Μια επιστημονική έρευνα, η οποία δημοσιεύθηκε σήμερα (10/01) στην ψηφιακή έκδοση της βρετανικής ιατρικής επιθεώρησης The Lancet με ελεύθερη πρόσβαση, εκτιμά ότι ο αριθμός των θανάτων στη Λωρίδα της Γάζας κατά τους πρώτους εννέα μήνες του πολέμου μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων του Ισραήλ και της Χαμάς ήταν κατά 41% υψηλότερος από τους επίσημους απολογισμούς.
Αυτό σημαίνει ότι τα μέχρι στιγμής στοιχεία που κατέγραψε το υπουργείο Υγείας στον παλαιστινιακό θύλακο για το ίδιο διάστημα, φανέρωσαν μικρότερο αριθμό άμαχων νεκρών.
Έτσι, ο αριθμός των θυμάτων του πολέμου, ο οποίος έχει μετατραπεί σε αντικείμενο πικρού διαλόγου, εκτιμάται από το υπουργείο Υγείας της κυβέρνησης της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας στους 37.877 νεκρούς.
Ωστόσο η μελέτη του Lancet υπολογίζει πως οι θάνατοι την περίοδο αυτή κυμαίνονταν στο φάσμα από τους 55.298 ως τους 78.525.
Ο ακριβής και πιθανός αριθμός θανάτων ήταν μέχρι τότε 64.260, με άλλα λόγια ήταν κατά 41% υψηλότερος από αυτόν που έδινε το υπουργείο Υγείας, από το ξέσπασμα του πολέμου ως την 30ή Ιουνίου 2024.
Επρόκειτο για το 2,9% του πληθυσμού της Λωρίδας της Γάζας προπολεμικά, «δηλαδή περίπου τον έναν κάτοικο στους 35», πάντα σύμφωνα με τη μελέτη.
Σημειώνεται ότι ο απολογισμός αυτός αφορά μόνο τους θανάτους που προκλήθηκαν από τραυματισμούς, συνεπώς δεν συμπεριλαμβάνει τους θανάτους από έμμεσες αιτίες, όπως η έλλειψη ιατρικής φροντίδας ή τροφής, ούτε τους χιλιάδες αγνοούμενους κάτω από τα συντρίμμια κτιρίων που ισοπεδώθηκαν.
Ποια είναι η μέθοδος που ακολούθησαν οι ερευνητές
Οι συντάκτες της μελέτης που δημοσιεύει το Lancet χρησιμοποίησαν στατιστική μέθοδο που αποκαλείται «capture-recapture» και έχει ήδη χρησιμοποιηθεί για να αποτιμηθεί ο αριθμός των θυμάτων σε άλλες ένοπλες συρράξεις σε διεθνές επίπεδο, και βασίστηκε σε τρεις καταλόγους:
Ο πρώτος είναι αυτός που δημοσιοποιεί το υπουργείο Υγείας και συμπεριλαμβάνει τα πτώματα που αναγνωρίστηκαν σε νοσοκομεία ή νεκροτομεία.
Ο δεύτερος προέκυψε από στοιχεία που συγκέντρωσε ψηφιακά το υπουργείο Υγείας, στο οποίο υπέβαλαν αναφορές οι κάτοικοι για τους θανάτους συγγενών τους.
Ο τρίτος βασίστηκε σε νεκρολογίες που δημοσιοποιήθηκαν μέσω ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης (όπως το X, το Instagram, το Facebook, το WhatsApp) όταν η ταυτότητα των θυμάτων ήταν εφικτό να επαληθευτεί.
«Στη μελέτη μας κρατήσαμε μόνο τα στοιχεία των ανθρώπων οι θάνατοι των οποίων επιβεβαιώθηκαν από συγγενείς τους ή από νεκροτομεία και νοσοκομεία», εξήγησε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Ζέινα Τζαμαλουντίν, επιδημιολόγος στη σχολή υγιεινής και τροπικής ιατρικής του Λονδίνου (London School of Hygiene and Tropical Medicine), η βασική συγγραφέας της έρευνας.
Κατόπιν, οι ερευνητές εξέτασαν τους καταλόγους των νεκρών για να διαπιστώσουν αν υπήρχαν διπλές καταχωρήσεις.
«Εξετάσαμε τις αλληλοεπικαλύψεις των τριών καταλόγων για να καταλήξουμε σε συνολική εκτίμηση για τον πληθυσμό που σκοτώθηκε», διευκρίνισε η κυρία Τζαμαλουντίν.
Ωστόσο, ο Κέβιν ΜακΚόνγουεϊ, καθηγητής εφαρμοσμένης στατιστικής στο βρετανικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, επισήμανε ωστόσο στο Γαλλικό Πρακτορείο πως «αναπόφευκτα υπάρχει πολλή αβεβαιότητα» όταν καλείται κανείς να κάνει υπολογισμούς με βάση ατελή δεδομένα.
Χαρακτήρισε ωστόσο «αξιοθαύμαστο το ότι οι συντάκτες της μελέτης χρησιμοποίησαν αυτές τις στατιστικές μεθόδους για την επαλήθευση των εκτιμήσεών τους. Συνολικά, βρίσκω αυτές τις εκτιμήσεις αρκετά πειστικές», συμπέρανε.
