Εποχική γρίπη: Προσοχή στους επικίνδυνους «μύθους» για το εμβόλιο

Το αντιγριπικό εμβόλιο λειτουργεί και είναι ένας έξυπνος τρόπος για να μειώσετε τις πιθανότητες να αρρωστήσετε αυτό το χειμώνα. Αλλά αν παρασυρθείτε από τους μύθους που κυκλοφορούν για τον εμβολιασμό, τότε πραγματικά κινδυνεύετε χωρίς λόγο.

Οι μύθοι για την εποχική γρίπη και το αντιγριπικό εμβόλιο αφθονούν και πρέπει να μπουν ορισμένα πράγματα στην θέση τους.

Μύθος: Το εμβόλιο της γρίπης δεν λειτουργεί

Το εμβόλιο της γρίπης δεν είναι τέλειο, αλλά σίγουρα θα είστε σε καλύτερη θέση αν το κάνετε, παρά να μην το κάνετε. Σε μια καλή χρονιά, το εμβόλιο της γρίπης είναι περίπου 70% αποτελεσματικό. Αν είμαστε άτυχοι, το ποσοστό μπορεί να είναι αρκετά χαμηλότερο.

Για παράδειγμα, πριν από τρία χρόνια, είχε αποδειχτεί μόλις 23% αποτελεσματικό. Πέρυσι και πρόπερσι το ποσοστό ανέβηκε στο περίπου 60%. Το ακριβές ποσοστό προστασίας εξαρτάται από το ποια στελέχη της γρίπης που κυκλοφορούν στην περιοχή σας, αλλά τις περισσότερες χρονιές η αποτελεσματικότητα κυμαίνεται γύρω στο 50%.

Σε κάθε περίπτωση, το 50% προστασίας είναι πολύ καλύτερο από το 0% προστασίας!

Γιατί, όμως, το εμβόλιο για την εποχική γρίπη είναι συχνά αναποτελεσματικό; Για παράδειγμα, άλλα εμβόλια έχουν πολύ καλύτερα ποσοστά προστασίας. Το εμβόλιο της ιλαράς είναι 97% αποτελεσματικό.

Δείτε μερικούς λόγους που κάνουν το αντιγριπικό εμβόλιο λιγότερο αποτελεσματικό:

• Δεν υπάρχει μία “ενιαία” εποχική γρίπη. Οι ιοί της γρίπης μεταλλάσσονται πολύ, γι’ αυτό χρειαζόμαστε μιας νέας σύνθεσης εμβόλιο κάθε χρόνο. Οι επιστήμονες πρέπει να αποφασίσουν την Άνοιξη τι είδους σύνθεση πρέπει να έχει το αντιγριπικό εμβόλιο ενόψει του επόμενου Φινοπώρου, προκειμένου να υπάρχει επαρκής χρόνος να παρασκευαστεί το εμβόλιο και να είναι έτοιμο και διαθέσιμο σε όλο το βόρειο ημισφαίριο αρχές Χειμώνα. Αν μαντέψουν λάθος, το εμβόλιο θα είναι λιγότερο αποτελεσματικό (αυτό συνέβη το 2014, με την 23% αποτελεσματικότητα του εμβολίου).
• Μερικοί άνθρωποι δεν ανταποκρίνονται καλά στο εμβόλιο. Το αντιγριπικό εμβόλιο είναι λιγότερο αποτελεσματικό σε παιδιά ηλικίας κάτω των 2 ετών και σε ενήλικες άνω των 65 ετών, επειδή άλλοι παράγοντες υγείας επηρεάζουν το πόσο καλά θα ανταποκριθεί ένας οργανισμός σε αυτό.
• Επειδή η αποτελεσματικότητα ποικίλλει τόσο πολύ, οι επιστήμονες τηρούν αρχεία για το τι στελέχη της γρίπης κυκλοφορούν και πώς το εκάστοτε εμβόλιο τα αντιμετωπίζει. Με βάση αυτά τα στοιχεία κάνουν και κάποιες επίκαιρες αλλαγές στην σύνθεση του εμβολίου. Για παράδειγμα, η έκδοση ρινικού σπρέι του εμβολίου της γρίπης δεν συνιστάται φέτος στις ΗΠΑ. Αλλά την περίοδο 2002-2005, το σπρέι λειτούργησε τόσο καλά στα παιδιά στις ΗΠΑ, ώστε οι γιατροί το συνιστούσαν αντί για το εμβόλιο. Αλλά το περασμένο έτος, η αποτελεσματικότητα του σπρέι ήταν μόλις 3%, έναντι 63% για το εμβόλιο.

Μύθος: “Δεν χρειάζομαι εμβόλιο για την εποχική γρίπη”

Ανάλογα με το έτος, περίπου το 5-20% των ανθρώπων ασθενούν από την εποχική γρίπη στις ΗΠΑ. Εκείνοι που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αρρωστήσουν ή να πεθάνουν από τη γρίπη είναι τα μικρά παιδιά, οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με υποκείμενα προβλήματα υγείας και εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Αλλά το ότι οι υγιείς άνθρωποι είναι απλά λιγότερο πιθανό να αρρωστήσουν σοβαρά άρρωστος, δεν σημαίνει ότι είναι και άτρωτοι απέναντι στην γρίπη.

Τα συμπτώματα της γρίπης μπορεί να περιλαμβάνουν πυρετό, βήχα και πονόλαιμο, έτσι είναι παρόμοια με τα συμπτώματα του κρυολογήματος και άλλων λιγότερο σοβαρών ασθενειών. Αυτό σημαίνει ότι πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι είχαν γρίπη και την ξεπέρασαν, ενώ στην πραγματικότητα είχαν κάτι άλλο. Ρωτήστε όποιον είχε ένα επιβεβαιωμένο κρούσμα γρίπης: Η εποχική γρίπη μπορεί να σε “διαλύσει” με πυρετό, κόπωση και γενικευμένο άλγος που διαρκούν τουλάχιστον μια εβδομάδα ή και περισσότερο.

Υπάρχει ένας άλλος σημαντικός λόγος για να κάνετε το εμβόλιο της γρίπης, ακόμη και αν είστε υγιείς. Κάθε άτομο που δεν κάνει το εμβόλιο και είναι πιο πιθανό να κολλήσει την γρίπη, ακόμα και αν δεν κινδυνεύει άμεσα, γίνεται το μέσον με το οποίο ο ιός μπορεί φτάσει στους ηλικιωμένους και τους ευπαθείς. Αυτοί οι άνθρωποι είναι οι πιο ευάλωτοι σε επιπλοκές της γρίπης, όπως η πνευμονία και είναι πιο πιθανό να πεθάνουν από αυτή!

Μύθος: Το εμβόλιο της γρίπης μπορεί να σας κολλήσει τη γρίπη

Αυτός είναι διαδεδομένος μύθος και είναι απλά λανθασμένος. Το εμβόλιο της γρίπης περιέχει ιούς που είτε έχουν αδρανοποιηθεί (είναι νεκροί), είτε έχουν κατακερματιστεί. Η γρίπη κολλάει μόνο από ζωντανούς ιούς. Δεν υπάρχουν τέτοιοι στο αντιγριπικό εμβόλιο.

Η έκδοση του εμβολίου με ρινικό σπρέι περιέχει κάποιους ζώντες ιούς, αλλά είναι τόσο αποδυναμωμένοι, ώστε δεν μπορούν να επιβιώσουν στους πνεύμονες. Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να προκαλέσουν μια ήπια γριππώδη ασθένεια, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να εξελιχθούν σε πλήρη γρίπης.

Μύθος: “Δεν είναι ακόμα η κατάλληλη στιγμή για να κάνω το εμβόλιο”

Ο Σεπτέμβριος και οι αρχές Οκτωβρίου μπορεί να σας φαίνεται πολύ νωρίς για να κάνετε το αντιγριππικό εμβόλιο, δεδομένου ότι η ασθένεια δεν έχει αρχίσει να κυκλοφορεί. Αλλά να θυμάστε: αν περιμένετε να το κάνετε την περίοδο που θα είναι όλοι άρρωστοι, μπορεί να ασθενήσετε πριν το κάνετε και τότε δεν θα έχει προλάβει να σας προστατεύσει.

Μόνο συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων θα πρέπει να περιμένουν: Όσοι είναι πάνω από 65 χρόνων. Η ανοσία από το εμβόλιο στους ηλικιωμένους ανθρώπους υποχωρεί μετά από τρεις ή τέσσερις μήνες, οπότε την περίοδο αιχμής της γρίπης (από τον Δεκέμβριο και μετά) μπορεί να μείνουν απροστάτευτοι. Η αμερικανική Συμβουλευτική Επιτροπή για τις Πρακτικές Ανοσοποίησης ( Advisory Committee on Immunization Practices – ACIP) υποστηρίζει ότι είναι καλύτερα να κάνετε το εμβόλιο, όποτε εσείς μπορείτε και να μην το καθυστερήσετε πολύ, ή να αφήσετε πιθανότητα να μην το κάνετε καθόλου. Αλλά αν είστε άνω των 65 ετών, τότε η καλύτερη περίοδος να κάνετε το αντιγριππικό εμβόλιο είναι το Νοέμβριο και να ζητήσετε το εμβόλιο υψηλής δόσης, που έχει σχεδιαστεί ειδικά για τους ηλικιωμένους.