Ετοιμάζουν υπερ-εμβόλιο για όλες τις πανδημίες – Δοκιμές σε ζώα

Υπερ-εμβόλιο που θα αντιμετωπίζει μελλοντικές πανδημίες και διάφορα είδη κορονοϊών αποπειράται να αναπτύξει ο αμερικανικός στρατός, όπως αποκάλυψε ο λοιμωξιολόγος δρ Αντονι Φάουτσι, τονίζοντας την ανάγκη δημιουργίας «νέας γενιάς εμβολίων».

Το νέο εμβόλιο αναπτύχθηκε στο Walter Reed Army Institute of Research (WRAIR) και οι πρώτοι δοκιμαστικοί εμβολιασμοί έγιναν σε πιθήκους. Το εμβόλιο πυροδότησε τη δημιουργία ισχυρών αντισωμάτων κατά των μεταλλάξεων «ανησυχίας» (Αλφα, Βήτα, Γάμα και Δέλτα), ήταν αποτελεσματικό κατά της «Ομικρον» και έναντι του κορωνοϊού SARS-CoV-1, που διαφέρει σημαντικά από τον πανδημικό SARS-CoV-2.

Το χρονοδιάγραμμα για τη δημοσίευση των κλινικών δοκιμών δεν έχει δοθεί στη δημοσιότητα, ωστόσο το υπερ-εμβόλιο, ή «SpFN», ολοκλήρωσε τον Δεκέμβριο τη Φάση 1 των κλινικών δοκιμών σε ζώα. Θα πρέπει να ολοκληρώσει τις Φάσεις 2 και 3 σε εθελοντές για να εξακριβωθoύν η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητά του. Συνήθως, η ολοκλήρωση τέτοιων δοκιμών απαιτεί τουλάχιστον πέντε χρόνια, ωστόσο, όπως έχει αποδειχθεί, η πανδημία του κορωνοϊού μπορεί να επισπεύσει τη διαδικασία.

Το Εθνικό Ινστιτούτο Αλλεργιών και Λοιμωδών Ασθενειών χορήγησε, το 2021, 36,3 εκατομμύρια δολάρια σε τρεις ακαδημαϊκές οργανώσεις στις ΗΠΑ για την έρευνα και την ανάπτυξη του υπερ-εμβολίου, που στόχο θα έχει να προστατεύσει από μελλοντικές πανδημίες, καθιστώντας τις «αναμνηστικές» δόσεις παρωχημένες.

Επιτροπή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας έχει προειδοποιήσει, άλλωστε, πως μια στρατηγική εμβολιασμού που θα βασίζεται σε επαναληπτική χορήγηση του αρχικού εμβολίου είναι ακατάλληλη μακροπρόθεσμα. Σημείωσε, δε, πως απαιτείται σκεύασμα που θα προσφέρει μακροπρόθεσμη προστασία.

Πώς λειτουργεί

Το νέο υπερ-εμβόλιο είναι πρωτεϊνικό, με αρχές δράσης παρόμοιες με αυτές του Novavax, το οποίο εγκρίθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων στο τέλος του Δεκεμβρίου. Το «SpFN» βασίζεται στη φεριτίνη, που συνδέεται με την αποθήκευση σιδήρου. Η δομή και η σύσταση του νέου εμβολίου το καθιστούν εύκολα μεταβλητό, αλλά και τροποποιήσιμο.

Οπως και με τα υπόλοιπα εμβόλια κατά του κορωνοϊού, έτσι και με αυτό παράγονται αντισώματα και ενεργοποιούνται τα λεγόμενα Τ-λεμφοκύτταρα, εμποδίζοντας τον πολλαπλασιασμό του ιού. Το νέο εμβόλιο περιέχει επίσης -όπως και τα άλλα εμβόλια- ενεργά ανοσοενισχυτικά, και συγκεκριμένα την ουσία ALFQ, η οποία θέτει άμεσα το ανοσοποιητικό σύστημα σε κατάσταση εγρήγορσης. Σε αντίθεση με τα εμβόλια mRNA κατά του κορονοϊού, το «SpFN» δεν ψύχεται σε τόσο χαμηλές θερμοκρασίες υπό το μηδέν, γεγονός που καθιστά ευκολότερη τη διανομή του.

Δεν λείπουν οι ενστάσεις για το νέο εγχείρημα, με τον Κάρστεν Βαλτς, γενικό γραμματέα της Γερμανικής Ενωσης Ανοσολογίας, να δηλώνει στην Deutsche Welle πως το νέο εμβόλιο «δεν αλλάζει απόλυτα το παιχνίδι» σε σχέση με τα γνωστά mRNA εμβόλια. Ο ίδιος υποστηρίζει πως ούτε το νέο εμβόλιο υπόσχεται πλήρη ανοσία κι έτσι πιθανόν να απαιτείται η επανάληψή του.