Σε κάποιες από τις χώρες μέλη της ΕΕ η συμμετοχή στις ευρωεκλογές είναι προαιρετική, σε άλλες όχι.
Επίσης η ψήφος των πολιτών δεν μετράει παντού το ίδιο. Πόσοι άνθρωποι εργάζονται στο ευρωκοινοβούλιο; Ποιος είναι ο μισθός ενός εκλεγμένου ευρωβουλευτή και πόση εμπιστοσύνη έχουν οι πολίτες στην ΕΕ;
Ακολουθούν δέκα στοιχεία που συνδέονται με τις ευρωεκλογές, οι οποίες διεξάγονται από σήμερα έως και την Κυριακή στις χώρες της ΕΕ:
Διαφορετική εκπροσώπηση
Οι ευρωεκλογές είναι άμεσες και η ψηφοφορία μυστική. Αλλά το δημοκρατικό αξίωμα ότι όλες οι ψήφοι μετρούν το ίδιο δεν ισχύει. Για παράδειγμα, ο καθένας από τους 96 Γερμανούς ευρωβουλευτές του σημερινού κοινοβουλίου εκπροσωπεί περισσότερους από 860.000 πολίτες από τον συνολικό πληθυσμό της χώρας που ανέρχεται σε περίπου 83 εκατομμύρια. Οι έξι ευρωβουλευτές της μικρής Μάλτας όμως εκπροσωπούν από περίπου 80.000 πολίτες ο καθένας. Αλλά οι ψήφοι των βουλευτών έχουν την ίδια βαρύτητα όταν λαμβάνουν αποφάσεις στο ευρωκοινοβούλιο ανεξάρτητα από το πόσους πολίτες εκπροσωπούν. Αυτό κατοχυρώνεται μέσω των ευρωπαϊκών συνθηκών.
Υποχρεωτική ψήφος
Μόνο σε πέντε χώρες της ΕΕ οι ψηφοφόροι είναι υποχρεωμένοι δια νόμου να ψηφίζουν στις ευρωεκλογές (Βέλγιο, Κύπρος, Βουλγαρία, Ελλάδα, Λουξεμβούργο). Αυτό ισχύει και για τους πολίτες άλλων χωρών της ΕΕ που είναι μόνιμοι κάτοικοι των παραπάνω χωρών και στους οποίους επιτρέπεται να ψηφίζουν εκεί.
Το φάσμα των κομμάτων
Από τις πρώτες ευρωεκλογές το 1979, ο αριθμός των εθνικών πολιτικών κομμάτων που εκπροσωπούνται στο ευρωκοινοβούλιο έχει αυξηθεί, από 57 που ήταν αρχικά, σε 212 σήμερα. Αυτό οφείλεται στην αύξηση των χωρών μελών της ΕΕ από 9 σε 28. Ο αριθμός των πολιτικών ομάδων στο ευρωκοινοβούλιο, ωστόσο, έχει παραμείνει ουσιαστικά ο ίδιος. Μετά τις τελευταίες εκλογές αυξήθηκε από επτά σε οκτώ.
Μισθοί
Ενας ευρωβουλευτής αμείβεται με 8.757 ευρώ τον μήνα, τα οποία φορολογούνται. Επιπλέον λαμβάνει επίδομα στέγασης ύψους 4.513 ευρώ για την κάλυψη γενικών δαπανών και καθημερινό επίδομα 320 ευρώ όταν συμμετέχει σε συνεδριάσεις. Ο βασικός μισθός είναι ανάλογος με εκείνον ενός δικαστή του Δικαστηρίου της ΕΕ (ΔΕΕ).
Ποσοστό γυναικών
Ο αριθμός των γυναικών ευρωβουλευτών έχει αυξηθεί. Το 1979 οι γυναίκες αποτελούσαν μόλις το 16,3% του συνολικού αριθμού των ευρωβουλευτών. Το 2014 το ποσοστό αυτό είχε φθάσει στο 36,9%. Η Μάλτα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό γυναικών ευρωβουλευτών (67%) και ακολουθούν η Ιρλανδία και η Σουηδία (αμφότερες με 55%).
Υπάλληλοι
Τον Ιανουάριο του 2018 συνολικά 7.698 άνθρωποι εργάζονταν για το ευρωκοινοβούλιο και τις πολιτικές του ομάδες. Οι περισσότεροι από τους μισούς (55%) ήταν γυναίκες. Οι περισσότεροι υπάλληλοι εργάζονταν στις Βρυξέλλες (4.903) και ακολουθούσε το Λουξεμβούργο με 2.251. Στην έδρα του ευρωκοινοβουλίου, το Στρασβούργο, υπήρχαν μόνο 292 υπάλληλοι. Από τις αρχές της δεκαετίας του ΄90 το έργο το κοινοβουλίου συντελείται κυρίως στην πρωτεύουσα του Βελγίου.
Συμμετοχή των ψηφοφόρων
Το 2014, το 42,6% των πολιτών της ΕΕ ψήφισε στις ευρωεκλογές. Οι άνδρες είχαν το υψηλότερο ποσοστό (45%) σε σχέση με τις γυναίκες (40,7 %).
Πληθυσμός χωρών μελών
Η Γερμανία έχει τον μεγαλύτερο πληθυσμό ανάμεσα στις χώρες μέλη: 16,1% του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ ζουν στη Γερμανία. Ακολουθεί η Γαλλία (13,1%), η Βρετανία (12,9%) και η Ιταλία (11,8%). Στο άλλο άκρο του φάσματος βρίσκονται το Λουξεμβούργο και η Μάλτα (0,1%).
Εμπιστοσύνη
Δεν είναι οι πολίτες της ευρωσκεπτικιστικής Ουγγαρίας και της Πολωνίας που έχουν την μεγαλύτερη έλλειψη εμπιστοσύνης στην ΕΕ και στους θεσμούς της, αλλά εκείνοι των ιδρυτικών χωρών, της Γαλλίας και της Ιταλίας. Μόνο ένας στους τρεις στις χώρες αυτές απάντησε σε έρευνα του Ευρωβαρόμετρου του 2018 ότι “τείνει να εμπιστεύεται” την ΕΕ. Η κατάσταση είναι ανάλογη στην Τσεχική Δημοκρατία και στη Βρετανία, που ετοιμάζεται να εγκαταλείψει το μπλοκ. Η μικρότερη εμπιστοσύνη παρατηρείται στην Ελλάδα καθώς μόνο ένας στους τέσσερις έχει εμπιστοσύνη στην ΕΕ. Την μεγαλύτερη εμπιστοσύνη εμφανίζουν οι κάτοικοι της Λιθουανίας, της Δανίας και της Σουηδίας όπου σχεδόν τα δύο τρία των πολιτών εμπιστεύονται το μπλοκ.
Προβλήματα
Σχεδόν σε όλες τις χώρες μέλη οι πολίτες θεωρούν το μεταναστευτικό το σημαντικότερο ζήτημα που αντιμετωπίζει η ΕΕ, σύμφωνα με έρευνα του Ευρωβαρόμετρου. Υπάρχουν μόνο δύο εξαιρέσεις: στη Σουηδία οι κάτοικοι θεωρούν την κλιματική αλλαγή σημαντικότερο ζήτημα και στην Πορτογαλία την τρομοκρατία. Ωστόσο οι πολίτες και των δύο αυτών χωρών θεωρούν το μεταναστευτικό το δεύτερο σημαντικότερο ζήτημα που αντιμετωπίζει η ΕΕ
