Ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, και ο Ιρανός ομόλογός του, Μασούντ Πεζεσκιάν, αναμένεται να υπογράψουν την Παρασκευή (17/1) στη Μόσχα μια συμφωνία για «συνολική στρατηγική συνεργασία», η οποία θεωρείται ως ένα νέο στάδιο στην ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Η Ρωσία και το Ιράν, οι οποίες βρίσκονται υπό διεθνείς κυρώσεις που περιορίζουν τις εμπορικές τους δραστηριότητες, έχουν αναπτύξει στενές σχέσεις τα τελευταία χρόνια. Αυτές οι σχέσεις έχουν ενισχυθεί καθώς η αντιπαράθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους Ευρωπαίους συμμάχους έχει κλιμακωθεί.
Οι δύο χώρες επιδιώκουν να λειτουργήσουν ως αντίβαρο στην αμερικανική επιρροή, σε συνεργασία με το Πεκίνο. Έχουν δημιουργήσει ισχυρούς δεσμούς σε διάφορους τομείς και υποστηρίζουν η μία την άλλη σε πολλά διεθνή ζητήματα, από τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή μέχρι τη σύγκρουση στην Ουκρανία.
Στην αρχή της εβδομάδας, το Κρεμλίνο επιβεβαίωσε ότι οι δύο χώρες θα ενισχύσουν αυτή την συμμαχία με την υπογραφή την Παρασκευή μιας «συνολικής συμφωνίας στρατηγικής συνεργασίας» από τον Πούτιν και τον Πεζεσκιάν, ο οποίος πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στη Ρωσία.
Σύμφωνα με τη ρωσική προεδρία, οι δύο ηγέτες θα μιλήσουν στον Τύπο μετά την υπογραφή της συμφωνίας.
Η συνάντησή τους θα πραγματοποιηθεί λίγες ημέρες πριν από την επιστροφή στον Λευκό Οίκο του Ντόναλντ Τραμπ, αρχιτέκτονα της λεγόμενης πολιτικής της «μέγιστης πίεσης» απέναντι στο Ιράν κατά την πρώτη του θητεία (2017-2021).
Η συμφωνία της Παρασκευής θα αφορά «την οικονομική και εμπορική συνεργασία στους τομείς της ενέργειας, του περιβάλλοντος και των θεμάτων που συνδέονται με την άμυνα και την ασφάλεια», ανακοίνωσε η πρεσβεία του Ιράν στη Ρωσία την περασμένη εβδομάδα.
«Είναι ένα βήμα προς τη δημιουργία ενός πιο δίκαιου και πιο ισορροπημένου κόσμου. Το Ιράν και η Ρωσία, έχοντας συνείδηση της ιστορικής τους ευθύνης, οικοδομούν μια νέα τάξη», έγραψε ο Αμπάς Αραγτσί, ο επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στο ρωσικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Ria Novosti.
Δήλωσε ότι πρόκειται για την αντικατάσταση της «ηγεμονίας» (δηλαδή, της Δύσης) με τη «συνεργασία».
Ο Ρώσος ομόλογός του Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε την Τρίτη ότι η συμφωνία αυτή έχει στόχο «να αναπτύξει τις ικανότητες» των δύο χωρών, κυρίως «για να διασφαλίσουν αξιόπιστη αμυντική ικανότητα».
Υποστήριξε ότι η συμφωνία «δεν στρέφεται εναντίον κανενός» και ότι οι Δυτικοί επιδιώκουν συνεχώς να δείξουν ότι «η Ρωσία, το Ιράν, η Κίνα και η Βόρεια Κορέα προετοιμάζουν κάτι εναντίον κάποιου».
Παρά το γεγονός ότι το περίγραμμα αυτής της νέας συμφωνίας είναι ακόμη ασαφές, η Μόσχα σύναψε μια συμφωνία με την ίδια ονομασία πέρυσι με τη Βόρεια Κορέα. Ένα άρθρο της προβλέπει την «άμεση στρατιωτική βοήθεια» σε περίπτωση ένοπλης επίθεσης από τρίτη χώρα.
Ωστόσο, ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Αμπάς Αραγτσί, τον οποίο επικαλούνται ρωσικά μέσα ενημέρωσης, επιβεβαίωσε αυτή την εβδομάδα ότι η συμφωνία με την Τεχεράνη δεν στοχεύει στη «δημιουργία στρατιωτικής συμμαχίας» παρόμοιας με αυτήν που επισφραγίστηκε μεταξύ Μόσχας και Πιονγκγιάνγκ.
Η Βόρεια Κορέα κατηγορείται από το Κίεβο και τους Δυτικούς ότι έστειλε στρατιώτες να πολεμήσουν μαζί με τον ρωσικό στρατό εναντίον των ουκρανικών δυνάμεων. Η Μόσχα και η Πιονγκγιάνγκ ούτε το επιβεβαίωσαν ούτε το διέψευσαν.
Η Τεχεράνη κατηγορείται από τους Δυτικούς ότι προμηθεύει μη επανδρωμένα αεροσκάφη με εκρηκτικά και πυραύλους μικρού βεληνεκούς στη Ρωσία, βοηθώντας έτσι τον ρωσικό στρατό στην Ουκρανία. Τις κατηγορίες αυτές απορρίπτει το Ιράν.
Η τελευταία συνάντηση μεταξύ του Πεζεσκιάν και του Πούτιν ήταν τον Οκτώβριο στη σύνοδο κορυφής των BRICS στο Καζάν της Ρωσίας. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν είχε ζητήσει τότε να εδραιωθεί η «θετική δυναμική» όσον αφορά την οικονομική τους συνεργασία.
Η Ρωσία θέλει κυρίως να αναπτύξει έναν διάδρομο εφοδιαστικής αλυσίδας (σιδηροδρομικό και θαλάσσιο) μεταξύ Μόσχας, Μπακού και Τεχεράνης.
Το Ιράν και η Ρωσία ήταν επίσης σύμμαχοι του έκπτωτου Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ που ανατράπηκε στις 8 Δεκεμβρίου μετά την επίθεση συνασπισμού ανταρτών στον οποίο κυριαρχούν ισλαμιστές.
