Την ώρα που στην Ελλάδα οι εργαζόμενοι δίνουν μάχες χαρακωμάτων για να διατηρήσουν κάποια από τα λιγοστά δικαιώματά που τους αποσπά το νομοσχέδιο-καρμανιόλα του Κωστή Χατζηδάκη, στην Ισπανία τον ίδιο ακριβώς πόλεμο χαρακωμάτων διεξάγουν οι…εργοδότες.
Βλέπετε, ακόμα και το σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης σχέδιο της ισπανίδας Υπουργού Εργασίας (και αντιπροέδρου της ισπανική κυβέρνησης) Γιολάντα Ντίαθ τους φαίνεται περίπου κομμουνιστικό, για να μην πούμε επαναστατικό.
Επειδή όμως η έκβαση τέτοιων μαχών εξαρτάται πολύ συχνά και από την πολιτική βούληση των κυβερνώντων, η Ντίαθ (που παλεύει να γίνει το Νο 1 στους Ποδέμος μετά την απόσυρση από την πολιτική του Πάμπλο Ιγκλέσιας) φαίνεται διατεθειμένη, με τη στήριξη του σοσιαλδημοκράτη Πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ, να αποκαταστήσει τις εργασιακές σχέσεις της Ισπανιας προς όφελος των εργαζόμενων.
Εν αρχή ο βασικός μισθός
Το πρώτο βήμα έχει ήδη γίνει. Από την 1η Ιανουαρίου του 2020 οι κοινωνικοί εταίροι, με τις ευλογίες της κυβέρνησης αποφάσισαν να ορίσουν τον κατώτατο μισθό στην Ισπανία στα 950 ευρώ (στην Ελλάδα, θυμίζουμε, ανέρχεται μόλις στα 650). Αποτελούσε δέσμευση του κυβερνητικού συνασπισμού του PSOE με τους Ποδέμος και έγινε πράξη παρά τη φανερή απροθυμία των Ισπανών εργοδοτών οι οποίοι δεν ήθελαν να πληρώσουν μία ακόμα αύξηση του βασικού μισθού (που συμπαρέσυρε και τους μεγαλύτερους μισθούς) τα τελευταία χρόνια.
Το έκαναν όμως αφενός γιατί οι κοινωνικοί συσχετισμοί δεν τους ευνοούσαν και αφετέρου διότι είχε τοποθετηθεί ήδη υπέρ του μέτρου η ισπανική κυβέρνηση. Παρά την οικονομική δυσπραγία που προκάλεσε η πανδημία (από την οποία η Ισπανία δέχθηκε πολύ μεγάλο πλήγμα, ειδικά στο πρώτο κύμα) το μέτρο διατηρήθηκε γιατί θεωρήθηκε εξόχως αναπτυξιακό και συμπεριλήφθηκε-εννοείται- στη βεντάλια μέτρων που προτείνει η ισπανική κυβέρνηση στο πλαίσιο του προγράμματος “Ισπανία 2050” που συντάχθηκε για την είσπραξη των χρημάτων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Βάζει τέλος στο νόμο Ραχόι
Τα οκτώ τελευταία χρόνια, οι εργασιακές σχέσεις στην Ισπανία διέπονταν από την εργατική μεταρρύθμιση της κυβέρνησης του Μαριάνο Ραχόι και του Λαϊκού Κόμματος. Η “μεταρρύθμιση” είχε πολλά κοινά στοιχεία μ’ αυτή που προωθεί στην Ελλάδα ο Κωστής Χατζηδάκης. Με δύο λέξεις έκανε λάστιχο τις εργασιακές σχέσεις με πρόσχημα την τότε οικονομική κρίση χωρίς μάλιστα η Ισπανία να είναι επίσημα ενταγμένη σε μνημονιακό πρόγραμμα.
Η Ντίαθ έχει θέσει ως μεγάλο στόχο και κεντρικό πυρήνα της πολιτικής της να ξηλώσει-στο μέτρο που είναι δυνατόν-τη μεταρρύθμιση Ραχόι και να δώσει έναν πραγματικό προοδευτικό αέρα στα πανιά της ισπανικής οικονομίας στον τομέα της εργασίας.
Πρώτα απ’ όλα η Ντίαθ και το επιτελείο της όχι μόνο μιλούν για συλλογικές διαπραγματεύσεις μεταξύ εργοδοτών και εργαζόμενων αλλά επιχειρούν να τις ενδυναμώσουν στην πράξη βάζοντας εμπόδια και αυστηρές προϋποθέσεις στις υπόλοιπες μορφές συμβάσεων εργασίας.
Ρυθμίζονται, σύμφωνα με τις προτάσεις του Υπουργείου Εργασίας που έχουν σταλεί ήδη στις Βρυξέλλες, οι υπεργολαβίες (μεγάλη πληγή και στις εργασιακές σχέσεις και της Ελλάδας) παρά το γεγονός ότι έχουν αντιδράσει οι ενώσεις εργοδοτών. Η Ντίαθ, τέλος, έχει διαμηνύσει σε όλους τους τόνους ότι η δική της μεταρρύθμιση θα εφαρμοστεί από φέτος και εν ανάγκη χωρίς τη συγκατάθεση των κοινωνικών εταίρων σε μία προσπάθεια να προλάβει τυχόν παιχνίδια καθυστερήσεων από την πλευρά των εργοδοτών.
Τελικός στόχος το 35ώρο
Με το σχέδιο της Ντίαθ να προβλέπει την επαναπρόσληψη των εργαζόμενων σε περίπτωση δικαίωσής τους στα δικαστήρια (το νομοθέτημα Χατζηδάκη προβλέπει μόνο αύξηση της αποζημίωσης) καθώς και το δραστικό περιορισμό των εποχικών συμβάσεων οι οποίες, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, θα γίνονται αορίστου χρόνου, ο τελικός στόχος είναι η μετάβαση σε εβδομάδα 35 εργάσιμων ωρών.
Η κυβέρνηση Σάντσεθ πιστεύει ότι η μείωση του χρόνου εργασίας θα πρέπει να συνδυαστεί με ικανοποιητικούς μισθούς (ο Ισπανός Πρωθυπουργός έχει δηλώσει χαρακτηριστικά ότι μία πλούσια χώρα όπως η Ισπανία δεν μπορεί να έχει φτωχούς εργαζόμενους) οι οποίοι θα ανεβάζουν την αγοραστική δύναμη των εργαζόμενων, γεγονός που με τη σειρά του θα αφήσει θετικό αποτύπωμα στην ισπανική οικονομία.
Παράλληλα, όμως, το κυβερνητικό σχέδιο φροντίζει έτσι ώστε οι εργαζόμενοι να καρπώνονται και μπόνους αμοιβές από τα κέρδη των εταιριών στις οποίες εργάζονται. Προβλέπεται, λοιπόν, η διανομή των κερδών που προέρχεται από τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων παραγωγής καθώς και η αναβάθμιση του ρόλου των εργαζόμενων στις αποφάσεις που θα λαμβάνει η επιχείρηση.
Τέλος, και αφού έχουμε μπει πλέον για τα καλά στην ψηφιακή εποχή, προωθείται η ρομποτοποίηση και η ψηφιοποίηση των εταιριών, στα πρότυπα των συνεταιριστικών επιχειρήσεων οι οποίες παράγουν για τη λεγόμενη “κοινωνική οικονομία”.
Αυτό ναι, θα μπορούσε να είναι ένα σχέδιο με βάση το οποίο θα μπορούσαν να συζητήσουν σοβαρά εργαζόμενοι και εργοδότες και στην Ελλάδα. Ενα σχέδιο με σαφώς προοδευτικό και σύγχρονο πρόσημο που προφανώς βρίσκεται στον αντίποδα του αντίστοιχου νομοσχεδίου του Κωστή Χατζηδάκη και της ελληνικής κυβέρνησης.
Σκεφτείτε τώρα τι μαλάκες εκλέξατε εδώ στην Ελλάδα… Μιζοτάκης no future in Greece anymore !