Η Κίνα αναπτύσσει σε ένα από τα αμφισβητούμενα νησιά Paracel μια σημαντική βάση πληροφοριών στο βόρειο τμήμα της θάλασσας της Νότιας Κίνας, αποκάλυψαν νέες δορυφορικές εικόνες που αναλύθηκαν από μια βρετανική δεξαμενή σκέψης.
Μια νέα έκθεση του Chatham House διαπίστωσε ότι το Πεκίνο κατασκευάζει ένα τεράστιο νέο σύστημα ραντάρ στο νησί Τρίτωνα (Triton Island) – το δυτικότερο και νοτιότερο νησί στο αρχιπέλαγος Παρασέλ (Paracel), λιγότερο από 250 χιλιόμετρα (155 μίλια) από την ακτή του Βιετνάμ.
Το Βιετνάμ και η Ταϊβάν διεκδικούν επίσης την κυριαρχία των Paracels, αλλά η Κίνα ελέγχει ολόκληρη την αλυσίδα των νησιών αφού την απέσπασε από την κυβέρνηση του Νοτίου Βιετνάμ το 1974. Η ανάπτυξη πλατφόρμας γεώτρησης από το Πεκίνο κοντά στο νησί Τρίτωνα τον Μάιο του 2014 οδήγησε σε σοβαρή αντιπαράθεση με το Ανόι και προκάλεσε μια άνευ προηγουμένου κύμα διαδηλώσεων κατά της Κίνας στο Βιετνάμ.
Το νησί Τρίτωνας, που στα κινέζικα ονομάζεται Zhongjian Dao και στα βιετναμέζικα dao Tri Ton, χρησιμεύει επίσης ως σημείο βάσης που χρησιμοποιεί η Κίνα για να χαράξει μια ευθεία γραμμή βάσης για να διεκδικήσει τα χωρικά της ύδατα γύρω από τα νησιά Paracel. Ένα διαιτητικό δικαστήριο του ΟΗΕ το 2016 απέρριψε αυτόν τον ισχυρισμό και οι Ηνωμένες Πολιτείες τον αμφισβητούν με τις επιχειρήσεις ελευθερίας πλοήγησης στην περιοχή.
Η ενισχυμένη εγκατάσταση ραντάρ στον Τρίτωνα, σύμφωνα με την έκθεση του Chatham House, θα «προσφέρει μια πρόκληση στους ανταγωνιστές της Κίνας στην περιοχή και διεθνώς».
Δορυφορικές εικόνες που παρέχονται από την αμερικανική εταιρεία Maxar Technologies και αναλύονται από τους συντάκτες της έκθεσης δείχνουν την «εντυπωσιακή ανάπτυξη» ενός προηγμένου συστήματος ραντάρ γνωστού ως SIAR, ή συνθετικού ραντάρ ώθησης και διαφράγματος, «το οποίο υποτίθεται ότι ανιχνεύει αεροσκάφη stealth».
Το SIAR χαρακτηρίζεται από το χαρακτηριστικό οκταγωνικό του σχήμα, παρόμοιο με αυτό που κατασκεύασε ο κινεζικός στρατός το 2017 στον ύφαλο Subi στα νησιά Spratly.
Αρκετές άλλες κατασκευές στοn Τρίτωνα έχουν αναγνωριστεί ως πύργος ραντάρ, υπό κατασκευή, και εγκαταστάσεις για την αποθήκευση και την εκτόξευση πυραύλων κατά πλοίων ή φορητών ραντάρ.
Το σύστημα ραντάρ στον Τρίτωνα είναι το πιο πρόσφατο σε ένα δίκτυο τουλάχιστον τριών ραντάρ αντιστέλθ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στα νησιά Subi και Hainan, και «θα αύξανε σημαντικά τις δυνατότητες αναχαίτισης σημάτων και ηλεκτρονικού πολέμου της Κίνας σε όλο το αμφισβητούμενο αρχιπέλαγος Παρασέλ και θα προσθέσει ευρύτερο δίκτυο επιτήρησης που εκτείνεται σε μεγάλο μέρος της Θάλασσας της Νότιας Κίνας», ανέφερε η έκθεση.
Ο Michael Dahm, ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Αεροδιαστημικών Σπουδών του Μίτσελ των ΗΠΑ, φέρεται να είπε ότι καθώς τα ραντάρ SIAR δεν μπορούν να δουν πάνω από την καμπύλη της Γης, αυτό στο Τρίτωνα – παρακολουθώντας την περιοχή μεταξύ εκείνων που καλύπτονται από τα άλλα δύο ραντάρ – θα βοηθήσει να κλείσει το χάσμα επιτήρησης μεταξύ του ύφαλου Subi και του νησιού Χαϊνάν και «θα δώσει στην Κίνα συνεχόμενη κάλυψη με ραντάρ αντι-στελθ της Θάλασσας της Νότιας Κίνας».
Το Βιετνάμ θα ήταν το πρώτο από το τέλος με την έκθεση να προβλέπει ότι οι δομές πληροφοριών στον Τρίτωνα «θα μείωναν σημαντικά» την ικανότητα της χώρας να επιχειρεί απαρατήρητη στην περιοχή. «Δίπλα στο υπάρχον ραντάρ στον Τρίτωνα που μπορεί να ανιχνεύσει θαλάσσια πλοία, το Πεκίνο έχει τώρα τη δυνατότητα να παρακολουθεί τις κινήσεις του Βιετναμέζικου αέρα και να λαμβάνει προειδοποίηση για τους ελιγμούς του Ανόι στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών πρόσβασης σε κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου», ανέφερε.
Ο αναλυτής του Chatham House, Bill Hayton, πρότεινε ότι οι νέες εξελίξεις στον Τρίτωνα «μπορεί να είναι μια προειδοποίηση ότι η Κίνα σχεδιάζει να πραγματοποιήσει μια άλλη αποστολή γεώτρησης». Το Radio Free Asia προσπάθησε να επικοινωνήσει με τις αρχές του Βιετνάμ για σχόλια, αλλά δεν έχει λάβει ακόμη απάντηση.
Τον περασμένο Αύγουστο, διεθνή μέσα ενημέρωσης ανέφεραν την κατασκευή ενός διαδρόμου 600 μέτρων στον Τρίτωνα που, αν και πολύ μικρός για περιπολικά αεροσκάφη, θα μπορούσε να φιλοξενήσει drones.
Ο υποτιθέμενος «διάδρομος προσγείωσης» αποδείχθηκε ότι ήταν δρόμος, αλλά το Ανόι εκείνη την εποχή εξέφρασε την ανησυχία του, λέγοντας ότι «όλες οι δραστηριότητες στα νησιά Παρασέλ που διεξάγονται χωρίς τη βιετναμέζικη άδεια αποτελούν παραβιάσεις της κυριαρχίας του Βιετνάμ». Το Βιετνάμ έχει επίσης κατηγορήσει την Κίνα ότι επιτέθηκε σε ένα από τα αλιευτικά της σκάφη κοντά στα Παρασέλ τον περασμένο μήνα, τραυματίζοντας 10 ψαράδες. Η Κίνα αρνήθηκε την κατηγορία και είπε ότι οι Βιετναμέζοι ψάρευαν παράνομα στα κινεζικά ύδατα.
