Η πίστη είναι το θεμέλιο επί του οποίου στηρίζεται όλη η εν Χριστώ ζωή και όλες οι αρετές, οι οποίες πρέπει να κοσμούν τον βαπτισμένο ορθόδοξο χριστιανό.
ΟΆγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός το τονίζει: «Ο γαρ θεμέλιος η πίστις εστίν, ης άνευ ου δυνατόν οικοδομηθήναι τι» (PG 95, 880).
Τι είναι, όμως, πίστη; Ο Απόστολος των Εθνών Παύλος, γράφοντας στους Εβραίους, διευκρινίζει ότι πίστη σημαίνει «ελπιζομένων υπόστασις, πραγμάτων έλεγχος ου βλεπομένων» (Εβρ. 11, 1). Εδώ, όπως κατανοούμε, παρουσιάζεται η πίστη ως μία θύρα, μέσα από την οποία εισάγεται ο πιστός στον χώρο των Αγιογραφικών και Πατερικών αληθειών που έγιναν αντιληπτές εξ αποκαλύψεως. Έτσι καλείται να κατανοήση και να βιώση την Θεία βούληση, ποιο είναι το θέλημα του Θεού.
Είναι αναγκαίο, λοιπόν, να συνειδητοποιήσουμε ότι πίστη δεν είναι μια διανοητική βεβαιότητα, αλλά εσωτερική πεποίθηση και κλίση του «είναι» του ανθρώπου προς μυστική ένωση και κοινωνία με τον Δημιουργό του Θεό. Ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής υπογραμμίζει ότι «η πίστις απεδείχθη σαφώς υπάρχουσα δύναμις σχετική της υπέρ φύσιν αμέσου του πιστεύοντος προς τον πιστευόμενον θεόν τελείας ενώσεως» (Προς Θαλάσσιον, ερ. ΛΓ´, PG 90, 373).
Η πίστη ανάγει τον άνθρωπο από το πεπερασμένο στο υπερέκεινα, από τα γήινα σταυπερκόσμια, από τα αισθητά και ορώμενα στα ουράνια και αόρατα. Γι᾽ αυτό και ο Ιερός Χρυσόστομος τονίζει με εναργή λόγο ότι η σταθερή πίστη προς τον Χριστό και η εμπιστοσύνη στην παντοδυναμία Του καθιστά τον άνθρωπο ανώτερο των γηΐνων πραγμάτων και καταστάσεων: «Εάν ημείς στερράν την εις αυτόν πίστιν επιδεικνυώμεθα, και προς το μέγεθος αυτούαφορώντες, ανώτεροι γινώμεθα των ανθρωπίνων απάντων» (Eις την Γένεσιν, Ομ. ΜΕ´, PG 54, 422).
Η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι εκείνη, η οποία μας εισάγει στην ορθή πίστη, γιατί είναι ο μοναδικός φορέας του Αγιοπνευματικού φωτός του Χριστού διά μέσου των αιώνων. Το πιστό μέλος της Εκκλησίας συναντάται με τον Θεάνθρωπο Κύριο, ανοίγοντας την καρδία του προς Αυτόν και κοινωνεί κατά χάριν μαζί Του. Επομένως, πρέπει να αγωνιζώμαστε να είμαστε πιστά τέκνα της Ορθοδόξου Εκκλησίας, η οποία μας μεταφέρει αδιάκοπα την Πατερική Εκκλησιαστική Παράδοση.
Μέσω της πίστεως γινόμαστε μέτοχοι της Θείας Αποκαλύψεως και κατανοούμε βαθειά το περιεχόμενό της. Τούτο έχει ως αποτέλεσμα την αποδοχή των αληθειών, τις οποίες αποκάλυψε ο Τριαδικός Θεός μέσω του Ενανθρωπήσαντος Λόγου. Συνεπώς πίστη δεν είναι τίποτε άλλο παρά η οντολογική μέθεξη της Θείας Αποκαλύψεως. «Ως καθαράν και απλανή των όλων γνώσιν η θεία πίστις έστιν», επιβεβαιώνει ο Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης (Περί θείων ονομάτων, Patr.Text.undStud. 33, 199).
Ωστόσο, πρέπει να τονίσουμε ότι η πίστη δεν συνιστά κειμήλιο του παρελθόντος, αλλά είναι ζώσα και «τομωτέρα υπέρ πάσαν μάχαιραν δίστομον» (Πρβλ. Εβρ. 4, 12). Και κάτι ακόμη: Δεν αρκεί να πιστεύουμε ανεπιφύλακτα, αλλά πρέπει να πιστεύουμε καιορθώς. Και τούτο γιατί η πίστη δεν είναι μια διανοητική ή καρδιακή τάση, αλλά ένα σύνολο αληθειών που πηγάζουν από την Αγία Γραφή και την Πατερική Διδασκαλία.
Διατείνονται και οι αιρετικοί ότι πιστεύουν, αλλά πρόκειται περί μη ορθής πίστεως, η οποία δεν οδηγεί στην σωτηρία, αλλά στην απώλεια. Κι αυτό γιατί η πίστη των αιρετικών είναι σφαλερή και διαστροφική. Διαστρεβλώνει την θεία πραγματικότητα.
Μόνον η Μία, Αγία, ΑποστολικήΟρθόδοξος Εκκλησία μας εγγυάται και διαιωνίζει το γνήσιο περιεχόμενο της πίστεως. Αυτή είναι ριζωμένη στην Αγία Γραφή και την Ιερά Παράδοση. «Ημών δε η πίστις εστίν ορθή, και εκ διδασκαλίας αποστολικής ορμωμένη και παραδόσεως των Πατέρων, βεβαιουμένη εκ τε Νέας και Παλαιάς Διαθήκης» (PG 26, 1080), βροντοφωνείο Μ. Αθανάσιος.
Καλούμαστε όλοι οιΟρθόδοξοι Χριστιανοί να πιστεύουμε ορθώς και την ορθή πίστη μας να την κάνουμε ζωή. Μόνον μία καθαρή πίστη και ζωή μας οδηγούν στην αιώνια βασιλεία του Θεού Πατρός.
* Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα «Πελοπόννησος» των Πατρών στις 3/7/2016
Του Αρχιμ. Κυρίλλου Κωστοπούλου
Ιεροκήρυκος Ι. Μ. Πατρών
Δρος Θεολογίας
