Με τον συνήθη ελληνικό τρόπο ομφαλοσκόπησης αγνοείται – περίπου – από τη δημόσια σφαίρα μια συνταρακτική γεωπολιτική στροφή που είναι απόλυτα συνδεδεμένη με το ελληνικό καθεστώς εθνικής ασφάλειας.
Σημαντικές αιτίες όπως το πολυετές δράμα με την ένταξη στην Ευρωπαϊκή ένταξη, αλλά και η καθαρή της στάση στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή κατά του Ισραήλ σε συνσυασμό με γεωπολιτικές και οικονομικές εξελίξεις οδήγησαν την Τουρκία σε μια σημαντική παραδοχή: Το μέλλον της δεν είναι στη Δύση – το δυτικό αφήγημα των κεμαλικών ελίτ που κυβέρνησαν τη χώρα πνέει πλέον τα λοίσθια.
Ως μέλος του ΝΑΤΟ και διεθνών οργανισμών όπως οι G20 δεν έχει τη δυνατότητα να κάνει μια στροφή 180 μοιρών άμεσα αλλά η στρατηγική αλλαγή του προσανατολισμού της είναι εμφανής και πλέον έγινε ρητή!
Και αυτό γιατί σε αντίθεση με την αντι-ρωσική υστερία της ελληνικής κυβέρνησης, η Κυβέρνηση της Τουρκίας δεν «βάζει όλα τα αυγά σε ένα καλάθι» και διαμορφώνει την γεωπολιτική της στρατηγική μονό με βάση τα εθνικά συμφέροντα.
Στις αρχές Σεπτεμβρίου 2024, η Τουρκία τράβηξε για άλλη μια φορά την προσοχή των παγκόσμιων μέσων ενημέρωσης υποβάλλοντας επίσημο αίτημα ένταξης στους BRICS. Νωρίτερα τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Hakan Fidan, κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην Κίνα, επιβεβαίωσε την επιθυμία της χώρας να ενταχθεί σε αυτό το οικονομικό μπλοκ.
Σημείωσε ότι η Τουρκία βλέπει δυνατότητες επέκτασης της διεθνούς συνεργασίας μέσω των BRICS, θεωρώντας αυτό ως
ευκαιρία να ενισχύσει τους οικονομικούς της δεσμούς και την πολιτική της επιρροή στην παγκόσμια σκηνή.
Η Τουρκία ενδιαφέρεται εδώ και καιρό για ένταξη στις BRICS.
Το 2018, ο πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan είχε ήδη εκφράσει παρόμοιες προθέσεις, αλλά τα γεγονότα στη διεθνή σκηνή καθυστέρησαν τη διαδικασία μέχρι το 2024.
Στις 4 Σεπτεμβρίου, ο βοηθός του Ρώσου προέδρου Yuri Ushakov επιβεβαίωσε ότι η Τουρκία υπέβαλε επίσημο αίτημα για πλήρη ένταξη στους BRICS.
Δήλωσε πως η ένταξη της Τουρκίας θα εξεταστεί στη σύνοδο κορυφής των BRICS στο Καζάν τον Οκτώβριο του τρέχοντος έτους, μαζί με τα αιτήματα από άλλες χώρες.
Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα σημαντικό βήμα για την Τουρκία στην προσπάθειά της να αναπτύξει νέες διεθνείς συμμαχίες, επεκτείνοντας πέρα από τους παραδοσιακούς δυτικούς εταίρους της, σύμφωνα με άρθρο των Igbal Adil Oglu Guliyev και Murad Sadygzade, στο forum του Valdai Discussion Club.
Σύμφωνα με το Bloomberg, η Τουρκία ελπίζει να ενισχύσει την επιρροή της και να δημιουργήσει δεσμούς με χώρες όπως η Ρωσία, η Κίνα και η Ινδία, ειδικά εν μέσω ψύξης των σχέσεων με την ΕΕ και τις ΗΠΑ.
Ταυτόχρονα, η Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ αναγνώρισε το δικαίωμα της Τουρκίας να λάβει τέτοια μέτρα, εξέφρασε την ελπίδα ότι η χώρα θα τηρήσει τις υποχρεώσεις της ως υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ.
Γιατί τη συμφέρει η ένταξη στους BRICS;
Η Τουρκία έχει επιδείξει σημαντικό ενδιαφέρον για την ένταξη στις BRICS, θεωρώντας την ως ένα σημαντικό βήμα προς την ενίσχυση της διεθνούς επιρροής και της αναπτυξιακής δυναμικής της οικονομίας.
Αυτή η επιθυμία καθοδηγείται από πολλούς βασικούς παράγοντες που σχετίζονται με οικονομικές, πολιτικές και γεωστρατηγικές πτυχές.
Ως μία από τις μεγαλύτερες οικονομίες της περιοχής, η Τουρκία επιδιώκει να διαφοροποιήσει τους οικονομικούς της δεσμούς και να ενισχύσει τη συνεργασία με ταχέως αναπτυσσόμενες χώρες.
Η ένταξη στην ομάδα των BRICS θα παρείχε στην Άγκυρα πρόσβαση σε μια τεράστια αγορά και ευκαιρίες για αυξημένο εμπόριο και επενδύσεις με τις κορυφαίες οικονομίες του αναπτυσσόμενου κόσμου.
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στο πλαίσιο των παγκόσμιων οικονομικών προκλήσεων και αβεβαιοτήτων, όταν η διαφοροποίηση των εταίρων γίνεται βασικός παράγοντας για βιώσιμη ανάπτυξη.
Η Τουρκία έχει αντιμετωπίσει οικονομικές δυσκολίες και περιορισμούς, που επιβλήθηκαν από δυτικούς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και η Παγκόσμια Τράπεζα.
Η ένταξη στις BRICS θα έδινε στην Τουρκία πρόσβαση στη Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα, η οποία θα της επέτρεπε να λάβει χρηματοδότηση με ευνοϊκότερους όρους και με λιγότερες πολιτικές δεσμεύσεις.
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την Τουρκία, η οποία επιδιώκει να διατηρήσει την οικονομική της ανεξαρτησία και να ελαχιστοποιήσει την εξωτερική πίεση.
Η Τουρκία υποστηρίζει ενεργά την ιδέα ενός πολυπολικού κόσμου στον οποίο η ισορροπία δυνάμεων κατανέμεται πιο ισότιμα μεταξύ των διαφόρων περιοχών και κρατών.
Οι BRICS, που υποστηρίζουν την πολυπολικότητα και τη δίκαιη παγκόσμια διακυβέρνηση, είναι μια ελκυστική πλατφόρμα για την Τουρκία, η οποία επιδιώκει να ενισχύσει την πολιτική της ανεξαρτησία από δυτικές χώρες και μπλοκ όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η Άγκυρα θεωρεί τις φιλοδοξίες της για ένταξη στις BRICS ως ένα είδος σήματος προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, στην οποία η Τουρκία είχε προηγουμένως επιδιώξει να ενταχθεί – με αυτό το όραμα να έχει ναυαγήσει προ πολλού καθώς Γαλλία και Γερμανία δεν θα δεχθούν π.χ. το καθεστώς της ελευθερης διακίνησης για τα εκατομμύρια των Τούρκων πολιτών που διέπει ένα κράτος – μέλος.
