«Η αγάπη… ου λογίζεται το κακόν», σαλπίζει ο απόστολος Παύλος στον υπέροχο ύμνο της αγάπης (Α΄ Κορ. ιγ΄ [13] 5). Δεν σκέπτεται ποτέ κακό κατά του άλλου, ούτε λογαριάζει το κακό που έπαθε απ᾿ αυτόν. Το λησμονεί και τον συγχωρεί. Αυτές τις δύο έννοιες έχει το γνώρισμα της χριστιανικής αγάπης: «ου λογίζεται το κακόν».
Πρωτίστως ο άνθρωπος της αγάπης δεν μελετάει να κάνει κακό κατά του πλησίον. Δεν του φεύγουν λόγια πικρά που θα πληγώσουν τον αδελφό. Δεν καλλιεργεί σκέψεις εναντίον εκείνου που αγαπά.
Πατερικός λόγος, που αποδίδεται ως έννοια στον άγιο Συμεών τον νέο Θεολόγο, συστήνει «τό μη έχειν κατά τινος όλως εν τη καρδία, μέχρι ψιλής κινήσεως και μέχρι υπονοίας». Δηλαδή μας συνιστά να μην κρατάμε στην ψυχή μας κακία κατά του άλλου, ούτε υποψία, έστω και μικρή, ούτε υπόνοια, διότι αυτά τα αισθήματα είναι αφιλάδελφα και ψυχραίνουν τις μεταξύ μας σχέσεις. Αυτοί που αγαπούν αληθινά δεν δέχονται ούτε ως σκέψη στη διάνοιά τους τέτοιους πονηρούς λογισμούς. Τους αποθέτουν ως κάτι ξένο που δεν τους εκφράζει.
Ο άγιος Ιωάννης της «Κλίμακος» στον εξαίρετο Λόγο του «Περί αγάπης» δίνει τον ορισμό της, που στηρίζεται σ᾿ αυτό το γνώρισμα της χριστιανικής αγάπης: «Αγάπη εστί κυρίως, απόθεσις παντοίας εναντίας εννοίας· είπερ η αγάπη ου λογίζεται το κακόν» (Λόγος Λ΄ [30] δ΄). Αγάπη είναι κυρίως η απόθεση κάθε εχθρικής και αντίθετης σκέψεως, εφόσον «η αγάπη ου λογίζεται το κακόν».
Θαυμάζουμε το μήκος και το πλάτος και το ύψος και το βάθος της χριστιανικής αγάπης! Αυτός που αγαπά αληθινά δεν αρκείται μόνο στα λόγια, ούτε μόνο στα έργα, αλλά η αγάπη του επεκτείνεται και στις σκέψεις και στα αισθήματα. Όλες οι δυνάμεις της ψυχής του φανερώνουν την άδολη, την ανυπόκριτη, την ειλικρινή αγάπη του στον αδελφό. «Ουκ είπεν, ουκ εργάζεται το κακόν», σχολιάζει ο ιερός Χρυσόστομος, «αλλ᾽ ουδέ λογίζεται» (PG 61, 281). Δεν είπε ο θείος Απόστολος ότι ο άνθρωπος της αγάπης δεν εργάζεται το κακό κατά του αδελφού, αλλ᾿ είπε ότι ούτε κάν το σκέπτεται, ούτε υποψιάζεται, ούτε υπόνοιες καλλιεργεί εναντίον εκείνου που αγαπά, «ουδέ υποπτεύει κατά του φιλουμένου»! Πως είναι δυνατόν να εργάζεται το κακό κατά του αδελφού ή να λογίζεται το κακό ή να υποπτεύεται ή να παρεξηγεί κάθε κίνηση και λόγο του αδελφού, εφόσον τον αγαπάει;
Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής συμβουλεύει να εξετάζουμε μήπως η αιτία της ψυχρότητος, που μας χωρίζει μερικές φορές από τον αδελφό, δεν βρίσκεται στον αδελφό, αλλά σε μάς. Εάν συμβαίνει το δεύτερο, να πηγαίνουμε και να συνδιαλλασσόμαστε με τον αδελφό, για να μην εκπέσουμε από την εντολή της αγάπης. Να ζητάμε να μας συγχωρήσει.
Επίσης ο άνθρωπος της αγάπης δεν λογαριάζει το κακό που του έκαναν, αλλά το λησμονεί! Δεν κρατάει κακία σ᾿ αυτούς που του έφταιξαν, αλλά τους συγχωρεί. Δεν θέλει να έχει εχθρούς, παρά μόνο φίλους. Δεν χωρίζει τους συνανθρώπους του σε καλούς και σε κακούς, σε αγαπητούς και μη αγαπητούς, σε εκλεκτούς και μη εκλεκτούς, αλλά όλους τους βλέπει ως αδελφούς, ως μέλη του Σώματος του Χριστού, τους δείχνει αμέριστη την αγάπη του και αν του έσφαλαν σε κάτι, τους συγχωρεί.
Αυτό το παράδειγμα μας άφησε ο Κύριος επάνω στον Σταυρό. Μας έμαθε να συγχωρούμε μέσα από την καρδιά μας αυτούς που μας έφταιξαν: «Πάτερ, άφες αυτοίς· ου γάρ οίδασι τι ποιούσι» (Λουκ. κγ΄ [23] 34). Μας έμαθε να τους βρίσκουμε και ελαφρυντικά, διότι ο άνθρωπος της αγάπης δεν βάζει κακό λογισμό. Βάζει καλό λογισμό, ότι δηλαδή δεν θα το σκέφτηκε καλά ο αδελφός, δεν θα το έκανε για κακό σκοπό… «Συγγινώσκει τοίς επταισμένοις, ουκ επί κακώ σκοπώ ταύτα γεγενήσθαι υπολαμβάνων», σημειώνει αρχαίος Ερμηνευτής (PG 82, 336).
Εμείς, αν ανακρίνουμε τον εαυτό μας, θα διαπιστώσουμε ότι υπολειπόμαστε στην αγάπη. Διότι άλλοτε προβαίνουμε σε ενέργειες εχθρικές κατά του αδελφού, άλλοτε μελετάμε να του κάνουμε κακό, άλλοτε τον πληγώνουμε με πικρά λόγια, τον υποψιαζόμαστε, άλλοτε καλλιεργούμε υπόνοιες εις βάρος του, παρεξηγούμε άστοχες ενέργειές του κι άλλοτε θέλουμε να τον εκδικηθούμε για το κακό που μας έκανε, δείχνοντας με όλα αυτά ότι δεν έχουμε αληθινή αγάπη στην καρδιά μας.
Ο απόστολος Παύλος στον υπέροχο ύμνο της αγάπης μας καλεί να υπερνικήσουμε τις μικρότητές μας και να μη δεχόμαστε πονηρές σκέψεις κατά του αδελφού ούτε ως ψιλό λογισμό. Διότι «η αγάπη ου λογίζεται το κακόν»! Απεναντίας, να καλλιεργούμε φιλάδελφα αισθήματα για τους αδελφούς και να αγαπάμε ο ένας τον άλλον «εκ καθαράς καρδίας εκτενώς»!
Πηγή: (Περιοδικό «Ο Σωτήρ», τ. 2184 (1 Οκτωβρίου 2018), Ο Σωτήρ
