Η παράσταση που έδωσε πριν από 152 χρόνια μια σπανιόλα χορεύτρια στο Εθνικό Θέατρο του Μονάχου έμεινε αξέχαστη στο κοινό.
Η 25χρονη γυναίκα εξόργισε τους συντηρητικούς θεατές ερμηνεύοντας τον «χορό της αράχνης»: σήκωνε τη μία μετά την άλλη τις φούστες που φορούσε σαν να έψαχνε για αράχνες. Μετά πέταγε διαδοχικά τις φούστες της παριστάνοντας ότι σκοτώνει τα ενοχλητικά έντομα μέχρι που απέμεινε μόνον μ’ έναν στενό κορσέ που κατέληγε στους γοφούς της.
Μεταξύ των θεατών του προκλητικού θεάματος ήταν κι ο 60χρονος βασιλιάς Λουδοβίκος Α΄της Βαυαρίας, ο πατέρας του Όθωνα.
O βασιλιάς Λουδοβίκος Α΄της Βαυαρίας σε πορτρέτο του Γιόζεφ Στίλερ το 1825 (Φωτογραφία Wikipedia)
Γνωστός λάτρης του ποδόγυρου, αλλά και της Ισπανίας ο Βαυαρός μονάρχης ένιωσε αμέσως την καρδιά του να σφυροκοπά για την καλλονή από την Ιβηρική χερσόνησο. Μόνο που δεν γνώριζε σε τι περιπέτειες έμελλε να μπλέξει. Η Λόλα Μοντέζ δεν ήταν Ισπανή, αλλά μια Ιρλανδέζα femme fatale, μοιραία για όποιον άνδρα την πλησίαζε, σύμφωνα με έναν από τους διάσημους εραστές της.
Πριν καλά καλά το συνειδητοποιήσει ο Λουδοβίκος βρέθηκε αντιμέτωπος με μια εξέγερση στους δρόμους του Μονάχου και τους υπουργούς του να απειλούν να τον εκθρονίσουν.
Η ιστορία της Λόλα Μοντέζ έχει σε μεγάλο βαθμό ξεχαστεί. Αλλά οι ιστορικοί συμφωνούν ότι η Ιρλανδή απατεώνισσα ήταν ένα από τα πρόσωπα που σημάδεψαν την ιστορία της Βαυαρίας κατά τον 19ο αιώνα.
Η παιδική της ηλικία
Η Ελάιζα Γκίλμπερτ, όπως ήταν το πραγματικό της όνομακ, γεννήθηκε το 1821 στην Ιρλανδία. Πατέρας της ήταν ένας λοχαγός του Βρετανικού στρατού και μητέρα της η κόρη ενός ντόπιου πολιτικού. Όταν ήταν ακόμη νήπιο, η οικογένειά της μετακόμισε στην Ινδία, αλλά ο πατέρας της κόλλησε χολέρα και πέθανε λίγο μετά την άφιξή τους. Όταν ξαναπαντρεύτηκε η μητέρα της, έστειλε την Ελάιζα να ζήσει με τη θετή της οικογένεια στην Σκωτία. Αλλά η άτακτη μικρή δεν κατάφερε να εγκλιματιστεί και την έβαλαν εσωτερική σ’ ένα παρθεναγωγείο, όπου έμαθε τα δύο πράγματα που θα αποδεικνύονταν πολύτιμα για την κατοπινή της ζωή: Γαλλικά και χορό.
Η Λόλα Μοντέz σε λιθογραφία του Jules Laure (Φωτογραφία: Wikipedia)
Σε ηλικία 17 ετών για να αποφύγει τον γάμο μ’ έναν ηλικιωμένο άνδρα, που είχαν κανονίσει οι κηδεμόνες της, το ‘σκασε στην Ινδία μ’ έναν Βρετανό αξιωματικό. Αλλά ο γάμος τους γρήγορα διαλύθηκε. Το ζευγάρι επέστρεψε στην Αγγλία, όπου ο αξιωματικός ζήτησε διαζύγιο κατηγορώντας την Ελάιζα για μοιχεία. Η οικογένειά της την απαρνήθηκε κι η υπόληψή της σπιλώθηκε, αφού στη βικτωριανή Αγγλία ελάχιστες αμαρτίες θεωρούνταν μεγαλύτερες από τη μοιχεία.
Ο δρόμος προς τη Βαυαρία
Για την νεαρή γυναίκα είχε σημάνει η ώρα να αλλάξει σελίδα στη ζωή της. Πήγε στη Μαδρίτη και τη Σεβίλλη, όπου έμαθε ισπανικούς χορούς κι άλλαξε το όνομά της σε Μαρία ντε λος Ντολόρες Πόρις ι Μοντέζ.
Επιστρέφοντας στο Λονδίνο άρχισε μια πολλά υποσχόμενη καριέρα στο χορό, αλλά τη γνώρισαν κάποιοι άνδρες από το ακροατήριο και αναγκάστηκε να επιστρέψει στην ηπειρωτική Ευρώπη. Έκανε τουρνέ σε διάφορες μεγαλουπόλεις της Γηραιάς Ηπείρου, κι όπου εμφανιζόταν – από το Βερολίνο μέχρι τη Δρέσδη και από τη Βαρσοβία μέχρι το Παρίσι- έκλεβε καρδιές. Μεταξύ των εραστών της συγκαταλέγεται κι ο Ούγγρος μουσουργός Φραντς Λιστ και μεταξύ των θαυμαστών της ο Αλέξανδρος Δουμάς και ο Θεόφιλος Γκωτιέ.
Τον Οκτώβριο του 1846 η Μοντέζ έφθασε στο Μόναχο. Δεν είχαν περάσει καλά καλά τρεις μέρες και κατάφερε να εξασφαλίσει ακόραση από τον Λουδοβίκο. Με το νέο ισπανικό της όνομα και τον «χορό της αράχνης» τον έπεισε ότι ήταν μια ευγενής από την Ιβηρική χερσόνησο.
O Λουδοβίκος Α΄της Βαυαρίας γύρω στο 1860 (Φωτογραφία: Wikipedia)
Ο θρύλος λέει ότι ο Βαυαρός μονάρχης τη ρώτησε κατά την πρώτη συνάντησή στους αν το στήθος που φαινόταν να ασφυκτιά κάτω από το στενό κορσέ της ήταν «φυσικό ή τεχνητό». Κι εκείνη έσκισε τον κορσέ για να διαπιστώσει ο ίδιος με τα μάτια του…
Ο βασιλιάς ξετρελάθηκε μαζί της. Άρχισε να της γράφει ποιήματα στη μητρική – όπως νόμιζε- γλώσσα της, της έστελνε δώρα και μάλιστα της έχτισε και μια βίλα στο Σβάμπινγκ. Η Λόλα άρχισε να χρησιμοποιεί την επιρροή της στο βασιλιά και να ανακατεύεται στην πολιτική προωθώντας φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις. Στους δρόμους του Μονάχου περιδιάβαινε συνοδεία ενός πελώριου σκύλου μ’ ’ ένα πούρο στο χέρι κι ένα μαστίγιο ιππασίας στο άλλο, αφού η σχέση μιας γυναίκας που δεν ανήκε στη βαυαρική αριστοκρατία με τον βασιλιά είχε προκαλέσει σκάνδαλο στην πόλη.
Αλλά ο 60χρονος μονάρχης δεν έκανε πίσω προτείνοντας να πολιτογραφήσει Βαυαρή την ερωμένη του. Όταν ο υπουργός του των Εσωτερικών αρνήθηκε να υπογράψει το σχετικό έγγραφο τον έδιωξε, όπως και τον αντικαταστάτη του, που δεν ήθελε με τίποτε να συναναστρέφεται με τη νέα κόμισα Μαρί φον Λάντσφελντ.
Η βασίλισσα των σκανδάλων
Πορτρέτο της Λόλα Μοντέζ φιλοτεχνημένο το 1847 από τον C.Buchner (Φωτογραφία: Wikipedia)
Αλλά δεν ήταν μόνον το υπουργικό συμβούλιο εχθρικό απέναντι στην Μοντέζ. Από τη στιγμή που έφθασε στο Μόναχο οι ιησουίτες άρχισαν να την υποπτεύονται ως απεσταλμένη Άγγλων μασόνων. Πολύ γρήγορα άρχισαν να κυκλοφορούν στην πόλη φήμες για το κάθε άλλο παρά ισπανικό παρελθόν της νέας κόμισσας. Καθώς το περιβάλλον γύρω της άρχισε να γίνεται ολοένα και πιο εχθρικό η Μοντέζ προσέλαβε ως σωματοφύλακες κάποιους φοιτητές μέλη μιας αδελφότητας ξιφομάχων. Οι νεαροί άντρες, που κάποιοι ήταν και εραστές της, φορούσαν κόκκινα καπέλα, για να ξεχωρίζουν απ’ τους υπόλοιπους. Όμως γρήγορα άρχισαν να συγκρούονται με συμφοιτητές τους, οι οποίοι αρνούνταν να βρίσκονται στον ίδιο χώρο με τους θαυμαστές της Λόλα.
Οι προσπάθειες των ανακτόρων να αποκλιμακώσουν τις εντάσεις απέβησαν άκαρπες. Τον Φεβρουάριο ξέσπασαν ταραχές κι οι υποστηρικτές της Λόλα βρέθηκαν πολιορκούμενοι σε μια καφετέρια από άλλους φοιτητές. Ο Λουδοβίκος διέταξε τότε να κλείσει προσωρινά το Πανεπιστήμιο και να εγκαταλείψουν όλοι οι σπουδαστές εντός τριημέρου την πόλη. Φοιτητές, ιδιοκτήτες ακινήτων που νοίκιαζαν δωμάτια σε σπουδαστές, επιχειρηματίες και ιδιοκτήτες ζυθοποιείων κατέβηκαν στους δρόμους. Τελικά ο βασλιάς αναγκάστηκε να ανακαλέσει τη διαταγή του και να απελάσει την αγαπημένη του Λόλα από τη Βαυαρία.
Αλλά η «βασίλισσα των σκανδάλων» επέστρεψε στο Μόναχο έναν μήνα αργότερα, με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν νέες ταραχές. Την έδιωξαν και πάλι, αλλά ο Λουδοβίκος είχε ήδη παίξει όλα του τα χαρτιά. Η επιλογή που του δόθηκε ήταν ή να παραιτηθεί, ή να παραμείνει βασιλιάς, αλλά να του αφαιρεθούν όλες οι εξουσίες. Τελικά προτίμησε το πρώτο, παραδίνοντας τον θρόνο στον μεγαλύτερο γιο του, τον Μαξιμιλιανό.
Η ζωή μετά τη Βαυαρία
Αλλά το ταξίδι της Λόλα Μοντέζ δεν τέλειωσε, όταν έφυγε από τη Βαυαρία. Αφού αναστάτωσε ένα ευρωπαϊκό βασίλειο συνέχισε τις περιπλανήσεις της και ξαναπαντρεύτηκε. Πέρασε από την Ελβετία, το Λονδίνο και την Ισπανία και κατέληξε στην Αμερική, όπου άρχισε να δίνει παραστάσεις με τον «χορό της αράχνης» στο Μπρόντγουεϊ,
H Λόλα Μοντέζ το 1851 (Φωτογραφία: Wikipedia)
Μετά από κάποιο διάστημα έβαλε πλώρη για την Αυστραλία, όπου προσέλαβε ως μάνατζέρ της έναν νεαρό ηθοποιό ονόματι Νόελ Φόλιν. Αλλά τα προβλήματα την ακολούθησαν και εκεί. Μόλις που γλίτωσε τη σύλληψη για ένα οφειλόμενο χρέος, το οποίο λέγεται ότι προσπάθησε να ξεπληρώσει βγάζοντας τα ρούχα της μπροστά στους αστυνομικούς και επιχειρώντας να τους σαγηνεύσει.
Οκτώ μήνες αργότερα αναχώρησε για το Σαν Φρανσίσκο με τον Φόλιν, ο οποίος όμως χάθηκε στη διάρκεια του ταξιδιού υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες…
Μετά από μια ταραχώδη, γεμάτη σκάνδαλα ζωή η Λόλα Μοντέζ πέθανε από σύφιλη σε ηλικία 42 ετών στις Ηνωμένες Πολιτείες…