Η λίστα με τις τουρκικές απαιτήσεις – Η Άγκυρα θέλει διχοτόμηση του Αιγαίου

Ως γνωστόν στις 25 Ιανουαρίου 2021 θα ξεκινήσουν οι διερευνητικές συνομιλίες, με τους Τούρκους να έχουν απαιτήσεις Οθωμανικής περιόδου από την Ελλάδα, με μια εξοργιστική λίστα, η οποία προσβάλει την λογική κάθε Έλληνα πολίτη, σύμφωνα με τουρκικές δημοσιογραφικές πηγές.

Οι Τούρκοι επιζητούν ουσιαστικά διχοτόμηση του Αιγαίου σε αέρα και θάλασσα, αποστρατικοποίηση των νήσων, μη αναφορά του Τουρκο-λιβυκού μνημονίου, ερχόμενοι σε συνεννόηση με το Βερολίνο που θα τηρήσει ουδέτερη θέση.

Συγκεκριμένα οι απαιτήσεις της τουρκικής πλευράς σύμφωνα με τα ΜΜΕ της γειτονικής χώρας είναι οι εξής:

”1) Τι είναι οι διερευνητικές συνομιλίες; Η λέξη «διερευνητική». σημαίνει αναζήτηση και εύρεση. Στη διπλωματία, δηλώνει ότι δύο πλευρές που δεν μπορούν καν να συμφωνήσουν τον ορισμό των προβλημάτων θα εξετάσουν τα ζητήματα με μια ευρύτερη προοπτική. Με άλλα λόγια, στο πρώτο στάδιο, μοιάζει με μελέτη και εντοπισμό των προβλημάτων χωρίς να είναι δεσμευτική η αποδοχή τους. Εάν τα δύο μέρη καταλήξουν σε συναίνεση, το ζήτημα παρουσιάζεται στην πολιτική αρχή και η διαδικασία αξιολόγησης ξεκινά για συγκεκριμένα βήματα.

2) Πώς ξεκίνησε η όλη διαδικασία και πώς συνεχίζεται; Τουρκία και Ελλάδα θα συζητήσουν τα προβλήματα που έχουν σχέση με τα νησιά και με το μηχανισμό «διερευνητικών συνομιλιών» για τα προβλήματα σε Αιγαίο και Μεσόγειο. Οι συνομιλίες αυτού του τύπου ξεκίνησαν το 2002 και διακόπηκαν το 2016. Το αρχικό αίτημα για συνέχιση των συνομιλιών της Τουρκίας απορρίφθηκε πριν μήνες από την Αθήνα, λόγω της απόφασης της Άγκυρας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε Τζαμί. Η Ανατολική Μεσόγειος αναμένεται να είναι στην ημερήσια διάταξη για πρώτη φορά στις συνομιλίες, μαζί με τα νησιά του Αιγαίου. Επίσης θα έχουμε καθορισμό των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας στην ανατολική Μεσόγειο” .

3) Ποια είναι τα ζητήματα διαφοράς στη “Θάλασσα των Νήσων” (έτσι ονομάζουν οι Τούρκοι το Αιγαίο σκόπιμα). Ξεκινώντας με τα χωρικά ύδατα, οι δύο πλευρές θα συνεχίσουν με τον καθορισμό της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, την περιοχή ευθύνης αναζήτησης και διάσωσης, το FIR (Ζώνη πληροφοριών πτήσης) και τον στρατιωτικό εξοπλισμό των νησιών εφόσον για αυτά ισχύει μη στρατιωτικό καθεστώς. Τέλος, υπάρχουν αρκετές διαφορές σχετικά με ελληνικά νησιά των οποίων η κυριαρχία δεν γίνεται αποδεκτή από την Τουρκία (EGAYDAAK), τα οποία, πάντα σύμφωνα με την Άγκυρα, δεν δόθηκαν στην Ελλάδα με διεθνείς συνθήκες. Η Ελλάδα, αναγνωρίζει ζητήματα που αφορούν μόνο την υφαλοκρηπίδα ενώ προσπαθεί να καθορίσει την ΑΟΖ της, καθώς η Τουρκία απαιτεί τη συζήτηση όλων των θεμάτων ζητώντας λύση πακέτο.

4) Ποια είναι τα προβλήματα στην Ανατολική Μεσόγειο Η Ελλάδα, σχεδιάζει ΑΟΖ με την Κύπρο, υποστηρίζοντας ότι τα νησιά της Κρήτης, της Καρπάθου, του Καστελόριζου και της Ρόδου διαθέτουν Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες. Η Τουρκία θεωρεί ότι αυτό αποκλείεται, ενώ θεωρεί ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να έχει ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο Θάλασσα. Η τουρκική πλευρά θεωρεί ότι τα νησιά (που δηλώθηκαν στον Διεθνή Υδρογραφικό Οργανισμό τον Δεκέμβριο του 2010) βρίσκονται πολύ πιο κοντά στα μικρασιατικά παράλια ( 3 χλμ) σε αντίθεση με την απόσταση των 200 μιλίων που απέχουν από την ηπειρωτική Ελλάδα, για αυτό και δεν μπορούν να έχουν ΑΟΖ πέραν των 6 μιλίων των χωρικών τους υδάτων.

Το Καστελόριζο πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι bρίσκεται σχεδόν δίπλα στις ακτές της Τουρκίας. 5) Ελληνικές στρατιωτικές βάσεις στα νησιά του Αιγαίου.

Οι θέσεις των δύο πλευρών στο Αιγαίο διαφέρουν κυρίως λόγω της διαφορετικής ερμηνείας του άρθρου 16 της Συνθήκης Ειρήνης της Λωζάνης.

Το άρθρο 16, είναι μια γενική διάταξη και για το Καστελόριζο, ενώ δεν έχει γίνει σαφής ο τρόπος και ο αριθμός των νησιών που δόθηκε από την Τουρκία στην Ιταλία στις 4 Ιανουαρίου 1932.

ΜΕ βάση το άρθρο 3 της UNCLOS, οι θαλάσσιες περιοχές των νησιών του Αιγαίου ρυθμίζονται με το άρθρο 121, και έτσι με βάση αυτά τα δύο άρθρα, η Τουρκία μπορεί να κάνει “ρυθμίσεις” στα νησιά αυτά όπως και στη χερσαία χώρα, ενώ μπορεί επίσης να προσδιορίσει τον εναέριο χώρο στην περιοχή (του Αιγαίου).