Η αντιπαράθεση μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, που ξεκίνησε χθες Τρίτη, έχει προκαλέσει ανησυχία στην διεθνή κοινότητα η οποία φοβάται μια ανοικτή σύγκρουση μεταξύ των δύο κρατών που διαθέτουν πυρηνικά όπλα για την αμφισβητούμενη περιοχή του Κασμίρ, μήλον της έριδος μεταξύ τους από το 1947.
Το Κασμίρ αποτελεί αντικείμενο μακροχρόνιας σύγκρουσης μεταξύ Πακιστάν και Ινδίας. Το έδαφος μοιράζεται σύνορα με το Γκιλγκίτ-Μπαλτιστάν, μαζί με το οποίο αναφέρεται από τα Ηνωμένα Έθνη και άλλους διεθνείς οργανισμούς ως «το Κασμίρ που διοικείται από το Πακιστάν»
‘Ολα άρχισαν την περίοδο του διαχωρισμού στις 15 Αυγούστου 1947 της Ινδίας, όταν οι Βρετανοί εγκατέλειψαν την κυριαρχία τους στα πριγκιπικά κράτη, τα οποία παρέμειναν με τις δυνατότητες ένταξης στην Ινδία ή το Πακιστάν ή παρέμειναν ανεξάρτητα. Ο Χάρι Σινγκ, μαχαραγιάς του Τζαμού και Κασμίρ, ήθελε το κράτος του να παραμείνει ανεξάρτητο. Οι μουσουλμάνοι στην επαρχία Τζαμού (σημερινό Αζάντ Κασμίρ) και η επαρχία των συνοριακών περιοχών (σημερινό Γκιλγκίτ-Μπαλτιστάν) ήθελαν να ενταχθούν στο Πακιστάν.
Η βιαστική διχοτόμηση και η βία που στιγμάτισε την αναγκαστική μετακίνηση τόσο πολύ κόσμου, προκάλεσαν μία από τις μεγάλες καταστροφές της σύγχρονης εποχής. Κανένας δεν γνωρίζει τους ακριβείς αριθμούς, αλλά περίπου 12 εκατομμύρια άνθρωποι έγιναν πρόσφυγες, καθώς προσπάθησαν απεγνωσμένα να μετακινηθούν από το ένα νέο ανεξάρτητο κράτος στο άλλο
Ένας νέος πόλεμος ακολούθησε στις 5 Αυγούστου του 1965, όταν περίπου 26.000 με 33.000 Πακιστανοί στρατιώτες με πολιτική περιβολή (ντυμένοι με ενδυμασίες των κατοίκων του Κασμίρ), αλλά και άτακτοι εκπαιδευμένοι στον ανορθόδοξο πόλεμο, διέσχισαν την συνοριακή γραμμή, διεισδύοντας στο ινδικό Κασμίρ, σε μία ανεπιτυχή προσπάθεια να υποδαυλίσουν εξέγερση των μουσουλμάνων, οι οποίοι αποτελούσαν το 80% του τοπικού πληθυσμού. Ινδικές δυνάμεις, ειδοποιημένες στο μεταξύ από τον τοπικό πληθυσμό, διέσχισαν την γραμμή εκεχειρίας του 1947. Οι Ινδοί εντόπισαν και συνέλαβαν δύο αξιωματικούς, από τους οποίους εκμαίευσαν, όπως ανακοίνωσαν, το πλήρες πακιστανικό σχέδιο για την αποσταθεροποίηση του Κασμίρ. Παράλληλα, δεκάδες άτακτοι, ο συνολικός αριθμός των οποίων πιστεύεται πως αγγίζει τις 5.000, συνελήφθησαν από τις ινδικές δυνάμεις, ενώ εκατοντάδες άλλοι έχασαν τη ζωή τους στις συγκρούσεις.
Το 1972, τα τότε σημερινά σύνορα μεταξύ των ινδικών και πακιστανικών ελεγχόμενων τμημάτων του Κασμίρ χαρακτηρίστηκαν ως “Γραμμή Ελέγχου”. Η γραμμή αυτή παρέμεινε αμετάβλητη [20] από την συμφωνία της Σίμλα του 1972, η οποία δέσμευσε τις δύο χώρες να «λύσουν τις διαφορές τους με ειρηνικά μέσα μέσω διμερών διαπραγματεύσεων».
Το 1999 η Ινδία πολέμησε μια σύντομη αλλά πικρή σύγκρουση με τις δυνάμεις που υποστηρίχθηκαν από το Πακιστάν. Μέχρι εκείνη την περίοδο, η Ινδία και το Πακιστάν δήλωσαν και οι δύο ότι είναι πυρηνικές δυνάμεις.
Βασική γενεσιουργός αιτία της έντασης μεταξύ των δύο χωρών είναι η πληθυσμιακή σύνθεση των περιοχών που ελέγχει η Ινδία. Επί παραδείγματι, στην κοιλάδα του Κασμίρ, από τον πληθυσμό των τεσσάρων εκατομμυρίων μόνο το 4% είναι Ινδοί, ενώ το 95% Μουσουλμάνοι. Στο Ladakh, 50% είναι Βουδιστές, ενώ στο Jammu, η αναλογία είναι 30% Μουσουλμάνοι και 65% Ινδοί. Στον αντίποδα, οι περιοχές που ελέγχει το Πακιστάν αποτελούνται από σχεδόν εξολοκλήρου ομοιογενείς μουσουλμανικούς πληθυσμούς.
