Ενώ στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, οι ελαιοπαραγωγοί ψάχνουν με «το δίκαννο» να βρουν εποχιακούς εργάτες, πληρώνοντας μερικοί γενναία μεροκάματα, κάποιοι έχουν καταφέρει όχι μόνο να μην πληρώνουν, αλλά να τους … πληρώνουν για να κάνουν τη σκληρή δουλειά.
Στην Ιταλία, μια χώρα από τους κορυφαίους ελαιοπαραγωγούς του κόσμου, πολλοί ελαιοπαραγωγοί προσελκύουν τουρίστες για να τους μάθουν πώς να μαζεύουν ελιές με το αζημίωτο.
Ρεπορτάζ του Βloomberg καταγράφει αυτή την αξιοσημείωτη επιχειρηματική διαφοροποίηση πολλών αγροτών, βοηθώντας έτσι να αντιμετωπίσουν τη χασούρα της φετινής πεσμένης σοδειάς, λόγω των κλιματολογικών συνθηκών εν μέρει.
Η Maria Angela Macchia, η οποία διαθέτει 900 ρίζες στο I Moricci, μια αγροικία της του 19ου αιώνα στην πλαγιά του λόφου της Τοσκάνης έξω από το Peccioli, νοτιοανατολικά της Πίζας, απασχολεί αυτή την περίοδο τουρίστες-εργάτες από τέσσερα κράτη.
Για να συμβάλει στην κάλυψη μέρους των χαμηλών φετινών κερδών, η Macchia φιλοξενεί ομάδες τουριστών, οργανωμένων μέσω της οργάνωσης διακοπών Triptoscana με έδρα το Ρότερνταμ. Οι επισκέπτες μένουν στο αγρόκτημά της και βοηθούν να μαζέψουν τις ελιές και να εξερευνήσουν την περιοχή κατά τη διάρκεια των διακοπών. Στο τέλος παίρνουν ένα μπουκάλι λάδι μισού λίτρου για να το πάρουν μαζί τους.
Πολλοί παραγωγοί χρεώνουν πολλά ευρώ τα λάδια υψηλής ποιότητας, αλλά αυτό δεν αρκεί όπως λένε για να καλύψει τα έξοδά τους.
Οι ταξιδιώτες παίρνουν μια γεύση από τη δουλειά που απαιτείται για την παραγωγή μερικών από τα κορυφαία ελαιόλαδα, ενώ παρέχουν μια εναλλακτική πηγή εσόδων για τους αγρότες των οποίων τα κέρδη έχουν υποχωρήσει φέτος λόγω του αυξανόμενου κόστους παραγωγής και των επιπτώσεων των ακραίων καιρικών συνθηκών που συνδέονται με τη κλιματική αλλαγή.
«Οι άνθρωποι πραγματικά συμμετέχουν στη συγκομιδή, μπαίνοντας με τον ρυθμό τους», λέει η Macchia, προσθέτοντας όμως ότι «είναι πολλή δουλειά. Κάθε χρονιά είναι διαφορετική από την επόμενη, και υπάρχουν πολλά που χρειάζονται για να φτιάξουν το λάδι που φτάνει στα τραπέζια τους».
Για να της μαζεύουν ελιές οι τουρίστες πληρώνουν για πέντε μέρες 745 ευρώ, συμπεριλαμβανομένων δύο ημερών συλλογής και μιας επίσκεψης στο frantoio, όπου παρασκευάζεται μια φρουτώδης ποικιλία παρθένου ελαιόλαδου. Η Macchia επωφελείται, επίσης, από την κράτηση διαμερισμάτων στο I Moricci που μπορεί κανονικά να είναι άδεια κατά τη διάρκεια εκτός σεζόν.
Η ομάδα της δαπανά έξι ώρες στη συλλογή λαδιού, μαζεύοντας μισό τόνο σε δύο ημέρες, που ισοδυναμεί με πάνω κάτω με 70 κιλά λάδι.
Σε Ισπανία και Ελλάδα
Άλλες χώρες προσφέρουν παρόμοιες ευκαιρίες, για τους τουρίστες με το ελαιόλαδο. Η Good Life Greece διοργανώνει διακοπές συλλογής στη Σύρο και οι ελαιώνες απέχουν πέντε λεπτά με τα πόδια από την παραλία. Μπορείτε να μαζέψετε δαλματικές ελιές από δέντρα ηλικίας 1.000 ετών στη Solta της Κροατίας, που διοργανώνεται από την Olynthia, ένα κορυφαίο λάδι μάρκας.
Οι λάτρεις του Δον Κιχώτη μπορούν να επισκεφθούν τους ελαιώνες του Γκαρσία ντε λα Κρουζ στη Λα Μάντσα της Ισπανίας, με αυθημερόν περιηγήσεις συλλογής ελιών που περιλαμβάνουν επίσκεψη στο ελαιοτριβείο του 17ου αιώνα.
Το πιο σημαντικό είναι ότι [οι άνθρωποι] μπορούν να δουν ότι δεν ανοίγεις απλώς τη βρύση και βγαίνει λάδι
Η συγγραφέας του «Olive Tourism, Opportunities for Producers and Regions (Agra Editrice)» Fabiola Pulieri, λέει ότι ο ελαιοτουρισμός θα μπορούσε να βοηθήσει στην ενίσχυση του προφίλ των ανεξάρτητων παραγωγών, όπως ο πρόσφατος νόμος του κρασιού της Ιταλίας δημιούργησε την αναγνωρισιμότητα της επωνυμίας σχετικά με ιταλικά κρασιά.
«Τώρα υπάρχουν ευκαιρίες 365 ημέρες το χρόνο, όχι μόνο κατά τη διάρκεια της περιόδου συγκομιδής τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο για να επωφεληθούν από τον τουρισμό και να δώσουν οικονομική ώθηση στους παραγωγούς», λέει. Οι ταλαιπωρημένοι παραγωγοί βλέπουν ένα επιπρόσθετο όφελος στον αυξημένο τουρισμό, δηλαδή, την αναγνώριση του όγκου της δουλειάς που απαιτείται για την παραγωγή ενός μικρού μπουκαλιού ελαιόλαδου. «Το πιο σημαντικό είναι ότι [οι άνθρωποι] μπορούν να δουν ότι δεν ανοίγεις απλώς τη βρύση και βγαίνει λάδι», λέει η Macchia.
Ο νέος αγρο – τουριστικός νόμος στην Ιταλία
Οι εμπειρίες συλλογής ελιών και οι γευσιγνωσίες λαδιών είναι διαθέσιμες εδώ και μερικά χρόνια στις μεσογειακές χώρες, αλλά η Ιταλία χρησιμοποιεί έναν νέο νόμο που τέθηκε σε ισχύ πέρυσι για να προσπαθήσει να προσελκύσει τουρίστες στους ελαιώνες εκτός της περιόδου συλλογής.
Στην Ιταλία, ο νόμος για τον προϋπολογισμό 169/19 διευκολύνει τους παραγωγούς να χρεώνουν την είσοδο για εκδηλώσεις που σχετίζονται με την παραγωγή λαδιού και βασίζεται σε παρόμοια νομοθεσία για το κρασί που βοήθησε τους Ιταλούς παραγωγούς κρασιού να γίνουν διεθνής αγαπημένα.
Οι εκδηλώσεις κυμαίνονται από συναυλίες σε αιωνόβια ελαιόδεντρα μέχρι συνεδρίες διαλογισμού και γιόγκα ανάμεσα στα δέντρα έως διαδρομές ποδηλασίας και πεζοπορίας σε αναπτυσσόμενες περιοχές. Περισσότεροι από 25.000 άνθρωποι συμμετείχαν σε μια εκδήλωση «Walk Through the Olive Fields» σε 163 ελαιοπαραγωγικές πόλεις και χωριά τον Οκτώβριο, που διοργάνωσε η Citta dell’Olio, μια εθνική συμμαχία που υποστηρίζει την τουριστική προσπάθεια.
Η Macchia, η οποία εγκατέλειψε την καριέρα της ως χρυσοχόος πριν από 25 χρόνια για να ασχοληθεί με τη γεωργία, ελπίζει ότι η τουριστική ώθηση θα κάνει περισσότερους ανθρώπους να ενδιαφέρονται για λάδι υψηλής ποιότητας όπως το δικό της. «Στα 100 άτομα, πιθανώς υπάρχουν τέσσερις που ενδιαφέρονται για το ελαιόλαδο», λέει. «Αλλά για μένα, αυτό είναι αρκετό, και αυτοί είναι οι άνθρωποι στους οποίους θέλω να εστιάσω».
Όσον αφορά τη συγκομιδή, για τον Αμερικανό δικαστή στο Ανώτατο Δικαστήριο του Χάρτφορντ, David Sheridan, ο οποίος επισκέφθηκε με κόρη και τη γυναίκα του το I Moricci σχολίασε πως «αφού το περάσατε από αυτό, σκεφτείτε: «Το καλό λάδι πρέπει να είναι ακριβό για όλο τον κόπο που χρειάζεται για να παραχθεί».
Μάλλον, ο Αμερικανός δικαστικός ψωνίζει λάδι σε διαφορετικό μαγαζί και άλλη χώρα από τους Έλληνες.
