Ιωάννης Παρασκευόπουλος: Ο Ελληνας αστροφυσικός που έδωσε το όνομά του σε κρατήρα στη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού

Ενας από τους πρωτοπόρους της μελέτης του διαστήματος, ο Ελληνας αστροφυσικός Ιωάννης Παρασκευόπουλος άφησε πλούσιο έργο και κέρδισε επάξια την τιμή ένας κρατήρας στη σελήνη να φέρει το όνομά του.

Γνωστός και ως Τζον Πάρας, ο αστροφυσικός ήταν ελληνικής και νοτιοαφρικανικής καταγωγής. Γεννήθηκε στον Πειραιά στις 20 Ιουνίου του 1889 και αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου και απέκτησε διδακτορικό τίτλο στην Φυσική το 1910. Στη συνέχεια υπηρέτησε στον ελληνικό Στρατό στα χρόνια των Βαλκανικών πολέμων, αλλά και του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Συνολικά αναγκάστηκε να υπηρετήσει στον Στρατό για 9 χρόνια.

Εργάστηκε ως βοηθός του Καθηγητή Δημήτριου Αιγινίτη στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και το 1919 ταξίδεψε στις ΗΠΑ με διετή υποτροφία όπου και εργάστηκε στο Αστεροσκοπείο του Γιέρκις. Εκεί, ο Ελληνας αστροφυσικός γνώρισε και παντρεύτηκε την Ντόροθι Μπλοκ το 1921. Επέστρεψε και πάλι στην Αθήνα, θέλοντας να ηγηθεί του τμήματος αστρονομίας του Αστεροσκοπείου Αθηνών, με στόχο να δημιουργήσει ένα τεράστιο τηλεσκόπιο στην Ελλάδα. Η περίοδος ωστόσο συνέπεσε με την Μικρασιατική καταστροφή, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να εξασφαλίσει τους πόρους για να ολοκληρώσει το έργο του.

Από το Περού, στη Νότιο Αφρική με το Χάρβαρντ

Ο Ιωάννης Παρασκευόπουλος βρέθηκε τα επόμενα χρόνια στο Περού, όπου το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ είχε εγκαταστήσει αστρονομικό σταθμό. Ο Ιωάννης Παρασκευόπουλος και οι συνάδελφοί του προχώρησαν στην παρατήρηση, την μέτρηση και την φωτογράφηση δεκάδων αστεριών, μετεωριτών, κομητών και πλανητών. Τα αρνητικά αποστέλλονταν στο πανεπιστήμιο για περαιτέρω ανάλυση. Ωστόσο, οι κλιματικές συνθήκες στο Περού δυσκόλευαν πολύ το έργο των επιστημόνων και έτσι το παρατηρητήριο μεταφέρθηκε στη Νότια Αφρική.

Ακολούθησε το παρατηρητήριο του Χάρβαρντ στη Νότιο Αφρική, όπου και μεταφέρθηκε το 1927 όπου και έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του. Αυτός είναι και ο λόγος που καταγράφεται ως ελληνικής και νοτιοαφρικανικής υπηκοότητας, καθώς έζησε για 24 χρόνια στην χώρα της Αφρικής.

Η ανακάλυψη δεκάδων κομητών από τον Ιωάννη Παρασκευόπουλο

Ο Παρασκευόπουλος μελέτησε ενδελεχώς τους κομήτες στο διάστημα. Αλλωστε σε εκείνον και την ομάδα του πιστώνεται από την επιστημονική κοινότητα σήμερα η ανακάλυψη ορισμένων από αυτών. Στη συλλογή του Χάρβαρντ βρίσκονται πάνω από 100.000 φωτογραφικές πλάκες από τις αστρονομικές του παρατηρήσεις.

Ο Παρασκευόπουλος συν-ανακάλυψε δύο κομήτες και τον καινοφανή αστέρα του Οκρίβαντος, ενώ μελέτησε τους φασματοσκοπικώς διπλούς και τους μεταβλητούς αστέρες. Υπήρξε μέλος της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας (RAS) και αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Η διεθνής αστρονομική κοινότητα για να τον τιμήσει έδωσε το όνομά του σε ένα κρατήρα της Σελήνης, ο οποίος βρίσκεται στη σκοτεινή της πλευρά κι έχει διάμετρο 94 χιλιόμετρα (Paraskevopoulos Crater).

Ο κρατήρας με το όνομα του Ελληνα αστροφυσικού εντοπίζεται στην σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού στα βόρεια υψίπεδα του δορυφόρου της γης. Βρίσκεται νοτιοδυτικά του νεότερου και μεγαλύτερου κρατήρα Κάρνότ.
Προς τιμήν του Ελληνα αστροφυσικού έχει ονομασθεί όμως και ο αστεροειδής 5298, που ανακαλύφθηκε το 1966, ως αστεροειδής Παρασκευόπουλος. Παράλληλα, το όνομα του πήραν και δύο κομήτες που εντοπίστηκαν το 1940 και το 1941.