Ο φετινός χειμώνας είναι, σύμφωνα με τους επιστήμονες, ένας από τους πιο ψυχρούς των τελευταίων δεκαετιών, με τον μήνα που διανύουμε να είναι ιδιαίτερα… τσουχτερός, καθώς οι πυκνές χιονοπτώσεις και οι χαμηλότερες για την εποχή θερμοκρασίες είναι σχεδόν καθημερινές. Τον Μάρτιο του 1987 η χώρα έζησε ένα από τα σφοδρότερα κύματα κακοκαιρίας. Στην Αθήνα σε χρονικό διάστημα 15 ημερών είχε χιονίσει οκτώ (!) φορές, με την ισχυρότερη χιονόπτωση να καταγράφεται στις 9 Μαρτίου. Την ίδια στιγμή, το ύψος χιονιού σε Εύβοια και Θεσσαλία ξεπερνούσε τότε το ένα μέτρο.
Και μπορεί ο φετινός Μάρτιος να έχει ακόμη περίπου 10 ημέρες μέχρι να… φύγει, ωστόσο τα πρώτα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους οι μετεωρολόγοι τον κατατάσσουν στους πιο κρύους των τελευταίων περίπου 35 ετών. Μέσα σε δύο μήνες – από τα μέσα Ιανουαρίου μέχρι και τα μέσα Μαρτίου – τρία μεγάλα κύματα κακοκαιρίας, με πυκνές χιονοπτώσεις, έντονες βροχές ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες, έχουν πλήξει τη χώρα. Ετσι, μετά τον «Διομήδη» ήρθε η κακοκαιρία «Ελπίδα», που δημιούργησε πολλά προβλήματα, και τέλος ο «Φίλιππος».
«Το πρώτο τρίμηνο σε πολλές περιοχές της χώρας ήταν ιδιαίτερα κρύο, καθώς οι θερμοκρασίες που καταγράφηκαν ήταν κάτω από τις κανονικές για την εποχή, είχαμε χιονοπτώσεις αλλά και αρκετές βροχές. Μάλιστα, μεταξύ των περιοχών που επηρεάστηκαν αρκετά ήταν οι Κυκλάδες και η Κρήτη», σημειώνει στα «ΝΕΑ» ο διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών Κώστας Λαγουβάρδος.
Είναι ενδεικτικό πως τους τρεις αυτούς πρώτους μήνες του έτους καταγράφηκαν πολλές βροχοπτώσεις, ιδίως στα ανατολικά και νότια. «Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Κρήτης, όπου μέσα σε αυτό το τρίμηνο έπεσαν περισσότερα από 1.200 χιλιοστά βροχής, τρεις φορές, δηλαδή, πάνω από την ετήσια βροχή που πέφτει στην Αθήνα», εξηγεί ο ειδικός.
Σήμερα είναι το πέμπτο 24ωρο στο νέο «παγωμένο» κύμα κακοκαιρίας και, όπως λένε οι επιστήμονες, ο κόσμος θα πρέπει να κάνει υπομονή άλλες δύο ημέρες, καθώς από την Παρασκευή και έπειτα το τσουχτερό κρύο φεύγει για να δώσει τη θέση του στον ανοιξιάτικο καιρό, με αισθητή άνοδο της θερμοκρασίας.
Πάντως, την περασμένη Κυριακή οκτώ μετεωρολογικοί σταθμοί του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr κατέγραψαν τις χαμηλότερες θερμοκρασίες, με την ελάχιστη να καταγράφεται στο χιονοδρομικό κέντρο Καϊμακτσαλάν (-15,8 βαθμοί Κελσίου), ενώ ακολούθησαν το Σέλι, όπου ο υδράργυρος έπεσε 12,8 βαθμούς κάτω από το μηδέν, και ο Αγιος Παύλος Ημαθίας με -8,6 βαθμούς Κελσίου.
Καύσωνες
Πάμε σε όλο και πιο ψυχρούς χειμώνες και πιο καυτά καλοκαίρια; Οι επιστήμονες παρακολουθούν τα καιρικά φαινόμενα αλλά και τις αυξομειώσεις στις μέγιστες θερμοκρασίες. «Είναι αλήθεια πως η τάση είναι να έχουμε όλο και θερμότερους μήνες. Για να μιλήσουμε, όμως, για ακραία φαινόμενα που θα τα συναντούμε από ‘δώ και πέρα όλο και πιο συχνά, θα πρέπει να έχουμε μια περιοδικότητα, την οποία μέχρι στιγμής δεν διαπιστώνουμε», επισημαίνει ο διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.
Τον παγωμένο Μάρτιο του 1987 ακολούθησε ένας καυτός Ιούλιος. Το καλοκαίρι του 2021, που χαρακτηρίστηκε από τα πιο ζεστά, έδωσε τη σκυτάλη του σε έναν κρύο χειμώνα. «Αυτό, όμως, δεν σημαίνει πως το φετινό καλοκαίρι θα είναι πολύ ζεστό».
Είναι ενδεικτικό πως ο περασμένος Οκτώβριος ήταν ο δεύτερος πιο ψυχρός Οκτώβριος της δεκαετίας, καθώς χαρακτηρίστηκε από ιδιαίτερα χαμηλές για την εποχή θερμοκρασίες και από μεγάλα ύψη βροχής στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας.
Μάλιστα, οι μέγιστες τιμές της θερμοκρασίας τις περισσότερες μέρες του μήνα κυμάνθηκαν κάτω από τον μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας, σύμφωνα με τις καταγραφές 53 μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr. Ιδιαίτερα ψυχροί ήταν και ο περσινός Μάρτιος αλλά και ο Απρίλιος. Ο δεύτερος, μάλιστα, ήταν ο πιο κρύος Απρίλιος από το 2003 σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Δεν αποκλείεται να έχουμε ένα ήπιο ηφαιστειακό χειμώνα καθώς το ηφαίστειο Τόγκα που εξεράγει στις 15 Ιανουαρίου είχε έκρηξη 1½ φορά ισχυρότερη από του πινατούμπο το 1991. Βάση τον δορυφόρων το νέφος της έκρηξης ανήρθε στα 58 χλμ ύψος . Ο ατμός και η τέφρα έφτασαν στη μεσόσφαιρα. Στην έκρηξη του πινατούμπο το 1991 τα νέφη τέφρας είχαν φτάσει σε ύψος 35 χιλ. πάνω από τις Φιλιππίνες. H έκρηξη του όρους Πινατούμπο απελευθέρωσε σχεδόν 20 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του θείου που διοχετεύτηκαν στη στρατόσφαιρα κατά τις εκρήξεις του Pinatubo το 1991 και η διασπορά αυτού του νέφους αερίων σε όλο τον κόσμο προκάλεσε προσωρινή πτώση της παγκόσμιας θερμοκρασίας (1991 έως 1993) κατά περίπου 0,5°C.