Τον καιρό που ο Πάμπλο Εσκομπάρ μετέτρεψε σε βαριά βιομηχανία το εμπόριο ναρκωτικών, φτάνοντας την κερδοφορία σε ανυπολόγιστες διαστάσεις, νυν και επίδοξοι ναρκοβαρόνοι διαπίστωσαν ότι αξίζει να ρισκάρουν τα πάντα, προκειμένου να εξελίξουν τους τρόπους διακίνησης των «προϊόντων» τους.
Η εξουδετέρωση του Εσκομπάρ ήταν μόνο μια κερδισμένη μάχη από τις διωκτικές αρχές, που στην πραγματικότητα βρίσκονται σχεδόν πάντα ένα βήμα πίσω από τα Καρτέλ του Μεξικού και της Κολομβίας. Παρά τις επόμενες μικρές «νίκες» που ακολούθησαν, με τη σύλληψη των αδελφών Ροντρίγκες του καρτέλ Κάλι, το θάνατο του «βασιλιά των αιθέρων» Αμάντο Καρίγιο Φούεντες και την πρόσφατη φυλάκιση του διαβόητου «Ελ Τσάπο», η δράση τους παραμένει περίπου ανεξέλεγκτη.
Ο λόγος είναι ασφαλώς ότι η δομή τους θυμίζει Λερναία Ύδρα. Εκτός του ότι στην ιεραρχία υπάρχουν πάντα πρόθυμοι διάδοχοι να αναλάβουν τα καθήκοντα του μεγάλου αρχηγού, η… κακή τύχη που είχαν κάποιοι εμβληματικοί αρχινονοί ουδόλως αποθαρρύνει το οργανωμένο έγκλημα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η αποτυχία της «στρατηγικής των πρωτοκλασάτων στελεχών», που ξεκίνησε να εφαρμόζει η κυβέρνηση του Μεξικού, σε συνεργασία με τις αμερικανικές αρχές το 2006.
Όταν ο τότε πρόεδρος του Μεξικού, Φελίπε Καλντερόν, εξήγγειλε την έναρξη του «πολέμου κατά των ναρκωτικών» σε πρώτο πλάνο τέθηκε ο εντοπισμός των επικεφαλής των καρτέλ, με στόχο την αποδυνάμωση των υπολοίπων «πλοκαμιών». Ωστόσο, μετά από 13 χρόνια όλοι συνηγορούν ότι η στρατηγική αυτή έχει αποτύχει. Ο βασικός λόγος είναι ότι ενώ κάποτε υπήρχαν επτά κύρια και μεγάλα καρτέλ, πλέον υπάρχουν περισσότερα από 20 μικρομεσαία καρτέλ. Ο δευτερεύον ότι έχουν εξελιχθεί σε μη προβλεπόμενο βαθμό οι μέθοδοι διακίνησης των ναρκωτικών και κυρίως της κοκαΐνης.
Ο νονός του Καρτέλ Χουάρες, Καρίγιο Φουέντες ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε σε μαζικό βαθμό τη δύναμη των αιθέρων, δημιουργώντας έναν κανονικό στόλο για την από αέρος μεταφορά του εμπορεύματος. Πλέον το «παιχνίδι» έχει μεταφερθεί στη θάλασσα. Ή μάλλον… κάτω από τη θάλασσα. Με τα Καρτέλ να επιβεβαιώνουν ότι σε αυτόν τον ανηλεή και αέναο πόλεμο με τις διωκτικές αρχές έχουν τον τρόπο να παίζουν, έως τώρα, τουλάχιστον στη σκακιέρα με τα λευκά.
Οι μεγάλες εγκληματικές οργανώσεις του Μεξικού και της Νοτίου Αμερικής και οι διασυνδέσεις τους στο εξωτερικό, εξαρτώνται απόλυτα από την ικανότητά τους να περάσουν τα «προϊόντα» τους στο έδαφος των ΗΠΑ.
Μία από τις μεγαλύτερες ικανότητες αυτών των κυκλωμάτων είναι η επινόηση νέων μεθόδων και τακτικών, ως αντίβαρο στην επιλογή των ΗΠΑ, του Μεξικού και της Κολομβίας να εντείνουν τον πόλεμο απέναντί τους. Ήταν απαραίτητο να εφεύρουν νέες μεθόδους ώστε να μπορούν να περνούν λαθραία την κοκαΐνη στις ΗΠΑ. Και αυτό ακριβώς έκαναν, θέτοντας στην υπηρεσία τους την τελευταία «λέξη» της τεχνολογίας. Ήτοι τα περίφημα «ναρκω-υποβρύχια».
Πριν από λίγους μήνες η ακτοφυλακή των ΗΠΑ εντόπισε ένα αυτοσχέδιο ναρκω-υποβρύχιο μήκους 12 μέτρων, το οποίο μετέφερε 5.440 κιλά κοκαΐνης, αξίας άνω των 165 εκατομμυρίων δολαρίων! Και οι τέσσερις λαθρέμποροι που επέβαιναν στο υποβρύχιο συνελήφθησαν. Το στοίχημα είναι πλέον να «μιλήσουν». Αλλά ακόμα και αν συμβεί αυτό, δεν θα είναι μάλλον κάτι παραπάνω από σταγόνα στον ωκεανό.
Οι προβλέψεις της ακτοφυλακής των ΗΠΑ είναι δυσοίωνες, σχεδόν ζοφερές. Σύμφωνα με αυτές, τα αυτοσχέδια υποβρύχια μεταφοράς ναρκωτικών αναμένεται να κατακλύσουν τις θάλασσες και ιδίως τον κόλπο του Μεξικού στο άμεσο μέλλον. Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι οι έμποροι δεν έχουν ανάγκη να προμηθευτούν τέτοια σκάφη, κάτι που θα δημιουργούσε πρόσθετους κινδύνους σε αυτούς και μπελάδες στους προμηθευτές τους. Δεν εξαρτώνται από κανέναν, καθώς τα κατασκευάζουν οι ίδιοι. Η μέθοδος τους εξασφαλίζει τη μεταφορά πολύ μεγάλων ποσοτήτων με το μικρότερο δυνατό ρίσκο.
Τα καρτέλ ναυπηγούν αυτά τα ημιβυθιζόμενα σκάφη στις ζούγκλες της Λατινικής Αμερικής. Είναι συνήθως κατασκευασμένα από υαλοβάμβακα, και πλέουν μερικώς βυθισμένα με εξωλέμβιες μηχανές. Προκειμένου να μην εντοπίζονται από τα ραντάρ και να προκαλούν παρεμβολές στο σήμα, οι πολυμήχανοι ναρκέμποροι τα επικαλύπτουν με ένα στρώμα μολύβδου!
Μόνο το δίμηνο του περυσινού Μαΐου – Ιουνίου η αμερικανική ακτοφυλακή κατάσχεσε 39 τόνους κοκαΐνης (!) σε τέτοιου είδους παράνομα φορτία. Η αναλωσιμότητα όμως σε «προϊόν» και ανθρώπινο δυναμικό μοιάζει να είναι εν αφθονία. Τα καρτέλ έχουν τεράστιες εφεδρείες και αντοχές.
Στα δύο χρόνια που ο «Ελ Τσάπο» βρισκόταν στη φυλακή, από το 2016 έως το 2018, περιμένοντας να δικαστεί, σημειώθηκε ρεκόρ δολοφονιών στο Μεξικό. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι εκεί βρίσκονται πέντε από τους έξι πιο βίαιους δήμους του κόσμου (Ιραπουάτο, Χουάρεθ, Βικτόρια, Ακαπούλκο και Τιχουάνα)!
Όσοι Εσκομπάρ και αν θανατωθούν, όσοι Ελ Τσάπο και αν συλληφθούν, οι έμποροι ναρκωτικών οι επιτυχίες στον πόλεμο κατά των εμπόρων ναρκωτικών θα είναι πάντα σποραδικές, αν το μαχαίρι δεν φτάσει στην καρδιά του προβλήματος. Στις φυτείες δηλαδή και τη διαδικασία παραγωγής από την οποία ξεκινά όλο αυτό το εγκληματικό γαϊτανάκι.