Νέα επιστημονική έρευνα ανατρέπει την εκτίμηση ότι κατά το Μεσαίωνα η πανώλη ευθυνόταν αποκλειστικά για τον θάνατο των ανθρώπων, καθώς η συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου ως θανατηφόρου νόσου ήταν αυξημένη.
Η ασθένεια που συνηθίζεται να πιστεύεται ότι εμφανίστηκε έντονα τα χρόνια μετά τη Βιομηχανική Επανάσταση και γιγαντώθηκε μέσω του σύγχρονου τρόπου ζωής, φαίνεται πως ακολουθούσε από πολύ νωρίτερα την ανθρωπότητα. Οι ερευνητές μελέτησαν 143 σκελετούς ανδρών και γυναικών κάθε κοινωνικής τάξης και εντόπισαν καρκινώματα στο εσωτερικό των οστών τους.
Ο καρκίνος στο Μεσαίωνα
Μία ομάδα ερευνητών από το πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ στην Αγγλία ανέλυσε 96 σκελετούς ανδρών, 46 γυναικών και ενός ατόμου απροσδιόριστου φύλου, από έξι αρχαία νεκροταφεία κοντά στην ομώνυμη περιοχή. Και οι 143 νεκροί θάφτηκαν μεταξύ του 6ου και 16ου αιώνα μ.Χ.
Σκοπός της έρευνας ήταν η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου στη Βρετανία την περίοδο του Μεσαίωνα, πριν από την Βιομηχανική Επανάσταση. Με βάση τις ανακαλύψεις και τις στατιστικές προβλέψεις τους, μπόρεσαν να προσδιορίσουν ότι τον Μεσαίωνα τα ποσοστά καρκίνου ήταν πολύ υψηλότερα από ό,τι συνηθίζεται να πιστεύεται μέχρι σήμερα.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, οι περιπτώσεις θανάτου λόγω καρκίνου στη μεσαιωνική Βρετανία κυμαίνονταν από 9% έως 14%. Πρόκειται δηλαδή για ποσοστό 10 φορές υψηλότερο από προηγούμενες εκτιμήσεις, οι οποίες ήθελαν τους θανάτους από καρκίνο να είναι λιγότερο από 1%.
Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν σε δείγματα οστών, που ελήφθησαν από το μηρό, τη λεκάνη και τη σπονδυλική στήλη.
Mεταστάσεις καρκίνου παρατηρήθηκαν στους περισσότερους από τους 143 σκελετούς που μελέτησαν οι ερευνητές του Κέιμπριτζ
Παλαιότερες μελέτες έψαχναν μόνο «εξωτερικές», πιο εμφανείς βλάβες στα ανακτημένα οστά. Αυτό εξηγεί γιατί οι εκτιμήσεις τους για τα ποσοστά καρκίνου στον Μεσαίωνα ήταν τόσο χαμηλές σε σύγκριση με τα νέα ευρήματα.
«Μόνο μερικοί καρκίνοι εξαπλώνονται στα οστά και από αυτούς μόνο λίγοι είναι ορατοί στην επιφάνειά τους. Οπότε ψάξαμε μέσα στα οστά για σημάδια κακοήθειας«, εξήγησε ο επικεφαλής της έρευνας και διδάκτωρ στο τμήμα Αρχαιολογίας και Ανθρωπολογίας στο πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, δρ. Πιρς Μίτσελ (Piers Mitchell).
«Μέχρι σήμερα, θεωρούσαμε πως η σημαντικότερη αιτία θανάτου στους ανθρώπους του Μεσαίωνα ήταν οι μεταδοτικές ασθένειες, όπως η δυσεντερία και η βουβωνική πανώλη, μαζί με τον υποσιτισμό και τους τραυματισμούς λόγω ατυχημάτων ή πολέμου. Τώρα, πρέπει να προσθέσουμε τον καρκίνο στις κυρίαρχες ασθένειες που έπλητταν τον κόσμο στο Μεσαίωνα», δήλωσε η Τζέμα Ντίτμαρ (Jenna Dittmar), αρχαιολόγος του Cambridge University, σε συνέντευξή της στο CNN Health.
Μια νεαρή εργάτρια σε σήραγγα καθώς ανασύρει κάρβουνο. Με ειδική νομοθεσία, η Βρετανία το 1842 και 1844 προσπάθησε να βελτιώσει τις συνθήκες εργασίας στα ανθρακωρυχεία
Ο καρκίνος ήταν πάντα μαζί μας
Βέβαια, στη σύγχρονη εποχή τα ποσοστά καρκίνου είναι πολύ υψηλότερα. Τα υψηλά ποσοστά κινδύνου έχουν τις ρίζες τους στις σύγχρονες ανθυγιεινές συνήθειες, όπως το κάπνισμα και η κακή διατροφή, καθώς και στην καθημερινή έκθεση σε χημικούς ρύπους, που εισάγονται στο περιβάλλον μέσω διαφόρων βιομηχανικών και γεωργικών πρακτικών και της καύσης ορυκτών καυσίμων.
Το κάπνισμα είναι η αιτία για περίπου 12% των θανάτων από καρκίνο. Ένα άλλο 10% οφείλεται στην παχυσαρκία, μια φτωχή δίαιτα, έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, και την κατανάλωση αλκοόλ. Άλλοι παράγοντες είναι ορισμένες μολύνσεις, η έκθεση στην ιονίζουσα ακτινοβολία και στις ρυπαντικές ουσίες του περιβάλλοντος. Στον αναπτυσσόμενο κόσμο σχεδόν 20% των καρκίνων οφείλονται σε μολύνσεις, όπως η ηπατίτιδα Β, ηπατίτιδα C, και τον ιό HPV. Σχεδόν 5–10% των καρκίνων οφείλονται σε γενετικές ανωμαλίες που κληρονομούνται από τους γονείς.
Αν και όλα τα παραπάνω ισχύουν, οι ερευνητές από το Κέιμπριτζ ισχυρίζονται ότι ο καρκίνος ήταν πάντα μαζί μας, ακόμη και πριν από τη Βιομηχανική Επανάσταση.
Η νέα μελέτη τονίζει ότι «ο καρκίνος δεν ήταν αυτή η σπάνια ασθένεια που οι περισσότεροι άνθρωποι νομίζαμε», δήλωσε ο δρ Μίτσελ στον Guardian. «Φαίνεται ότι ο καρκίνος είναι ένας χρόνιος κίνδυνος για την ανθρώπινη υγεία και ότι παράγοντες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν την ανάπτυξή του υπήρχαν σε σχετική αφθονία σε όλη την ανθρώπινη ιστορία», κατέληξε.
Πηγή: Μηχανή του Χρόνου
