Το καρπούζι -δροσερό, ζουμερό και γλυκό- είναι το φρούτο που πρωταγωνιστεί στα καλοκαίρια μας. Αποτελεί αγαπημένη επιλογή για πολλούς από εμάς, καθώς μας δροσίζει και μας ξεδιψά τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού.
Αποτελεί όμως και παρεξηγημένο φρούτο, καθώς οι περισσότεροι θεωρούν πως προσφέρει στον οργανισμό μόνο νερό και ζάχαρη και ότι δεν έχει καμία θρεπτική αξία.
Η αλήθεια είναι ότι το καρπούζι εκτός από δροσερή απόλαυση του καλοκαιριού, συνιστά πλούσια πηγή πολύτιμων θρεπτικών συστατικών.
Πράγματι, το 90% του καρπουζιού αποτελείται από νερό, ενώ η περιεκτικότητα του σε σάκχαρα ανέρχεται στο 5%. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι υπολείπεται σε άλλα, πολύτιμα θρεπτικά συστατικά.
Η αιτία για την γλυκιά του γεύση είναι ότι το σάκχαρο αποτελεί την κυριότερη ουσία του. Ωστόσο, άλλα φρούτα έχουν περισσότερη περιεκτικότητα σε ζάχαρη, όπως για παράδειγμα το μήλο το οποίο περιέχει περίπου την διπλάσια!
Οι λόγοι που κάνουν το καρπούζι ένα θρεπτικό φρούτο είναι:
1. Περιέχει αντιοξειδωτικά. Το καρπούζι περιέχει μερικά από τα πιο σημαντικά αντιοξειδωτικά που υπάρχουν στη φύση. Συγκεκριμένα είναι πλούσιο σε βιταμίνη C, που ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, αλλά είναι πλούσιο και σε β-καροτίνη και λυκοπένιο. Οι δύο αυτές ουσίες έχουν έντονη αντιοξειδωτική δράση, προστατεύοντας καθοριστικά τον οργανισμό από τη δημιουργία ελευθέρων ριζών. Το λυκοπένιο, ουσία που ευθύνεται για το κόκκινο χρώμα στο καρπούζι και στην ντομάτα, είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό, που εξολοθρεύει τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου που σχηματίζονται στη διάρκεια του κυτταρικού μεταβολισμού, συμβάλλοντας στην πρόληψη διαφόρων παθήσεων (αρθρίτιδα, άσθμα, καρδιαγγειακά νοσήματα, εκφυλιστικές ασθένειες, πρόωρη γήρανση, καρκινογένεση κ.α.).
2. Είναι πηγή βιταμινών Β. Αποτελεί πολύ καλή πηγή βιταμίνης Β6 και καλή πηγή βιταμίνης Β1. Οι βιταμίνες αυτές συμμετέχουν σε διαδικασίες που δίνουν στον οργανισμό μας ενέργεια και είναι απόλυτα απαραίτητες για τη σωστή λειτουργία του.
3. Είναι καλή πηγή καλίου και μαγνησίου. Το κάλιο συμβάλλει στη σωστή καρδιακή λειτουργία και στη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Ο συνδυασμός καλίου και υψηλής περιεκτικότητας σε νερό, ενισχύει τη διουρητική δράση διώχνοντας από τον οργανισμό επιβλαβείς τοξίνες και άλατα. Το μαγνήσιο είναι απαραίτητο για το μεταβολισμό, την παραγωγή ενέργειας, τη μυϊκή λειτουργία, τα οστά, τον καρδιακό ρυθμό, κ.α.
4. Περιέχει το αμινοξύ αργινίνη. Συγκεκριμένα το καρπούζι περιέχει το αμινοξύ “κιτρουλίνη”, το οποίο μετατρέπεται στον οργανισμό στο αμινοξύ “αργινίνη”. Η αργινίνη χρησιμοποιείται για την χαλάρωση των αιμοφόρων αγγείων και ως εκ τούτου έχει οφέλη έναντι των καρδιαγγειακών παθήσεων. Μελέτες δείχνουν ότι η αργινίνη μπορεί να ανακουφίσει τους ασθενείς από τα συμπτώματα της στηθάγχης και της περιφερικής αρτηριοπάθειας. Επίσης, μελέτες έχουν δείξει ότι ίσως συμβάλλει στη μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, ενώ βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος και φαίνεται να έχει θετική δράση έναντι της στυτικής δυσλειτουργίας.
5. Μας ενυδατώνει. Η περιεκτικότητα του καρπουζιού σε νερό αγγίζει το 90%, έτσι προσφέρει στον οργανισμό μας την ενυδάτωση που χρειάζεται και τον βοηθά να αναπληρώσει τα υγρά που χάνει καθημερινά λόγω αυξημένης εφίδρωσης ή σωματικής άσκησης. Και η σωστή ενυδάτωση κάνει καλό και στην επιδερμίδα μας!
6. Βοηθά στο αδυνάτισμα. Έχει επικρατήσει ο μύθος ότι το καρπούζι περιέχει πάρα πολλή ζάχαρη και συχνά καταναλώνεται με επιφυλακτικότητα από όσους επιθυμούν να χάσουν βάρος. Όμως τα φαινόμενα απατούν. Το καρπούζι, αντίθετα με ότι πιστεύεται, έχει χαμηλή θερμιδική αξία (2 φλιτζάνια έχουν μόλις 80 θερμίδες), ενώ δεν περιέχει καθόλου λίπος και χοληστερόλη. Τα σάκχαρα που περιέχει είναι αρκετά λιγότερα από εκείνα που βρίσκουμε σε άλλα φρούτα, όπως για παράδειγμα το μήλο. Επίσης, η υψηλή περιεκτικότητα σε νερό, αλλά και σε φυτικές ίνες, αυξάνει το αίσθημα κορεσμού, καθιστώντας το ιδανική επιλογή όταν θέλουμε να χάσουμε βάρος.
Η αλλεργία στο καρπούζι, αν και σπάνια, μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως κνησμό, φούσκωμα, δύσπνοια ή ακόμη και αναφυλαξία, όπως οι περισσότερες τροφικές αλλεργίες.
Εκτιμάται ότι ένα ποσοστό μεταξύ 4 και 6% των παιδιών και 4% των ενηλίκων έχουν τροφική αλλεργία.
Αν και οι περισσότερες τροφικές αλλεργίες αναπτύσσονται κατά την παιδική ηλικία, μπορεί να εμφανιστούν αργότερα στη ζωή. Ενδέχεται να γίνετε αλλεργικοί στο καρπούζι ακόμα κι αν δεν είχατε πρόβλημα με την κατανάλωσή του για χρόνια.
Ωστόσο υπάρχουν και συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων που δεν πρέπει να καταναλώνουν το αγαπημένο φρούτο.
Αυτοί είναι:
Άτομα με αλλεργία στα φρούτα
Άτομα με σακχαρώδη διαβήτη
Άτομα με πεπτικά προβλήματα
Άτομα με νεφρική νόσο
