H πλήρης μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ σε κάτι διαφορετικό από ένα ριζοσπαστικό, αριστερό κόμμα, είχε ξεκινήσει εδώ και πολλούς μήνες. Ομως, στο δρόμο προς τις κάλπες η ανάγκη του Αλέξη Τσίπρα για πολύπλευρη διεύρυνση προκειμένου να διασωθεί πολιτικά, επικράτησε του… αριστερού παρελθόντος.
Ηρθε έτσι ο εναγκαλισμός με τα «ορφανά» των ΑΝΕΛ αλλά και οι «γέφυρες» με τελειωμένους κεντροαριστερούς που δεν είχαν κανένα πολιτικό μέλλον. Από το σημείο, όμως, να αγκαλιάζει ό,τι πιο λούμπεν υπάρχει στην ελληνική κοινωνία και ταυτόχρονα να φοράει το καπέλο του αρχικαπετάνιου του ΕΛΑΣ, Αρη Βελουχιώτη, υπάρχει μεγάλη απόσταση.
Στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν αρκετές γκρίνιες για την εγκατάλειψη της αριστερής ταυτότητας, όμως, το αίσθημα της επιβίωσης επικρατεί την παρούσα χρονική στιγμή. Οι αντιδράσεις θα έρθουν ενδεχομένως πιο δυναμικά έπειτα από μια μεγάλη ήττα.
Φαίνεται, πάντως ότι ο πρωθυπουργός έχει πάρει αποφάσεις για τη δημιουργία ενός νέου φορέα, ενδεχομένως μακριά κι από το όνομα του ΣΥΡΙΖΑ. Χαρακτηριστική η παρέμβαση του εξαδέλφου του, Γιώργου Τσίπρα ο οποίος επανέλαβε αυτή την πρόταση.
Σε κείμενο που υπογράφει αναφέρεται:
«Η Προοδευτική Συμμαχία που οικοδομεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε αυτές τις ευρωεκλογές είναι ένα πρώτο βήμα σε μια μακρά πορεία ζυμώσεων και μετασχηματισμών που είναι αναγκαίοι για να μπορέσουν να συνενωθούν σε ένα πλατύ προοδευτικό ρεύμα όλες οι κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις που αντιλαμβάνονται την αναγκαιότητα αλλαγής σελίδας και συντάσσονται στην προστασία των συμφερόντων και δικαιωμάτων ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας.
Τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα πέτυχε πολλά, παρά το γεγονός ότι δεν έγιναν όλα με τον καλύτερο τρόπο.
Υπήρχε απειρία δράσης σε συνθήκες μεγάλης πίεσης και αναπόφευκτα κινηθήκαμε υπό τη μέγγενη της επιτροπείας.
Παραμένει όμως η μόνη δύναμη που μπορεί να ηγηθεί των μεγάλων πολιτικών και κοινωνικών μετασχηματισμών που έχουμε ανάγκη, αποσπώντας περισσότερες συναινέσεις και συμμαχίες».
Είναι δεδομένο ότι γίνονται ζυμώσεις προς την κατεύθυνση ενός νέου φορέα με επίκεντρο τον ΣΥΡΙΖΑ για την πλήρη ηγεμόνευση του χώρου της κεντροαριστεράς. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα παραμείνει ένα μωσαϊκό που θα έχει ψηφίδες από παντού.
Οπως αναφέρει το Βήμα της Κυριακής και ο Αρης Ραβανός, «βλέπουν να συμμαχούν με τον ΣΥΡΙΖΑ λόγω της παρουσίας Τσίπρα, μια σειρά στελεχών προερχομένων από την τάση της «λαϊκής» ή «κοινωνικής Δεξιάς» που επί πολλά χρόνια ήταν ενταγμένα στη ΝΔ.
Σε αυτό το πολύχρωμο μωσαϊκό, με μόνο κοινό σημείο τον Αλέξη Τσίπρα, όπως λένε κεντρικά του στελέχη, αναδεικνύονται μεταξύ κεντροαριστερών, ριζοσπαστών αριστερών, δεξιών, σοσιαλδημοκρατών εκ διαμέτρου αντίθετες πολιτικές αντιλήψεις, θέσεις και απόψεις.
Η περίπτωση Λυμπερόπουλου
Η πιο χαρακτηριστική «μεταγραφή» της τελευταίας περιόδου ήταν του προέδρου των αυτοκινητιστών ΤΑΞΙ Αττικής Θύμιου Λυμπερόπουλου, που δήλωσε δημόσια τη στήριξή του προς τον Πρωθυπουργό, παρέστη την περασμένη Τρίτη στην ομιλία του στο Αιγάλεω και είχαν και θερμό εναγκαλισμό.
Οι γηγενείς συριζαίοι διαπιστώνουν ότι αυτή η πολυσυλλεκτικότητα έχει τα προβλήματά της και δεν είναι λίγοι αυτοί που λένε ότι υπάρχουν ζητήματα που πρέπει να λυθούν σε ένα συνέδριο, αλλά με δεδομένο ότι ο επόμενος σταθμός είναι οι βουλευτικές εκλογές, αυτή η συζήτηση υποχωρεί.
Παράλληλα, ορισμένοι υποστηρίζουν ότι μερικά στελέχη που μετακινήθηκαν από το άλλοτε κραταιό ΠαΣοΚ είναι πιο κοντά όχι στην ομάδα υπό τον Αλέξη Τσίπρα, αλλά στούς «53+». Πρόκειται κυρίως για συνδικαλιστές που ήταν στο ΠαΣοΚ, αλλά ανήκαν στην αριστερή του τάση και ήταν στα… χαρακώματα με εκσυγχρονιστές, με τους οποίους είχαν πολλές φορές συγκρουστεί.
Κραδασμοί και αναφυλαξία
Επί της ουσίας καταγράφονται έντονοι εσωκομματικοί κραδασμοί για την έλευση στελεχών από το ΠαΣοΚ, κάτι που σε πολλούς γηγενείς συριζαίους έχει προκαλέσει πολιτική αναφυλαξία. Η πολιτική εγκατάσταση των λεγόμενων «πολιτικών μουσαφίρηδων» αλλοιώνει τη φυσιογνωμία του κυβερνώντος κόμματος. Βέβαια μέχρι στιγμής όλοι οχυρώνονται πίσω από το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει πρόβλημα από τη στιγμή που αποδέχονται το προγραμματικό πλαίσιο του ΣΥΡΙΖΑ.
Δεν μπορεί κανείς να μην εστιάσει στη σημαντική ιδεολογική απόκλιση μεταξύ της ομάδας των «53+», που έχει ισχυρή παρουσία στον ΣΥΡΙΖΑ, και των εκσυγχρονιστικών στελεχών που απαρτίζουν την πρωτοβουλία «Γέφυρα».
Καταγράφεται μεγάλο χάσμα στελεχών της Γέφυρας (π.χ. Νίκος Μπίστης και Μαρία Ρεπούση) με πρόσωπα που συντάσσονται με τον ΣΥΡΙΖΑ (Στέφανος Τζουμάκας, κ.ά.) και ανήκαν στην παπανδρεϊκή τάση ή στο λεγόμενο πατριωτικό ΠαΣοΚ. Αλλοι δεν παραβλέπουν και τις διαφορές που έχει η κίνηση Πράττω του Νίκου Κοτζιά με τη Γέφυρα ή ακόμη και την απόκλιση στελεχών, όπως ο Αντώνης Κοτσακάς, εκ των βασικών συντελεστών του σχήματος ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, με τους εκσυγχρονιστές. Ακόμη και η έλευση του Θ. Λυμπερόπουλου αναδεικνύει την αντίφαση της συνύπαρξης στο ίδιο σχήμα με τον Γιάννη Ραγκούση που είχαν συγκρουστεί στο παρελθόν για το θέμα των ταξί.
Η συμπόρευση με τη λαϊκή Δεξιά και καραμανλικούς
Κεντρικό θέμα συζήτησης είναι η συμπόρευση ενός τμήματος της λαϊκής Δεξιάς και αποστασιοποιημένων καραμανλικών με τον Αλ. Τσίπρα όπως ο Θ. Λυμπερόπουλος.
Ο ίδιος δήλωσε την επομένη από τη Θεσσαλονίκη, παρουσία του πασοκογενούς υπουργού Υποδομών Χρήστου Σπίρτζη – «κουμπάρος στον πολιτικό γάμο» – ότι στηρίζει την κυβέρνηση ενώ δεν δίστασε να προτείνει να γίνουν ταξί εκλογικά κέντρα του ΣΥΡΙΖΑ.
Στο παρασκήνιο έχουν προχωρήσει οι ζυμώσεις για συμμαχία ή συμπόρευση τουλάχιστον 10-15 στελεχών προερχομένων από τους ΑΝΕΛ. Στην ίδια κατηγορία είναι και ορισμένοι καραμανλικοί που συνομιλούν με τον Ευάγγελο Αντώναρο, ενώ άλλοι κινούνται πιο διακριτικά.
Σε αυτή τη λίστα, εκτός από την υφυπουργό Προστασίας του Πολίτη Κατερίνα Παπακώστα, για την οποία μένει να αποσαφηνιστεί εάν και πώς θα συνεργαστεί εκλογικά με τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι βεβαίως η Ελενα Κουντουρά και η Μαρίνα Χρυσοβελώνη. Ακόμη, έχει σχεδόν κλειδώσει η συμμετοχή στο ψηφοδέλτιο Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ του υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Βασίλη Κόκκαλη που είχε εκλεγεί με τους ΑΝΕΛ. Σε περιφερειακό επίπεδο υπάρχουν και άλλα στελέχη που έχουν ανοικτή γραμμή με παράγοντες του ΣΥΡΙΖΑ και θα ενταχθούν στα ψηφοδέλτια, όπως π.χ. του διευθυντή του Γραφείου Τύπου της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, Γιώργου Βασιλείου, που θα είναι υποψήφιος βουλευτής στην Αιτωλοακαρνανία.
