Ο καύσωνας θέτει σε δοκιμασία τις αντοχές του ανθρώπινου σώματος και γι’ αυτό δεν πρέπει να τον υποτιμάμε.
Πόσο προετοιμασμένο, όμως, είναι το σπίτι σας γι’ αυτόν; Eιδικοί από τον κυβερνητικό οργανισμό Public Health England, που υπάγεται στο βρετανικό υπουργείο Υγείας, δημιούργησαν μία λίστα (checklist) με τα πιο επικίνδυνα σπίτια και τι μπορείτε να κάνετε
Όπως εξηγούν, όλων των ανθρώπων η υγεία μπορεί να κινδυνεύσει σε περιόδους ακραίας ζέστης. Ένα καυτό σπίτι, όμως, μπορεί να αποδειχθεί ακόμα και μοιραίο, ιδίως όταν οι ένοικοί του αντιμετωπίζουν χρόνια προβλήματα υγείας.
Ποια είναι τα επικίνδυνα σπίτια
Να λοιπόν η λίστα των σπιτιών που είναι πιο ευάλωτα στις επιπτώσεις που έχει ο καύσωνας:
- Τα διαμερίσματα στον τελευταίο όροφο (ρετιρέ), διότι συσσωρεύουν ζέστη
- Τα σπίτια που διαθέτουν ανοιγόμενα παράθυρα μόνο στην μία πλευρά. Στα σπίτια αυτά δεν δημιουργείται ρεύμα αέρα.
- Όσα έχουν λιγοστή σκιά περιμετρικά, είτε εξωτερικά (π.χ. χωρίς πατζούρια ή/και σκίαστρα) είτε εσωτερικά (π.χ. χωρίς κουρτίνες).
- Όσα διαθέτουν μεγάλα παράθυρα προς την ανατολή, την δύση ή τα νότια, χωρίς σκίαση εσωτερικά ή/και εξωτερικά
- Όσα βρίσκονται σε πυκνοκατοικημένα αστικά κέντρα, με λιγοστούς παρακείμενους χώρους πρασίνου. Στις περιοχές αυτές αυξάνεται περισσότερο η περιβαλλοντική θερμοκρασία.
- Τα σύγχρονα, αεροστεγώς κλεισμένα κτήρια, με υπερβολική μόνωση. Παρότι τα σπίτια αυτά από ενεργειακής πλευράς είναι πολύ αποδοτικά, συχνά δεν λαμβάνεται μέριμνα ώστε να μην υπερθερμαίνονται το καλοκαίρι.
- Τα σπίτια με χαμηλής αποδοτικότητας συσκευές που εκπέμπουν έντονη θερμότητα (π.χ. με σύστημα ζεστού νερού το οποίο δεν είναι καλά μονωμένο).
- Τα σπίτια στα οποία δεν ανοίγουν διάπλατα τα παράθυρα (π.χ. για λόγους ασφαλείας)
Ποιοι ένοικοι κινδυνεύουν
Ο καύσωνας μπορεί να απειλήσει για πολλούς λόγους την υγεία ορισμένων ομάδων υψηλού κινδύνου. Οι ομάδες αυτές είναι:
- Οι ηλικιωμένοι, ιδίως άνω των 65 ετών (σε παλαιότερες οδηγίες του, ο PHE ανέφερε ως επικίνδυνες τις ηλικίες άνω των 75 ετών)
- Τα μικρά παιδιά, κυρίως 5 ετών και κάτω (παλαιότερα έλεγε 4 ετών και κάτω)
- Όσοι ζουν μόνοι ή είναι κοινωνικά απομονωμένοι
- Οι πάσχοντες από χρόνια προβλήματα υγείας (κυρίως της καρδιάς και του αναπνευστικού)
- Όσοι παίρνουν ορισμένα φάρμακα
- Όσοι χρειάζονται τη βοήθεια άλλων ατόμων στην καθημερινότητά τους
- Όσοι δυσκολεύονται να προσαρμόσουν τη συμπεριφορά τους στον καύσωνα (επειδή λ.χ. πάσχουν από άνοια, προβλήματα ψυχικής υγείας ή κάνουν χρήση αλκοόλ ή ουσιών)
- Όσοι βρίσκονται στο σπίτι τις πιο ζεστές ώρες της ημέρας (λ.χ. μικρά παιδιά, εργαζόμενοι στο σπίτι)
Τι μπορείτε να κάνετε
Για να μην σας καταβάλλει ο καύσωνας και να βελτιώσετε την κατάσταση στο σπίτι σας, οι ειδικοί του PHE συνιστούν ορισμένα μέτρα. Άλλα μπορούν να εφαρμοστούν αμέσως και άλλα όχι. Να ποια είναι:
- Βάλτε κουρτίνες ή/και σκίαστρα και παντζούρια στα παράθυρα
- Αν έχετε σύστημα κλιματισμού στο σπίτι, βεβαιωθείτε ότι λειτουργεί με κρύο αέρα
- Βεβαιωθείτε ότι λειτουργούν σωστά όλες οι συσκευές που προσφέρουν δροσιά (ψυγείο, ανεμιστήρας, κλιματισμός, καταψύκτης).
- Ελέγξτε, λ.χ., ότι τα τρόφιμα είναι κρύα στο ψυγείο και κατεψυγμένα στον καταψύκτη.
- Βεβαιωθείτε ότι φυλάτε τα φάρμακά σας στις συνθήκες που αναγράφονται στις συσκευασίες τους (όχι στο μπάνιο ή την κουζίνα του σπιτιού).
- Βάλτε μεγάλα φυτά στα μπαλκόνια και τις βεράντες, ιδίως μπροστά στα παράθυρα που «βλέπουν» προς τον νότο. Βάλτε μεγάλα φυτά και μέσα στο σπίτι, διότι δροσίζουν τον αέρα.
- Εάν βρίσκεστε σε διαδικασία ανακαίνισης του σπιτιού, ενημερωθείτε πως μπορείτε να μειώσετε την υπερθέρμανσή του
Άλλες έξυπνες λύσεις
Καλό είναι επίσης να είναι οι κουρτίνες σας ανοικτόχρωμες, για να αντανακλούν τον ήλιο. Ειδικά τις ημέρες που θα είναι έντονος ο καύσωνας, φροντίστε να έχετε απενεργοποιημένες όλες τις πηγές θερμότητας στο σπίτι (π.χ. ηλεκτρική κουζίνα, φούρνος, φώτα, κεντρική θέρμανση κ.λπ.).
Ελέγξτε ποιο είναι το πιο δροσερό δωμάτιο του σπιτιού. Να καταφεύγετε σε αυτό όταν έχει την εντονότερη ζέστη και, ιδανικά, για τον βραδινό ύπνο.
Αν το βράδυ πέσει αρκετά η θερμοκρασία και δροσίσει, να ανοίξετε τα παράθυρα για να αεριστεί το σπίτι.
Να χρησιμοποιείτε ανεμιστήρα στις θερμοκρασίες έως 35 βαθμών Κελσίου. Προσέξτε όμως να μην σας «κτυπά» απ’ ευθείας ο αέρας, διότι υπάρχει κίνδυνος αφυδάτωσης.
Αν δεν μπορείτε να δροσίσετε αρκετά το σπίτι σας, καταφύγετε σε κάποιον ανοικτό δημόσιο χώρο ή στο κλιματιζόμενο σπίτι συγγενών ή φίλων.