Σε επικοινωνία με την Κομισιόν βρίσκεται το ενεργειακό επιτελείο της κυβέρνησης προκειμένου να «κλειδώσει» το καθεστώς βάσει του οποίου θα δοθεί το δικαίωμα διατήρησης συμβατικής ηλεκτροπαραγωγής ως εφεδρείας στην Κρήτη (αλλά και σε άλλα νησιά), αλλά και το πώς θα αποζημιώνονται οι εφεδρείες των μονάδων.
Για την Κρήτη, υπολογίζεται ότι θα απαιτηθούν συμβατικές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ισχύος 500 MW με 550 MW που θα λειτουργούν σε καθεστώς εφεδρείας εκτάκτων αναγκών. Στην Κρήτη υπάρχουν ήδη οι θερμικές μονάδες της ΔΕΗ, οι οποίες ωστόσο βρίσκονται σε διαδικασία απόσυρσης και μένει να φανεί ποιες μπορούν να διατηρηθούν. «Αναλόγως, θα διερευνηθεί πόσο κενό προκύπτει από την αναγκαία ισχύ για εφεδρεία και θα γίνει διαγωνισμός, τον οποίο θα τρέξει ο ΑΔΜΗΕ», αναφέρει παράγοντας του ΥΠΕΝ.
Οι ανταγωνιστικές διαδικασίες αναμένεται ότι θα εκκινήσουν μετά την ολοκλήρωση του μεγάλου καλωδίου Κρήτης – Αττικής που αναμένεται τον Μάιο 2025 με στόχο τον Οκτώβριο να υπάρχει ανάδοχος ή ανάδοχοι.
Συμβατικό δυναμικό
Η αναγκαιότητα διατήρησης συμβατικού παραγωγικού δυναμικού επί της Κρήτης μετά την ολοκλήρωση της διασύνδεσής της με την Αττική αναδείχθηκε από τη διερεύνηση της κοινής ομάδας Εργασίας ΑΔΜΗΕ-ΔΕΔΔΗΕ.
Όπως προέκυψε, υπό κανονικές συνθήκες είναι εφικτή η τροφοδότηση της Κρήτης στηριζόμενη αποκλειστικά στις διασυνδέσεις και στην τοπική παραγωγή από ΑΠΕ, χωρίς να επιβάλλεται η λειτουργία συμβατικών θερμικών μονάδων, στο βαθμό που οι αιχμές του υπολειπόμενου φορτίου (αν αφαιρεθεί από τη ζήτηση η παραγωγή ΑΠΕ) δεν υπερβαίνουν τη μέγιστη συνολική ικανότητα μεταφοράς των διασυνδέσεων. Η υλοποίηση της ενίσχυσης του βορείου άξονα της Κρήτης (νέα Γ.Μ. 150 kV μεταξύ των Χανίων και το νέο Υ/Σ Δαμάστας) διασφαλίζει την προαναφερόμενη συνθήκη έως το 2034.
Παρά ταύτα, και ανεξαρτήτως της συνολικής ικανότητας μεταφοράς των διασυνδέσεων και της δυνατότητας αυτής να ικανοποιήσει τις αιχμές φορτίου, είναι απαραίτητο να παραμείνει στο νησί συμβατική παραγωγή σε καθεστώς εφεδρείας εκτάκτων αναγκών για την αντιμετώπιση ενδεχομένων μερικής απώλειας των διασυνδέσεων ή πρόσκαιρης απώλειας εξοπλισμού του συστήματος μεταφοράς κατά τη διάρκεια των οποίων να καθίσταται επιβεβλημένη η λειτουργία συμβατικής ισχύος για λόγους ασφάλειας δικτύου (πχ στήριξη τάσεων).
Όπως αναφέρεται και στο τελευταίο δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ, ο σχεδιασμός του έργου της διασύνδεσης της Κρήτης διασφαλίζει την απρόσκοπτη τροφοδοσία του νησιού σε οποιαδήποτε διαταραχή (απώλεια ενός εκ των τεσσάρων διασυνδετικών κυκλωμάτων), ακόμα και χωρίς τη λειτουργία θερμικών μονάδων επί της Κρήτης. Ωστόσο, για την κάλυψη της ζήτησης σε περιπτώσεις πολλαπλών διαταραχών, όσο μικρή κι αν είναι η πιθανότητα εμφάνισής τους, θα απαιτηθεί η λειτουργία συμβατικών μονάδων.
Ανάγκη διατήρησης 200 MW
Από τη διερεύνηση της κοινής ομάδας ΑΔΜΗΕ-ΔΕΔΔΗΕ είχε προκύψει ανάγκη διατήρησης τουλάχιστον 200 MW για την πλήρη κάλυψη της ζήτησης σε ενδεχόμενη απώλεια ενός πόλου υψηλής τάσης και ενός κλάδου εναλλασσόμενου ρεύματος. Για την πλήρη κάλυψη του φορτίου ωστόσο, στο δυσμενέστερο ενδεχόμενο της πλήρους απώλειας της διασύνδεσης, ιδίως αν συμβεί σε περίοδο υψηλού φορτίου συνδυαστικά με χαμηλή παραγωγή ΑΠΕ, είχε υπολογιστεί ότι ενδέχεται να απαιτηθεί πρόσκαιρη λειτουργία έως και 400 MW συμβατικής ισχύος με τελευταίες εκτιμήσεις να ανεβάζουν την ισχύ στα 500-550 MW.
Η απαιτούμενη ισχύς ενδέχεται σταδιακά να μειώνεται ανάλογα με τον βαθμό ανάπτυξης των ΑΠΕ ή και υβριδικών σταθμών. Σε κάθε περίπτωση, απαιτείται ρυθμιστική απόφαση για τον καθορισμό του επιθυμητού επιπέδου ασφάλειας και κάλυψης φορτίου σε περιπτώσεις μερικής απώλειας των διασυνδέσεων, που αποτελούν τα βασικά κριτήρια εκτίμησης των αναγκών διατήρησης συμβατικών μονάδων σε καθεστώς εφεδρείας εκτάκτων αναγκών μετά την ολοκλήρωση της Φάσης ΙΙ διασύνδεσης της Κρήτης.
Ανάλογες μονάδες εφεδρείας θα χρειαστούν και για την ενεργειακή ασφάλεια των υπολοίπων ελληνικών νησιών, μετά την ολοκλήρωση των διασυνδέσεών τους με το ηπειρωτικό σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
