Μέσα σε όλες τις αλλαγές που βιώνει το γυναικείο σώμα την περίοδο της περιεμμηνόπαυσης ή κλιμακτηρίου, της φάσης δηλαδή πριν την έλευση της εμμηνόπαυσης, η ψυχική υγεία δεν αποτελεί εξαίρεση. Και ενώ έχει επιβεβαιωθεί η επιδείνωσή της με την εκδήλωση κατάθλιψης, νεότερη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature επιβεβαιώνει για πρώτη φορά και την εμφάνιση διπολικής διαταραχής. Οι ερευνήτριες της μελέτης, Δρ Lisa Shitomi-Jones, βοηθός έρευνας και υποψήφια διδάκτωρ στο Κέντρο Νευροψυχιατρικής Γενετικής και Γονιδιωματικής στο Πανεπιστήμιο του Cardiff και η Δρ Arianna Di Florio, Καθηγήτρια και κλινική ψυχίατρος στο ίδιο πανεπιστήμιο παρουσιάζουν τα αποτελέσματά της καθώς και τη μεθοδολογία της με άρθρο τους στο The Conversation.
Σύμφωνα με τις ερευνήτριες, «η μελέτη μας είναι η πρώτη που διερευνά τη σχέση μεταξύ της περιεμμηνόπαυσης και της εμφάνισης σοβαρών ψυχιατρικών καταστάσεων. Ενώ τα σωματικά συμπτώματα είναι κοινά, η πιθανή επίδραση της περιεμμηνόπαυσης στην ψυχική υγεία – συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών στη διάθεση και των σοβαρών ψυχιατρικών διαταραχών – είναι λιγότερο κατανοητή και δεν έχει ερευνηθεί επαρκώς».
Στην περιεμμηνόπαυση οι ορμονικές αλλαγές επηρεάζουν τον εμμηνορροϊκό κύκλο. Το στάδιο αυτό διαφέρει από άτομο σε άτομο και μπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν εξάψεις, νυχτερινές εφιδρώσεις, διακυμάνσεις της διάθεσης και ακανόνιστες περιόδους.
Αναφορικά με το παρασκήνιο της μελέτης, η έμπνευση προήλθε από τους ασθενείς της κλινικής ψυχικής υγείας της καθηγήτριας Δρ Di Florio. Όπως εξηγούν, «πολλές από τις γυναίκες της κλινικής δεν είχαν αντιμετωπίσει ποτέ σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας πριν από την εμμηνόπαυση. Κάτι όμως φάνηκε να αλλάζει κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης. Ξαφνικά πολλές βρέθηκαν να παλεύουν με αυτές τις καταστάσεις. Ωστόσο, κατά την ανασκόπηση της έρευνας, φάνηκε ότι οι εμπειρίες αυτών των γυναικών δεν είχαν καταγραφεί ή διερευνηθεί στην επιστημονική βιβλιογραφία».
Τι παρατήρησαν
Προκειμένου να αντιμετωπίσουν αυτό το ερευνητικό κενό και να βρουν απαντήσεις, οι ερευνήτριες αξιοποίησαν στοιχεία από τη βάση δεδομένων UK Biobank, καταλήγοντας σε 128.294 γυναίκες από το Ηνωμένο Βασίλειο. «Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα αυτά, διερευνήσαμε πόσες συμμετέχουσες είχαν εμφανίσει κάποια νέα ψυχιατρική κατάσταση κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης. Στη συνέχεια, συγκρίναμε αυτό το νούμερο με τον αριθμό των νέων εμφανίσεων κατά τη διάρκεια του όψιμου αναπαραγωγικού σταδίου, που είναι τα έτη πριν από την περιεμμηνόπαυση» σημειώνουν.
Θέλοντας να διερευνήσουν πώς τα χρόνια γύρω από την τελευταία έμμηνο ρύση μπορούν να πυροδοτήσουν σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας, παρατήρησαν μια αύξηση 112% στις νέες περιπτώσεις διπολικής διαταραχής. «Διαπιστώσαμε επίσης αύξηση κατά 30% των σοβαρών καταθλιπτικών καταστάσεων κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, σε σύγκριση με τα προηγούμενα στάδια της ύστερης αναπαραγωγικής περιόδου» επισημαίνουν.
Τα στοιχεία αυτά επικυρώνουν τις εμπειρίες των γυναικών που προηγουμένως ήταν ουσιαστικά αόρατες στον κόσμο της έρευνας, δηλώνουν. Ως προς τις αιτίες, αν και υπάρχουν κάποιες υποθέσεις σχετικά με το γιατί η περιεμμηνόπαυση και οι ορμόνες μπορεί να παίζουν ρόλο στις ψυχιατρικές διαταραχές, απαιτείται πολύ περισσότερη έρευνα για να κατανοηθούν καλύτερα γιατί αυτό επηρεάζει κάποιες γυναίκες και κάποιες όχι.
«Ελπίζουμε ότι η έρευνά μας ανοίγει το δρόμο για περισσότερες έρευνες σχετικά με την ψυχική υγεία των γυναικών στην περιεμμηνόπαυση, καθώς και για περαιτέρω έρευνες σχετικά με τους υποκείμενους βιολογικούς μηχανισμούς» καταλήγουν.
