Ανησυχία προκαλεί στους λοιμωξιολόγους η αύξηση κρουσμάτων σιγκέλλωσης σε ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους άνδρες.
Από τον Απρίλιο, έχουν καταγραφεί περισσότερα από 300 κρούσματα, πολλά εκ των οποίων σχετίζονται με πολυανθεκτικές λοιμώξεις από το στέλεχος Shigella sonnei, σύμφωνα με τους ειδικούς του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC).
Σε σημερινή έκθεση του ECDC, τονίζεται πως τα κρούσματα αφορούν, σε μεγάλο βαθμό, αλλά όχι αποκλειστικά, ομοφυλόφιλους, αμφιφυλόφιλους και άλλων ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες (gbMSM).
Έχουν αναφερθεί κρούσματα στο Βέλγιο (26), στη Δανία (13), στη Γερμανία (33), στην Ιρλανδία (50), στην Ολλανδία (21), στην Ισπανία (60) και στις ΗΠΑ (106).
Μια αύξηση στις εκτενώς ανθεκτικές στα φάρμακα λοιμώξεις Shigella sonnei μεταξύ των gbMSM σημειώθηκε την περίοδο 2020 – 2022.
Όλα τα στελέχη παρουσιάζουν αντοχή σε αντιβιοτικά πρώτης και δεύτερης γραμμής, όπως οι κεφαλοσπορίνες τρίτης γενιάς, οι φθοριοκινολόνες, η σουλφαμεθοξαζόλη και η τριμεθοπρίμη. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η αντοχή στην αζιθρομυκίνη σε ορισμένα από τα στελέχη που σχετίζονται με αυτές τις ομάδες, καθώς αυτό περιορίζει τις επιλογές για αποτελεσματική θεραπεία.
Μετάδοση
Η σιγκέλλωση είναι μια γαστρεντερική λοίμωξη που προκαλείται από βακτήρια Shigella. Μεταδίδεται με την κατάποση υλικού που έχει μολυνθεί από ανθρώπινα κόπρανα, μέσω άμεσης στοματικής – πρωκτικής (ή από άτομο σε άτομο) επαφής ή χεριών/αντικειμένων που έχουν έρθει σε επαφή με κόπρανα.
Η μολυσματική δόση είναι εξαιρετικά μικρή, καθιστώντας τη σιγκέλλωση εύκολα μεταδοτική. Η μόλυνση μπορεί επίσης να προκληθεί από μολυσμένα τρόφιμα ή νερό. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν οξεία διάρροια, που συχνά συνοδεύεται από πυρετό, κοιλιακό άλγος και παρουσία αίματος στα κόπρανα.
Οι περισσότερες λοιμώξεις είναι αυτοπεριοριζόμενες, διαρκούν περίπου 5 – 7 ημέρες και δεν απαιτούν αντιμικροβιακή αγωγή. Η θεραπεία μειώνει τη διάρκεια των συμπτωμάτων κατά 1 – 2 ημέρες και μπορεί να μειώσει την πιθανότητα περαιτέρω μετάδοσης. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί σοβαρή λοίμωξη, ειδικά σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς.
Ο κίνδυνος περαιτέρω μετάδοσης της σιγκέλωσης και άλλων σεξουαλικά μεταδιδόμενων λοιμώξεων μεταξύ των gbMSM αυξάνεται με τον αριθμό των σεξουαλικών επαφών. Η εξάπλωση της σιγκέλλωσης μεταξύ του gbMSM αυξάνει επίσης τον κίνδυνο μόλυνσης για τις στενές επαφές τους εκτός της κοινότητας του gbMSM.
Πρόληψη
Για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος μόλυνσης από Shigella κατά τη σεξουαλική δραστηριότητα, συνιστάται η προφύλαξη στο σεξ και η διασφάλιση της καλής προοσωπικής υγιεινής.
Εάν ένα άτομο εμφανίσει γαστρεντερικά συμπτώματα, συνιστάται να απέχει από τη σεξουαλική δραστηριότητα, να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην προσωπική υγιεινή και να αναζητήσει ιατρική περίθαλψη για να υποβληθεί σε εξετάσεις για γαστρεντερικά παθογόνα και άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
Είναι σημαντικό να ενημερώσετε τον γιατρό ότι η μόλυνση μπορεί να έχει αποκτηθεί μέσω της σεξουαλικής δραστηριότητας. Τα άτομα με γαστρεντερικά συμπτώματα δεν πρέπει να χειρίζονται ή να προετοιμάζουν φαγητό σε χώρους εστίασης και θα πρέπει να αποφεύγουν την κολύμβηση σε δημόσιες πισίνες, σπα και υδρομασάζ όσο διαρκούν τα γαστρεντερικά συμπτώματα.
Επιπλέον, θα πρέπει να αποφεύγουν τη σεξουαλική δραστηριότητα για τουλάχιστον επτά ημέρες μετά την πλήρη εξαφάνιση των συμπτωμάτων και τη στοματική – πρωκτική επαφή κατά τη διάρκεια του σεξ για τέσσερις έως έξι εβδομάδες, δεδομένου ότι το Shigella μπορεί να αποβληθεί στα κόπρανα για έως και έξι εβδομάδες.
Επιπλέον, οι σεξουαλικοί σύντροφοι ασθενών που έχουν διαγνωστεί με σιγκέλλωση θα πρέπει να ειδοποιούνται και να ενθαρρύνονται να επικοινωνούν με γιατρό, ιδίως εάν εργάζονται σε περιβάλλοντα που απαιτούν στενή αλληλεπίδραση με το ευρύ κοινό (υγειονομική περίθαλψη, παιδική μέριμνα, εγκαταστάσεις εστίασης τροφίμων) ή εάν αναπτύξουν συμπτώματα μόλυνσης.
Συμπτώματα
Σύμφωνα με τους ειδικούς του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), η σιγκέλλα (Shigella) είναι ένα gram-αρνητικό βακτήριο της οικογένειας των Εντεροβακτηριοειδών.
Το βακτηριακό αυτό γένος περιλαμβάνει τέσσερα είδη ή οροομάδες: την S. dysenteriae (Ομάδα Α), την S. flexneri (Ομάδα Β), την S. boydii (Ομάδα C) και την S. sonnei (Ομάδα D).
Η συμπτωματολογία της σιγκέλλωσης, που παλιότερα ονομαζόταν βακτηριακή δυσεντερία, χαρακτηρίζεται από διάρροια που συνοδεύεται από πυρετό, ναυτία και κάποιες φορές τοξιναιμία, εμέτους, συσπάσεις του κοιλιακού τοιχώματος και τεινεσμό του εντέρου.
Σε τυπικές περιπτώσεις τα διαρροϊκά κόπρανα περιέχουν αίμα και βλέννα. Αρκετά περιστατικά παρουσιάζουν διάρροιες υδαρούς χαρακτήρα. Οι σπασμοί μπορεί να αποτελούν μια σοβαρή επιπλοκή σε μικρά παιδιά. Η βακτηριαιμία είναι ασυνήθης.
Η σοβαρότητα και η θνητότητα της νόσου ποικίλουν ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του ατόμου (ηλικία, προϋπάρχουσα διατροφική κατάσταση) και τον ορότυπο. Η S. Dysenteriae 1 συχνά συσχετίζεται με σοβαρή νόσηση και επιπλοκές, όπως το τοξικό μεγάκολο και το αιμολυτικό – ουραιμικό σύνδρομο (Haemolytic Uraemic Syndrome-HUS).
Η θνητότητα σε νοσηλευόμενους ασθενείς είναι υψηλή (20%). Ορισμένα στελέχη S. flexneri μπορούν να προκαλέσουν αντιδραστική αρθροπάθεια (σύνδρομο Reiter), ειδικότερα σε άτομα με γενετική προδιάθεση, που έχουν το αντιγόνο ιστοσυμβατότητας HLA-B27. Πολλές λοιμώξεις από S. sonnei εμφανίζουν σύντομη κλινική διαδρομή και έχουν σχεδόν αμελητέα θνητότητα, με εξαίρεση στους ανοσοκατασταλμένους ασθενείς.
