Οι ακραίες θέσεις των δύο πλευρών, μίσιη
Όταν ακόμα και οι Τουρκοκύπριοι που θεωρούνται μετριοπαθείς, «οπαδοί» της συνεννόησης και ενάντιοι στα δύο κράτη, εξισώνουν τις θέσεις του Τατάρ και του Προέδρου Χριστοδουλίδη και τις χαρακτηρίζουν ακραίες, τι ελπίδα συνεννόησης έχουμε;
Διάβαζα πρόσφατα συνέντευξη του πρώην διαπραγματευτή, Οζντίλ Ναμί, στην εφ. Πολίτης, κι έψαχνα την προοπτική ανάμεσα στις λέξεις, αλλά μου φαίνεται πως άδικα ψάχνουμε πια. Το επιχείρημα που έστησαν οι Τουρκοκύπριοι, ακραίοι και μη, και υιοθέτησαν πολλοί Ελληνοκύπριοι (το βλέπουμε συχνά στις αναλύσεις τους), ότι πρέπει να έχουν ημερομηνία λήξης οι όποιες διαπραγματεύσεις, και προσυμφωνία για το τι θα γίνει το στάτους των Τ/κ αν αποτύχουν, είναι η πιο υποκριτική δικαιολόγηση της αδιαλλαξίας του Τατάρ και της Άγκυρας.
Αυτό λέει και ο Ναμί. Δεν είναι αρκετό, λέει, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης να δηλώνει ότι θέλει διαπραγματεύσεις για ομοσπονδία, «πρέπει να πει κάτι περισσότερο». Και αυτό το περισσότερο, με λίγα λόγια, είναι να συμφωνήσει ότι αν αποτύχουν οι συνομιλίες, οι Τ/κ δεν θα μείνουν ξεκρέμαστοι. Κανείς δεν λέει, φυσικά, ότι θα μείνουν ξεκρέμαστοι και οι Ελληνοκύπριοι χωρίς λύση. Θεωρούν δεδομένο ότι είναι ευτυχισμένοι και δεν θέλουν λύση. Ενώ οι Τ/κ είναι δυστυχισμένοι και πρέπει να υπάρξει προσυμφωνία ότι αν δεν συμφωνήσουμε τη λύση, μετά τις συνομιλίες, θα αποκτήσουν νομιμότητα και θα βγουν από την «απομόνωση».
Με βάση αυτή τη λογική, όχι μόνο ο Τατάρ, αλλά και η αριστερή «αντιπολίτευση», υποστηρίζουν ότι «πρέπει να βρεθεί η χρυσή τομή μεταξύ αυτών των δύο ακραίων θέσεων των δύο πλευρών», όπως ήταν η χαρακτηριστική έκφραση του Οζντίλ Ναμί. Πώς μπορεί να ταυτίζονται αυτά τα δύο, όμως, όταν από τη μια είναι θέση ουσίας της λύσης (τα δύο κράτη) και από την άλλη είναι θέση επί της διαδικασίας. Αν υπήρχε κοινή αντίληψη / συμφωνία, για τη βάση της λύσης, το αίτημα των Τ/κ για το στάτους μετά το ναυάγιο, μπορεί να ήταν εύκολο να ξεπεραστεί. Όταν υπάρχει αυτό το χάος επί της ουσίας της λύσης, πώς μπορούμε να ασχολούμαστε με το στάτους των Τ/κ μετά το ενδεχόμενο αδιέξοδο; Αφού αν πάμε σε συνομιλίες με τις θέσεις του Τατάρ και της Άγκυρας, το αδιέξοδο είναι δεδομένο!
Όπως λέει ο Ναμί, «το είδος του κράτους που θέλουμε έχει ήδη συζητηθεί και έτυχε διαπραγμάτευσης». Δηλαδή; Να μην λάβουμε υπόψη ότι η τουρκική πλευρά το μηδένισε αυτό και θέλει άλλο είδος κράτους; Δύο είδη κρατών για την ακρίβεια. Έχουν διευθετηθεί, λέει, όλα τα θέματα που αφορούν το περιουσιακό, την κυριαρχία, το εδαφικό, το ρόλο της ΕΕ, την ισορροπία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας… «Συνεπώς η χρυσή τομή δεν αφορά αυτά τα θέματα, αλλά τη διάρκεια του νέου γύρου των συνομιλιών και τι θα κάνουμε αν αποτύχουν ξανά οι προσπάθειες».
Πολύ βολικό! Αλλά, αν έχουν διευθετηθεί όλα γιατί να υπάρχει τόση δυστοκία να κάτσουμε στο τραπέζι να συμφωνήσουμε τις τελευταίες λεπτομέρειες, να διανύσουμε το τελευταίο μίλι, όπως μας λένε συχνά; Φταίει ο Χριστοδουλίδης που θέλει ομοσπονδία, όσο φταίει η τουρκική πλευρά που αρνείται συνομιλίες αν δεν γίνουν στη βάση δυο κρατών;
Ακόμα και οι Τουρκοκύπριοι με τους οποίους ελπίζουμε ότι θα μπορούσαμε να συνεννοηθούμε, κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν ένα πολύ βασικό συστατικό του προβλήματος. Που δεν είναι άλλο από τον ρόλο της Τουρκίας στην πατρίδα μας. Και κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν διότι κανένας τους δεν το θεωρεί βασικό συστατικό. Θεωρούν δεδομένο ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να έχει καθοριστικό ρόλο και ποτέ δεν το συζητούν. Κατοχικός στρατός και εγγυήσεις είναι για όλους «κόκκινη γραμμή», όπως και για τον Τατάρ, τον Ερτογρούλογλου, τον Αρικλί. Οπότε, αν παραβλέπουν τι αξιώνει η τουρκική πλευρά, και θεωρούν ότι το κράτος που θέλουμε είναι η ομοσπονδία, και ότι έχουν διευθετηθεί όλα τα θέματα, επόμενο είναι να απομένει να συμφωνηθεί το στάτους των Τ/κ «αν αποτύχουν ξανά οι προσπάθειες». Έτσι είναι, όμως; Είναι με τέτοιες ακροβασίες που θα κτίσουμε το μέλλον μας; Με τέτοιες υποκρισίες;
