Με στρατιωτική παρέλαση στην Λευκωσία εορτάζεται σήμερα η 61η επέτειος της ανακήρυξης της Ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Τον χαιρετισμό της παρέλασης θα δεχθούν ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης πλαισιωμένος από τον Υπουργό Άμυνας Χαράλαμπο Πετρίδη και τον Αρχηγό της Εθνικής Φρουράς Αντιστράτηγο Δημόκριτο Ζερβάκη.
Η Ελληνική Κυβέρνηση θα εκπροσωπηθεί από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο ο οποίος θα συνοδεύεται από τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας Στρατηγό Κωνσταντίνο Φλώρο. Τη στρατιωτική παρέλαση θα παρακολουθήσουν επίσης Πρέσβεις και Ακόλουθοι Άμυνας ξένων χωρών.
Στη φετινή στρατιωτική παρέλαση επιτρέπεται η παρουσία κοινού. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η κατοχή SafePass και η χρήση προστατευτικής μάσκας. Κατά τη διάρκεια της παρέλασης θα διενεργούνται δειγματοληπτικοί έλεγχοι.
Η επέτειος και η ιστορία
Η Κύπρος γιορτάζει σήμερα την 61η επέτειο της ανεξαρτησίας της με την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας και τον τερματισμό της βρετανικής αποικιακής εξουσίας. Η ανεξαρτησία δεν ήταν ο στόχος των Κυπρίων όταν ξεκίνησε ο αγώνας της ΕΟΚΑ την 1η Απριλίου του 1955. Ο στόχος ήταν η Ένωση με την Ελλάδα, η οποία δεν επετεύχθη καθώς οι διεθνείς συνθήκες που είχαν διαμορφωθεί και η πολιτική της Βρετανίας δεν άφηναν περιθώρια για την ικανοποίηση του αιτήματος των Ελληνοκυπρίων που αποτελούσαν το 82% του πληθυσμού του νησιού.
Η ημέρα εορτασμού της επετείου της Ανεξαρτησίας επελέγη με απόφαση του υπουργικού συμβουλίου το 1963. Η ημέρα που η Κύπρος κατέστη τυπικώς ανεξάρτητη ήταν η 16η Αυγούστου 1959, όταν τέθηκαν σε εφαρμογή οι συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου οι οποίες περιείχαν το σπέρμα της σύγκρουσης μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων και οδήγησαν στην γεγονότα του Δεκεμβρίου του 1963 στις συγκρούσεις του 1964 και στην εισβολή του 1974 με αφορμή το πραξικόπημα της χούντας των Αθηνών για ανατροπή του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Στις 16 Αυγούστου του 1959 υπεστάλη η βρετανική σημαία και αναρτήθηκε η κυπριακή σημαία σε όλα τα δημόσια κτήρια, ενώ αποχώρησε και ο τελευταίο Βρετανός κυβερνήτης Σερ Χιου Φουτ. Ωστόσο η Βρετανία διατηρεί κυριαρχία στη Κύπρο με τις δύο βάσεις στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι οι οποίες αποτελούν μέχρι σήμερα έδαφος του Ηνωμένου Βασιλείου.
Παρά το ότι το Σύνταγμα του 1960 απαγορεύει ρητώς την Ένωση με άλλη χώρα ή την διχοτόμηση, οι Ελληνοκύπριοι θεωρούσαν την ανεξαρτησία ως βήμα για τον στόχο της Ένωσης και οι Τουρκοκύπριοι ως ελπίδα για την διχοτόμηση.
Μόλις τρία χρόνια μετά η Κυπριακή Δημοκρατία μπήκε σε περιπέτειες με αφορμή τη προσπάθεια αλλαγής 13 σημείων του Συντάγματος από τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο. Οι Τουρκοκύπριοι αποσύρθηκαν από τις κρατικές δομές και δημιούργησαν θύλακες, με τη Τουρκία να αναλαμβάνει καθοδηγητικό ρόλο μέσω του Ραούφ Ντενκτάς. Ο ματωμένος Δεκέμβρης του 1963 και οι συγκρούσεις του 1964 με αποκορύφωμα τους βομβαρδισμούς της τουρκικής αεροπορίας, οδήγησε στη μυστική αποστολή μιας ελληνικής μεραρχίας η οποία εγκαταστάθηκε στη Κύπρο. Τα χρόνια που ακολούθησαν αποτελούσαν ουσιαστικά τη κατάσταση νηνεμίας που προηγείται της καταιγίδας. Το πραξικόπημα του 1967 στην Ελλάδα οδηγεί βήμα – βήμα στη καταστροφή. Σημειώνονται συγκρούσεις με τους Τουρκοκύπριους και αναβιώνει η ρητορική της ένωσης με την Ελλάδα. Η ελληνική μεραρχία αποσύρεται και ουσιαστικά ανοίγει ο δρόμος για εισβολή της Τουρκίας με τη πρώτη ευκαιρία. Την ευκαιρία αυτή την έδωσαν οι δραστηριότητες της ΕΟΚΑ Β’ υπό τον Γεώργιο Γρίβα που βρισκόταν μυστικά στη Κύπρο καθοδηγώντας τις προσπάθειες ανατροπής του Μακαρίου τον οποίο θεωρούσε εμπόδιο για την Ένωση. Τον Ιούλιο του 1974 ή χούντα του Ιωαννίδη με το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου έδωσε στη Τουρκία το «πράσινο φως» για να εισβάλει στη Κύπρο, επικαλούμενη τις συνθήκες εγγυήσεως. Από κει και πέρα έως σήμερα τα πράγματα λίγο έχουν αλλάξει. Της εισβολής ακολούθησε η προσφυγοποίηση εκατοντάδων χιλιάδων ελληνοκυπρίων, ο εποικισμός των κατεχομένων με Τούρκους και η ανακήρυξη του ψευδοκράτους τον Νοέμβριο του 1983, το οποίο έχει αναγνωριστεί μόνο από τη Τουρκία.
Από το 1974 έχουν διεξαχθεί δεκάδες κύκλοι διαπραγματεύσεων για επίλυση του Κυπριακού χωρίς αποτέλεσμα. Το 2004 για πρώτη φορά έγινε δημοψήφισμα επί ενός σχεδίου λύσης (Σχέδιο Ανάν) το οποίο ήταν προϊόν επιδιαιτησίας. Το αποτέλεσμα ήταν η απόρριψη από τους Ελληνοκύπριους και η υιοθέτηση από τους Τουρκοκύπριους.
Η πιο σημαντική στιγμή στην 60χρονη πορεία της Κυπριακής Δημοκρατίας υπήρξε η ένταξη στην ΕΕ, η οποία θα λειτουργούσε ως καταλύτης για την λύση του Κυπριακού, κάτι που δεν επιβεβαιώθηκε. Η τελευταία φορά που φτάσαμε κοντά στην λύση ήταν το 2017 στο Κραν Μοντανά και έκτοτε το Κυπριακό βρίσκεται σε τέλμα καθώς η τουρκική πλευρά αποφάσισε να ταχθεί υπέρ της λύσης δύο κρατών προχωρώντας παράλληλα σε κινήσεις ανοίγματος της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου.
