Στη γενέτειρα του Νίκου Τσελεμεντέ η γαστρονομική… ολοκλήρωση ως απαραίτητη συνθήκη αξέχαστων διακοπών εκλαμβάνεται ως ζήτημα τιμής. Εξού και ο συμβολισμός του τίτλου που επέλεξε ο Δήμος Σίφνου για το βίντεο  της τουριστικής καμπάνιας το καλοκαίρι που μας πέρασε: «Συνταγή επανεκκίνησης».

Και ναι, το να βρεις κάποιον που θα σου πει ότι στη Σίφνο δεν ευχαριστήθηκε καλό φαγητό είναι σα να ψάχνεις ψύλλους στα άχυρα, ωστόσο το οπτικό υλικό είναι τόσο απολαυστικό που στη συνείδηση σου αποτυπώνεται κυρίως το δεύτερο συνθετικό. Πείθοντας ότι ο τόπος αυτός είναι πράγματι ο ιδανικός για ψυχολογική «επανεκκίνηση» μετά τον εμβολιασμό και το (τελευταίο ας ελπίσουμε) κύμα του covid-19.

Το νησί δεν έχει τις παραλίες της Μήλου, ούτε τη Χώρα της Σερίφου, ασφαλώς δεν έχει τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα ούτε καν της Σκιάθου, αλλά έχει πανθομολογούμενα το δικό του χαρακτήρα, για χάρη του οποίου προκαλεί έναν απόκοσμο εθισμό. Οι περισσότεροι από τους επισκέπτες του κάθε τουριστική σεζόν είναι γνώστες του τι θα συναντήσουν – «αμετανόητοι» fans που έχουν βρεθεί δύο, τρεις και τέσσερις φορές ξανά στα ίδια μέρη.

Αν τους ρωτήσεις για ποιον λόγο έχουν κολλήσει μαζί της σε βαθμό… αθεράπευτο, πιθανότατα δεν θα πάρεις μια ξεκάθαρη απάντηση. Είναι αυτό το απροσδιόριστο… «κάτι», ένα feeling ευδαιμονίας, που περικλείει όλα εκείνα τα διάσπαρτα κομμάτια του παζλ που μετατρέπουν τον επισκέπτη σε θαμώνα. Αυτό είναι η Σίφνος, περίτεχνες ψηφίδες εδώ κι εκεί, ατάκτως ειρημένες, αλλά με τέτοια επιδραστική δύναμη που το μυαλό θαρρείς ότι αναγκάζεται να υποκλιθεί σε μια ανώτερη καλλιτεχνική τεχνοτροπία.

Στη Σίφνο δεν θα χορτάσεις clubbing, αλλά δεν θα σου λείψει και η διασκέδαση, καθώς η Απολλωνία (η Χώρα) έχει το περίφημο «στενό», το γραφικό πεζόδρομο που διατρέχει ένα μεγάλο τμήμα της και είναι γεμάτος μαγαζάκια με τουριστικά είδη, καφετέριες και μπαράκια. Για να χορτάσει το μάτι γραφικότητα είναι επιβεβλημένη η επίσκεψη στο Κάστρο, που από μόνο του αποτελεί ένα ανοιχτό αρχιτεκτονικό «μουσείο».

Πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους και αρχαιότερους οικισμούς μεσαιωνικής πολεοδομικής δομής της Μεσογείου. Η περιήγηση σε αυτό είναι μια ξενάγηση στην ιστορία, βουτηγμένη σε ενετική ατμόσφαιρα. Περπατώντας στα πλακόστρωτα στενά σοκάκια με τα ξύλινα μπαλκόνια και τις μικρές αυλές των σπιτιών, συναντάς από ρωμαϊκές σαρκοφάγους έως βυζαντινές εκκλησίες, το τείχος της αρχαίας Ακρόπολης του Κάστρου, αρχαίες κολώνες και άλλα αρχιτεκτονικά μέλη εντοιχισμένα στα κτίσματα. Η πρώτη σειρά από τα συνεχόμενα διώροφα ή τριώροφα σπίτια αποτελεί το εξωτερικό μεσαιωνικό τείχος. Εκεί κατοικούσε η λαϊκή τάξη, ενώ στην εσωτερική σειρά, που βρίσκεται στο ψηλότερο μέρος του κάστρου, διέμενε η αριστοκρατική τάξη για να είναι περισσότερο ασφαλής από τις πειρατικές επιδρομές και λεηλασίες. Ο επισκέπτης μπαίνει σήμερα στο Κάστρο από τις παλιές εισόδους-στοές, τις «λόζιες», τις οποίες άλλοτε ασφάλιζαν και προστάτευαν πολεμικοί πύργοι.

Η αποθεωτική κατάληξη είναι το εκκλησάκι των Επτά Μαρτύρων, που βρίσκεται δίπλα στον οικισμό του Κάστρου. Σκαρφαλωμένο σ’ ένα βράχο που αναδύεται από τη θάλασσα και προσφέρει απέραντη θέα στο Αιγαίο, θυμίζει ασφαλώς περισσότερο έργο τέχνης παρά θρησκευτικό ναό. Θα μπορούσε να είναι το… τέλος του κόσμου, ή το ομορφότερο σημείο της Σίφνου – οι απόψεις διίστανται – αν δεν υπήρχε στο ίδιο νησί μία εξίσου διάσημη εικόνα.

Το θέαμα που προσφέρει το μικρό ακρωτήρι με το Μοναστήρι της Χρυσοπηγής δικαιολογεί τον τίτλο του ως το πολυφωτογραφισμένο σημείο του νησιού. Χαρακτηρισμένο με βασιλικό διάταγμα ως «τοπίο απείρου κάλλους», είναι χτισμένο πάνω σε μια βραχώδη νησίδα αποκομμένη από τη στεριά, που συνδέεται με το νησί με ένα μικρό γεφύρι. Μη σας κάνει εντύπωση αν την ώρα που κάνετε μπάνιο στην παραπλήσια παραλία, ή βουτάτε από τα βράχια στην απέναντι πλευρά του ακρωτηρίου δείτε να έρχεται ένα καΐκι με νύφη. Η εκκλησία είναι από τις πιο περιζήτητες στην Ελλάδα για την τέλεση γάμων.

Πιστούς «οπαδούς» που δεν τον αλλάζουν με τίποτα έχει ο οικισμός του Αρτεμώνα. Μια κεντρική πλατεία «υποδέχεται» το μάτι που στη συνέχεια χάνεται στα μικρά πλακόστρωτα σοκάκια. Εκεί, η μείξη της παραδοσιακής κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής με το νεοκλασικό ρυθμό συνθέτουν ένα πολύ ιδιαίτερο χρώμα. Λευκά σπιτάκια και βουκαμβίλιες, παλιά νεοκλασικά αρχοντικά με μεγάλες αυλές και μαρμάρινες σκάλες και λευκές εκκλησίες που «δείχνουν» το δρόμο προς την κορυφή του οικισμού. Η ανάβαση καταλήγει στο σήμα – κατατεθέν του χωριού, τους δύο ανεμόμυλους, σημείο από το οποίο η θέα είναι επιβλητική. Στον Αρτεμώνα διοργανώνεται κάθε χρόνο στις αρχές του Σεπτέμβρη τριήμερο φεστιβάλ Κυκλαδίτικης Γαστρονομίας με συμμετοχές από όλα τα νησιά των Κυκλάδων και όχι μόνο. Είπαμε, η Σίφνος καμαρώνει για τη γαστρονομία της και αν βρεθείς τις μέρες του φεστιβάλ στον Αρτεμώνα το μόνο βέβαιο είναι ότι θα καμαρώσει και το… στομάχι σου.

Γενικώς τα σημεία για να φωτογραφήσεις το ηλιοβασίλεμα και να χαθεί το μάτι σου στο απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου χρειάζονται λίστα για να τα καταχωρήσεις. Θα ήταν άδικο να μην αναφερθεί ο Προφήτης Ηλίας (ο αψηλός όπως τον λένε οι ντόπιοι), που ουσιαστικά έχει χτιστεί πάνω στο χείλος του γκρεμού, αλλά και το χωριό Τρουλάκι, όπου χάρη στην ταβέρνα του συνδυάζεις λίγο πριν το δειλινό το τερπνόν μετά του ωφελίμου.

Το ίδιο ισχύει και για το εκκλησάκι στην κορυφή του λόφου που στέκει πάνω από τη Χερρόνησο, στο βορειότερο τμήμα του νησιού. Η Χερρόνησος είναι ένα γραφικό ψαροχώρι, κρυμμένο μέσα σε έναν απάνεμο κόλπο που έχει τη φήμη ενός από τα ασφαλέστερα φυσικά λιμάνια της Μεσογείου. Η μικρή παραλία έχει γαλαζοπράσινα νερά (και όπως είπαμε κύμα ποτέ), ενώ οι ταβέρνες της περιοχής είναι προορισμός των ψαροφαγάδων. Ιδανικό μέρος για καλό φαγητό μπροστά στη θάλασσα και χαλάρωση σε ένα γραφικό λιμάνι, που όταν πέφτει ο ήλιος σκεπάζεται από «ομίχλη» γαλήνης και ανεμελιάς.

Σε επίπεδο παραλιών δεν θα βρεις αυτή που θα σε καθηλώσει, αλλά έχεις να διαλέξεις από πολλές και καλές επιλογές, όπως ο Πλατύς Γιαλός, το Βαθύ, οι Καμάρες, το Αποκοφτό και το Γλυφό. Αν τα νερά φημίζονται περισσότερο από οπουδήποτε αλλού είναι μάλλον κάτω από τη Μονή της Χρυσοπηγής, όπου όσοι έχουν πάει «ορκίζονται» ότι δεν γίνονται να μην πάνε ξανά.

Αλλά όπως είπαμε, αυτό είναι γενικώς το κύριο χαρακτηριστικό της Σίφνου. Η εθιστική δύναμη που πλαισιώνεται από τη φήμη των κατοίκων της και από τις τοπικές λιχουδιές (Ρεβυθάδα και Μαστέλο οι πιο γνωστές) και που τελικά ανταποκρίνεται όλα μαζί στα υλικά που πρέπει να έχει κάθε καλή… συνταγή επανεκκίνησης.