Τσεκάρετε το κινητό σας μόλις ξυπνάτε το πρωί και όταν πέφτετε για ύπνο το βράδυ; Ελέγχετε το κινητό σας συνέχεια την περίοδο των διακοπών; Νιώθετε έντονο άγχος όταν είστε εκτός δικτύου, ακόμα και πανικό;
Είναι επιδημία της εποχής, έχουμε γίνει ψυχαναγκαστικοί και εμμονικοί με τα «έξυπνα» κινητά, είναι μια ψυχολογική διαταραχή ή απλά μας έχει παρασύρει η τεχνολογία και έχουμε υιοθετήσει καινούργιες συνήθειες;
Η ψυχολόγος–ψυχοθεραπεύτρια Δρ. Ίλια Θεοτοκά, ειδικευμένη στις εξαρτήσεις από ουσίες, αλκοόλ και ίντερνετ, κατασκεύασε πρόσφατα το παρακάτω σύντομο test για το σκοπό αυτό, που περιλαμβάνει τα εξής ερωτήματα:
Οι γονείς σας ή μέλη του οικογενειακού σας περιβάλλοντος, σας λένε ότι ασχολείστε πολύ με το κινητό σας και παραμελείτε άλλα πράγματα;
Ακόμα και όταν τρώτε, κοιτάτε το κινητό σας;
Αν απαντήσετε καταφατικά σε 2 ή 3 από τις παραπάνω ερωτήσεις, τότε εμφανίζετε μια συμπεριφορά εξάρτησης από το κινητό σας τηλέφωνο.
Βέβαια, θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν υπάρχουν ακόμα επίσημα διαγνωστικά κριτήρια για νέες εξαρτήσεις, που έχουν εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια, όπως εξάρτηση από το ίντερνετ, παιχνίδια στο ίντερνετ, εξάρηση από κινητά τηλέφωνα.
Ωστόσο, αν κάποιος, ή το περιβάλλον του, παρατηρεί ότι αυξάνει τις ώρες στις παραπάνω δραστηριότητες, παραμελεί άλλες, ή κοινωνικές επαφές με ανθρώπους και έχει μειώσει τη φυσική του δραστηριότητα, τότε θα πρέπει να προβληματιστεί μήπως οι ώρες ενασχόλησης με το κινητό προκαλούν προβλήματα σε άλλες δραστηριότητες.
Τα «έξυπνα» κινητά μπορούν να προκαλέσουν συμπεριφορά εξάρτησης, όπως η συμπεριφορά εξάρτησης από το ίντερνετ;
Πιθανόν, ναι, εφόσον εκλύουν συναισθήματα ικανοποίησης, ανταμοιβής ή αισθήματα άγχους και δυσανεξίας, όταν είναι κάποιος μακριά από αυτό, για παράδειγμα περιμένοντας ένα mail, ένα μήνυμα ή βλέποντας προσωπικές φωτογραφίες.
Ασφαλώς, σημαντικό ρόλο παίζει εάν η παραπάνω ενασχόληση επηρεάζει αρνητικά την επαγγελματική, προσωπική, οικογενειακή και κοινωνική ζωή του ατόμου.
Σίγουρα, μπορεί να επηρεάσει την προσοχή και τη συγκέντρωση, προκαλώντας διακοπή ή διάσπαση της σκέψης ή της προσοχής. Μας αποσπούν από το να διατηρήσουμε την προσοχή μας σε μία δραστηριότητα ή απλά να μείνουμε μόνοι με τις σκέψεις μας, ή να σκεφτόμαστε βαθύτερα θέματα που μας απασχολούν.
Τι να κάνετε για να μην «κολλάτε» στο κινητό σας
Σκεφτείτε τις καταστάσεις και τα συναισθήματα που σας κάνουν να ελέγχετε τόσο συχνά το κινητό σας. Είναι επειδή βαριέστε, νιώθετε μόνοι, έχετε άγχος ή αγωνία για κάτι; Μιλήστε σε κάποιον, αν νιώθετε κάποια από αυτά τα συναισθήματα.
Προσπαθείτε να πειθαρχείτε με τη χρήση του κινητού, όταν είστε με τα παιδιά σας, όταν οδηγείτε, όταν είστε σε μια συνάντηση, σε μία κοινωνική εκδήλωση.
Θα εκπλαγείτε όταν νιώσετε ότι έχετε καταφέρει να ελέγξετε αυτή τη συνεχή επιθυμία.
Βάλτε στο αθόρυβο το κινητό σας, όταν χρειάζεται να εστιάσετε σε μία σοβαρή δουλειά ή να ξεκουραστείτε.
