Ύφεση 8,2% για το 2020 και επιστροφή στην ανάπτυξη το 2021 με όχημα τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης προβλέπει το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού που κατατέθηκε σήμερα στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της.
Ο πήχης της ανάπτυξης τοποθετείται το 2021 στο 7,5% με τη συμβολή των ευρωπαϊκών κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης. Οι πόροι αυτοί ενισχύουν την ανάκαμψη προσθέτοντας δύο ποσοστιαίες μονάδες στην ανάπτυξη το 2021, ανεβάζοντάς την από το 5,5% (σενάριο βάσης), στο 7,5% (τελική πρόβλεψη Προσχεδίου). Στο δυσμενές σενάριο για την εξέλιξη της πανδημίας, είτε εντός του 2020, είτε στο δεύτερο τρίμηνο του 2021, η ανάπτυξη στο επόμενο έτος θα περιοριστεί, ως ποσοστό του ΑΕΠ, στο 4,5% με 5%.
Σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2021:
Η πραγματική ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να στηριχθεί από την εκ νέου θετική προοπτική της αγοράς εργασίας, αυξανόμενη σημαντικά κατά 5,8% έναντι του 2020.
Η συνολική και η μισθωτή απασχόληση εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 5,2% και 6,4% αντίστοιχα, εν μέσω αύξησης του οικονομικά ενεργού πληθυσμού κατά 2,8% σε ετήσια βάση.
Για τις πραγματικές επενδύσεις, η ομαλή και έγκαιρη απορρόφηση των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί κλειδί, ώστε να προσεγγίσουν τη συνεισφορά της ιδιωτικής κατανάλωσης στο ΑΕΠ το 2021, αγγίζοντας ρυθμό ετήσιας αύξησης 30,4%. Τα κονδύλια του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας εκτιμάται ότι θα κατευθυνθούν σε επενδύσεις κατά ποσοστό 70% της συνολικής κατανομής επιχορηγήσεων και δανείων για το έτος, με ισχυρά πολλαπλασιαστικά οφέλη για το σύνολο της οικονομίας, μέσω της ανάπτυξης υποδομών, δικτύων και των συνεργειών σε τεχνολογικούς τομείς.
Ο πληθωρισμός αναμένεται να κινηθεί ελαφρώς ανοδικά, δεδομένης της αναθερμασμένης ζήτησης, στο 0,6% έναντι του 2020, συμβάλλοντας στην αύξηση του πραγματικού μέσου μισθού κατά 0,9% σε ετήσια βάση.
Η ανεργία προβλέπεται στο 16,5% του εργατικού δυναμικού, βελτιωμένη κατά 2,1 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του 2020.
Το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε όρους Ενισχυμένης Εποπτείας, προβλέπεται να διαμορφωθεί σε έλλειμμα ύψους 1,862 δις. ευρώ ή 1,01% του ΑΕΠ. Αντίστοιχα, σε δημοσιονομική βάση το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται να διαμορφωθεί σε έλλειμμα ύψους 2,083 δις. ευρώ ή 1,1% του ΑΕΠ.
Έσοδα: Τα καθαρά έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού, σε δημοσιονομική βάση, προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 53,705 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 3,558 δισ. ευρώ ή 7,1% έναντι των εκτιμήσεων του 2020.
Ειδικότερα:
οι φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 27.473 εκατ. ευρώ, αυξημένοι κατά 3.537 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020,
οι φόροι και δασμοί επί εισαγωγών προβλέπεται να διαμορφωθούν στο ποσό των 293 ε-κατ. ευρώ, αυξημένοι κατά 51 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020,
οι τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας προβλέπονται σε 2.688 εκατ. ευρώ, μειωμένοι κατά 2 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020,
οι λοιποί φόροι επί παραγωγής προβλέπεται να ανέλθουν σε 1.149 εκατ. ευρώ, μειωμένοι κατά 57 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020,
ο φόρος εισοδήματος προβλέπεται να διαμορφωθεί στο ποσό των 15.199 εκατ. ευρώ, αυ-ξημένος κατά 1.256 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020,
οι φόροι κεφαλαίου προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 246 εκατ. ευρώ, αυξημένοι κατά 76 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020,
οι λοιποί τρέχοντες φόροι προβλέπονται στο ποσό των 2.498 εκατ. ευρώ, αυξημένοι κατά 91 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020,
οι κοινωνικές εισφορές προβλέπονται στο ποσό των 54 εκατ. ευρώ, μη παρουσιάζοντας διαφοροποίηση έναντι των εκτιμήσεων του 2020,
οι μεταβιβάσεις προβλέπεται να διαμορφωθούν σε 6.647 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 156 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020, λόγω του ότι δεν έχουν συμπεριληφθεί τα ποσά που αναμένονται από ANFAs και SMPs από τον ESM, τα οποία εντάσσονται κατ’ έτος στον προϋπολογισμό αφού εισπραχθούν, ενώ στο έτος 2020 περιλαμβάνονται τα πο-σά που έχουν εισπραχθεί (ύψους 644 εκατ. ευρώ),
οι πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 635 εκατ. ευ-ρώ, αυξημένοι κατά 80 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020,
τα λοιπά τρέχοντα έσοδα εκτιμώνται σε 2.070 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 671 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020, λόγω πρόβλεψης μειωμένων εσόδων στο εθνικό σκέλος του ΠΔΕ,
οι πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων προβλέπεται να διαμορφωθούν στο ποσό των 30 εκατ. ευρώ, μειωμένοι κατά 296 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020, λόγω του ότι στο έτος 2020 περιλαμβάνεται η είσπραξη μέρους του αντιτίμου από την αξιοποίηση της έκτασης του πρώην Διεθνούς Αεροδρομίου του Ελληνικού,
οι επιστροφές φόρων προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 5.278 εκατ. ευρώ, αυξημέ-νες κατά 352 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020.
8. Δαπάνες: Οι συνολικές δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2021 προβλέπεται ότι θα διαμορφωθούν (σε δημοσιονομική βάση) σε 63,884 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 4,645 δισ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη εκτίμηση για το 2020. Τα νέα μέτρα κατά του Covid-19, τα οποία θα έχουν τη σημαντικότερη επίπτωση το 2021 είναι τα εξής:
η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα
το κόστος επιδότησης πρώτης κατοικίας για δανειολήπτες που επλήγησαν από τον κορω-νοϊό (πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ) και,
η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών από τον κρατικό προϋπολογισμό και η επιδότηση 200 ευρώ σε περίπτωση πρόσληψης μακροχρόνια ανέργου, για περίοδο 6 μηνών, στο πλαίσιο του προγράμματος για τη δημιουργία 100.000 νέων θέσεων εργασίας.
Δήλωση Σταϊκούρα και Σκυλακάκη
Καταθέτοντας το κείμενο του Προσχεδίου, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας και ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης δήλωσαν ότι «ο προϋπολογισμός του 2021 καταρτίζεται, δυστυχώς, υπό παράδοξες και εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες και υπό το καθεστώς σοβαρής αβεβαιότητας, που συνεπάγεται η ευμετάβλητη πιθανολόγηση του χρόνου λήξης της πανδημίας και επιστροφής της παγκόσμιας οικονομίας σε τροχιά κανονικότητας, σημαντικής ανάταξης και διατηρήσιμης ανάπτυξης. Πολύ σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν στον προϋπολογισμό του 2021 οι ευρωπαϊκοί πόροι που η χώρα διασφάλισε στη διαπραγμάτευση του Ιουλίου του 2020 και θα εισρεύσουν το 2021 στα πλαίσια του Ταμείου Ανάκαμψης και του React EU. Οι πόροι αυτοί ενισχύουν την ανάκαμψη της χώρας προσθέτοντας δύο ποσοστιαίες μονάδες στην ανάπτυξη το 2021, ανεβάζοντάς την από το 5,5% (σενάριο βάσης), στο 7,5% (τελική πρόβλεψη Προσχεδίου). Στο δυσμενές σενάριο για την εξέλιξη της πανδημίας, είτε εντός του 2020, είτε στο δεύτερο τρίμηνο του 2021, η ανάπτυξη στο επόμενο έτος θα περιοριστεί, ως ποσοστό του ΑΕΠ, στο 4,5% με 5%. Στον προϋπολογισμό του 2021 διατηρείται, για λόγους ασφάλειας, το ειδικό αποθεματικό που δημιουργήθηκε το 2020 για τον Covid-19, ώστε να υπάρχει δυνατότητα αντιμετώπισης αναγκών που μπορεί να δημιουργηθούν τόσο από τις υγειονομικές όσο και από τις οικονομικές πτυχές της πανδημίας τους πρώτους μήνες του 2021. Οι ανάγκες αυτές και οι συνέπειες της ύφεσης του 2020 οδηγούν σε πρόβλεψη πρωτογενούς ελλείμματος ύψους 1% για το 2021, ποσοστό που συνδυάζει τη συνέχιση της επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής με την αναγκαία όμως σύνεση που απαιτεί η διασφάλιση της μακροχρόνιας ισορροπίας της Ελληνικής οικονομίας. Το ποσοστό αυτό θα επιδεινωθεί και θα κινηθεί στην περιοχή του 3% στην περίπτωση του δυσμενούς μακροοικονομικού σεναρίου».
Δημοσιονομικό Συμβούλιο
Ιδιαίτερα αισιόδοξο θεωρεί το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο το στόχο για ρυθμό μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ κατά 7,5% το 2021 ο οποίος ενσωματώνεται στο προσχέδιο προϋπολογισμού σημειώνοντας πως διατυπώνεται σε ένα περιβάλλον με ιδιαίτερες αβεβαιότητες. Παρ’ όλα αυτά προσθέτει το Δημοσιονομικό Συμβούλιο «δεν μπορεί να αποκλειστεί η επίτευξή του υπό την προϋπόθεση ότι θα επιβεβαιωθούν οι παραδοχές που τον υποστηρίζουν». Από αυτές, ιδιαίτερη βαρύτητα έχουν:
Η επίδοση της ελληνικής οικονομίας το 2020 (ύφεση 8,2%)
Η σταδιακή αποκλιμάκωση των αρνητικών επιπτώσεων της πανδημίας Covid-19.
Η επιτυχής υλοποίηση του προγραμματισμού για την στήριξη των επενδύσεων και η μέγιστη δυνατή απορρόφηση των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης κατά τη διάρκεια του 2021.
Η εξέλιξη της ιδιωτικής κατανάλωσης και του αποπληθωριστή
Η εξέλιξη της απασχόλησης και των αμοιβών της μισθωτής εργασίας.
Η πολλαπλασιαστική επίδραση των μέτρων δημοσιονομικής πολιτικής.
