Η 34χρονη δημοσιογράφος και μεταφράστρια Μεσαλέ Τόλου, η οποία διώκεται από την τουρκική δικαιοσύνη για «τρομοκρατικές» δραστηριότητες, επέστρεψε την Κυριακή στη Γερμανία, όπου τόνισε πως «τίποτα δεν έχει αλλάξει» στην Τουρκία όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, παρότι της επιτράπηκε να φύγει από τη χώρα αυτή.
Στην Τόλου, Γερμανίδα τουρκικής καταγωγής, είχε απαγορευθεί να εγκαταλείψει την τουρκική επικράτεια μετά την προσωρινή αποφυλάκισή της τον Δεκέμβριο, έπειτα από οκτώ μήνες προφυλάκισης, από τον Απρίλιο του 2017. Ο γιος της, ηλικίας σήμερα τριών ετών, ήταν μαζί της στη φυλακή για μεγάλο μέρος της κράτησής της.
Η προφυλάκιση της δημοσιογράφου, που κατηγορείται για «προπαγάνδα» και διότι «ανήκει», κατά τις αρχές, στο τουρκικό Μαρξιστικό-Λενινιστικό Κομμουνιστικό Κόμμα (MLKP), μια παράταξη εκτός νόμου που χαρακτηρίζεται «τρομοκρατική οργάνωση» από την Άγκυρα, συνέβαλε στην κλιμάκωση της έντασης ανάμεσα στην Τουρκία και τη Γερμανία.
Η Τόλου, η οποία εργαζόταν πριν από τη σύλληψή της για ένα μικρό τουρκικό αριστερό πρακτορείο ειδήσεων, το Etkin Haber Ajansi (ETHA), διατρέχει κίνδυνο να της επιβληθεί ποινή κάθειρξης ακόμη και 15 ετών αν κριθεί ένοχη στη δίκη της, η οποία συνεχίζεται. Η προσεχής ακροαματική διαδικασία έχει οριστεί για τη 16η Οκτωβρίου.
Πριν επιβιβαστεί στο αεροσκάφος με το οποίο θα ταξίδευε προς τη Γερμανία, η δημοσιογράφος έγραψε στον λογαριασμό της στο Twitter «έπειτα από 17 μήνες, γυρίζουμε σπίτι», κάτω από μια σέλφι της ιδίας και του γιου της στο αεροδρόμιο.
Το κατηγορητήριο σε βάρος της Τόλου βασίζεται κυρίως στο ότι ήταν παρούσα σε διαδηλώσεις και κηδείες μελών του MLKP. Οι υποστηρικτές της δημοσιογράφου, που απορρίπτει όλες τις κατηγορίες, καταγγέλλουν μια πολιτική δίκη.
«Δεν μπορώ να νιώθω αληθινά ευτυχισμένη επειδή μπόρεσα να φύγω (από την Τουρκία), διότι γνωρίζω ότι τίποτε δεν άλλαξε σε αυτή τη χώρα από τον εγκλεισμό μου», είπε η Τόλου κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε μετά την άφιξή της στη Στουτγάρδη.
«Δεν πιστεύω ότι κάτι έχει αλλάξει στην Τουρκία, με την έννοια του εκδημοκρατισμού», επέμεινε. «Μπορεί εγώ να είμαι ελεύθερη», αλλά δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, «συνάδελφοι, προσωπικότητες της αντιπολίτευσης, νομικοί, φοιτητές — 70.000 φοιτητές» παραμένουν ακόμα «στη φυλακή», εξήγησε, αναφερόμενη στις μαζικές συλλήψεις μετά το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016 με σκοπό την ανατροπή του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η Τόλου επανέλαβε στη συνέντευξη Τύπου ότι είναι αθώα. Στην περίπτωση του φυλακισμένου συζύγου της, του Σουάτ Κόρλου, ο οποίος διώκεται με πανομοιότυπο κατηγορητήριο, η απαγόρευση εξόδου από την επικράτεια της Τουρκίας παραμένει σε ισχύ.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, ο Χάικο Μάας, είχε δηλώσει την 20ή Αυγούστου «ανακουφισμένος» για το «καλό νέο» της άρσης της απαγόρευσης εξόδου της Τόλου από την Τουρκία: «Πρόκειται (…) για ένα βήμα προς τη βελτίωση των σχέσεών μας», είχε κρίνει.
Έσπευσε πάντως να προσθέσει ότι η Άγκυρα πρέπει να συνεχίσει τις προσπάθειες και ότι η γερμανική κυβέρνηση θα συνεχίσει να τηρεί «κριτική στάση σε ό,τι αφορά πολλές διαστάσεις του Κράτους του Δικαίου στην Τουρκία».
Ήδη πριν από την υπόθεση Τόλου, η φυλάκιση άλλου ενός δημοσιογράφου, του Ντενίζ Γιουτζέλ, που έχει διπλή υπηκοότητα, γερμανική και τουρκική, κλιμάκωσε την ένταση ανάμεσα στο Βερολίνο και στην Άγκυρα. Ο Γιουτζέλ αποφυλακίστηκε προσωρινά τον Φεβρουάριο, έπειτα από έναν χρόνο και πλέον στη φυλακή.
Η απόφαση υπέρ της Τόλου καταγράφηκε περίπου έναν μήνα πριν από την επίσκεψη που προγραμματίζει να κάνει την 28η και την 29η Σεπτεμβρίου ο τούρκος πρόεδρος Ερντογάν στο Βερολίνο, καθώς η Τουρκία και η Γερμανία συνεχίζουν την προσπάθεια που άρχισαν εδώ και λίγους μήνες να βελτιώσουν τη σχέση τους.
Η Τουρκία πολλαπλασίασε το τελευταίο διάστημα τις κινήσεις κατευνασμού προς την κατεύθυνση της Ευρώπης, εν μέσω της κλιμάκωσης της έντασης στις σχέσεις της Άγκυρας με την Ουάσινγκτον.
