Με διαδικασίες που δεν διαρκούν πάνω από 3 εβδομάδες κατάσχονται πλέον από τις φοροεισπρακτικές υπηρεσίες τα εισοδήματα και οι καταθέσεις των φορολογουμένων οι οποίοι δεν εξοφλούν εμπρόθεσμα ή δεν τακτοποιούν σε δόσεις τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους προς το Δημόσιο.
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται σε ειδικό εγχειρίδιο που εξέδωσε πρόσφατα και κοινοποίησε σε όλες τις φοροεισπρακτικές υπηρεσίες η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, η διαδικασία μιας κατάσχεσης διεκπεραιώνεται σε χρόνο που κυμαίνεται από 11 έως και 20 ημέρες. Για την πραγματοποίηση της κατάσχεσης, ακολουθούνται τα παρακάτω «βήματα»:
1 Επιλογή οφειλέτη: Ο οφειλέτης στον οποίο θα επιβληθεί η κατάσχεση επιλέγεται από τον προϊστάμενο της αρμόδιας Φορολογικής Υπηρεσίας, κατόπιν προτεραιοποίησης των υποθέσεων, με κριτήρια το ύψος και την παλαιότητα της οφειλής, τη φορολογική συμπεριφορά, τη διακοπή της παραγραφής κ.λπ. ή με κριτήρια που τίθενται από τη Διοίκηση (όπως, ενδεικτικά, διασταυρώσεις οφειλετών κ.λπ.).
2 Εντοπισμός απαιτήσεων του οφειλέτη εις χείρας τρίτων: Η αρμόδια Φορολογική Υπηρεσία πραγματοποιεί έρευνα για τον εντοπισμό χρηματικών, κυρίως, απαιτήσεων του οφειλέτη από τρίτους (μισθών από εργοδότες, συντάξεων από ασφαλιστικά ταμεία, ενοικίων από μισθωτές, λοιπών απαιτήσεων από τρίτους κ.λπ.). Στόχος της έρευνας είναι η επιβολή κατάσχεσης του ποσού που ο τρίτος (ο εργοδότης, το ασφαλιστικό ταμείο, ο μισθωτής κ.λπ.) πρόκειται να αποδώσει στον οφειλέτη του Δημοσίου. Η κατάσχεση επιδιώκεται να επιβληθεί πριν αποδοθεί το ποσό στον οφειλέτη του Δημοσίου, δηλαδή όταν αυτό βρίσκεται ακόμη στα χέρια του τρίτου. Σε περίπτωση ύπαρξης υπολοίπου καταθέσεων σε τραπεζικό λογαριασμό του οφειλέτη, η κατάσχεση επιδιώκεται να επιβληθεί με την αποστολή ηλεκτρονικού κατασχετηρίου στην τράπεζα, που θεωρείται «τρίτος» και έχει ως στόχο τη δέσμευση ποσού από το υπόλοιπο του καταθετικού λογαριασμού του οφειλέτη, προκειμένου να αποδοθεί στο Δημόσιο.
3 Δημιουργία κατασχετηρίου: Δημιουργείται από το σύστημα TAXIS κατασχετήριο στα χέρια τρίτων ή στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων, ως τρίτων.
4 Εκτύπωση, έγκριση και υπογραφή κατασχετηρίου. Σε περίπτωση έκδοσης μη ηλεκτρονικού κατασχετηρίου, ακολουθείται η εξής «διαδρομή»: ανάκτηση του αριθμού ειδικού βιβλίου του μη ηλεκτρονικού κατασχετηρίου, εκτύπωση, εις διπλούν, για έγκριση και υπογραφή από τον τμηματάρχη και τον διευθυντή της αρμόδιας φορολογικής υπηρεσίας.
Σε περίπτωση ηλεκτρονικού κατασχετηρίου που προορίζεται για τις τράπεζες, αποδίδεται αριθμός πρωτοκόλλου εξερχόμενου εγγράφου στο κατασχετήριο, με πάτημα του πλήκτρου F3. Στη συνέχεια το ηλεκτρονικό κατασχετήριο εγκρίνεται, μέσω του TΑXIS, από τον προϊστάμενο τής, κατά περίπτωση, αρμόδιας φορολογικής υπηρεσίας.
5 Ανάθεση του μη ηλεκτρονικού κατασχετηρίου σε υπάλληλο της υπηρεσίας ή σε συνεργαζόμενο με τη φορολογική υπηρεσία δικαστικό επιμελητή για την επίδοση του κατασχετηρίου στον τρίτο.
6 Επίδοση-αποστολή του κατασχετηρίου στον τρίτο. Σε περίπτωση έκδοσης μη ηλεκτρονικού κατασχετηρίου, ο οριζόμενος υπάλληλος ή ο δικαστικός επιμελητής επιδίδει αυτοπροσώπως το κατασχετήριο και επιστρέφει αντίγραφο του αποδεικτικού επίδοσης στην εκδούσα αρμόδια φορολογική υπηρεσία ή αποστέλλει το κατασχετήριο στον τρίτο ταχυδρομικά. Αν δεν καταστεί δυνατό να εντοπιστεί ο τρίτος στη δοθείσα διεύθυνση/ έδρα, συντάσσεται το σχετικό αποδεικτικό. Το κατασχετήριο επιστρέφεται στην εκδούσα φορολογική αρχή και καταχωρίζεται στο πεδίο των παρατηρήσεων ο λόγος που δεν επιδόθηκε αυτό.
Σε περίπτωση ηλεκτρονικού κατασχετηρίου, πραγματοποιείται ηλεκτρονική διαβίβαση αυτού μέσω μηνύματος στον κόμβο της ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ Α.Ε. Μέσω του κόμβου αυτού το κατασχετήριο αποστέλλεται στους τρίτους, δηλαδή στις τράπεζες.
7 Παραλαβή δήλωσης τρίτου: Σε περίπτωση επίδοσης μη ηλεκτρονικού κατασχετηρίου, ο τρίτος, εντός 8 ημερών από την επίδοση του κατασχετηρίου (8 εργάσιμων ημερών για τις τράπεζες), είτε υποβάλλει εγγράφως δήλωση για την ύπαρξη ή μη του κατασχετέου ποσού στα χέρια του είτε προβαίνει σε προφορική δήλωση ενώπιον του ειρηνοδίκη της κατοικίας ή διαμονής του. Σε περίπτωση αποστολής ηλεκτρονικού κατασχετηρίου, παραλαμβάνεται ηλεκτρονικά και εκτυπώνεται η δήλωση της τράπεζας επί του κατασχετηρίου, είτε θετική είτε αρνητική.
8 Αξιολόγηση του περιεχομένου της δήλωσης τρίτου: Εξετάζεται η ειλικρίνεια της δήλωσης και αξιολογείται η σκοπιμότητα άσκησης ανακοπής κατά αυτής.
* Διαβιβάζεται με έγγραφο υπογεγραμμένο από τον προϊστάμενο της φορολογικής υπηρεσίας στην Κεντρική Υπηρεσία του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ΝΣΚ) επικυρωμένο φωτοαντίγραφο του κατασχετηρίου, του αποδεικτικού επίδοσης, της δήλωσης τρίτου, προκειμένου αυτό να αποφασίσει αν συντρέχουν λόγοι άσκησης ανακοπής.
* Σε περίπτωση αξιολόγησης του περιεχομένου της δήλωσης τρίτου ως ανειλικρινούς, το ΝΣΚ καταθέτει ανακοπή.
Αν δεν υποβληθεί δήλωση από τον τρίτο ή υποβληθεί εκπρόθεσμη δήλωση ή χωρίς την τήρηση του απαιτούμενου τύπου ή αν το κατασχεθέν ποσό στα χέρια του τρίτου δεν αποδοθεί εντός των οριζόμενων από το νόμο προθεσμιών, ο τρίτος λογίζεται ως οφειλέτης του ποσού για το οποίο επιβλήθηκε η κατάσχεση, δηλαδή η οφειλή βεβαιώνεται σε βάρος του.
9 Παρακολούθηση για την άμεση απόδοση της κατασχεθείσας απαίτησης: Σε περίπτωση έκδοσης μη ηλεκτρονικού κατασχετηρίου, η υπηρεσία μεριμνά για την άμεση απόδοση της κατασχεθείσας απαίτησης, βάσει της θετικής δήλωσης του τρίτου, μέσω κατάθεσης αυτού σε τραπεζικό ίδρυμα. Σε περίπτωση που έχει αποσταλεί ηλεκτρονικό κατασχετήριο σε πιστωτικό ίδρυμα, η απόδοση του κατασχεθέντος ποσού βάσει της θετικής δήλωσης του ιδρύματος διενεργείται μέσω του διατραπεζικού συστήματος. Η απόδοση διενεργείται εντός 10 εργάσιμων ημερών από την υποβολή της δήλωσης του πιστωτικού ιδρύματος στο λογαριασμό του Ελληνικού Δημοσίου που τηρείται στην Τράπεζα της Ελλάδος, είτε στην υπηρεσία που επέβαλε την κατάσχεση.
