Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) επιθυμεί να ενημερώσει το κοινό σχετικά με την μηνιγγιτιδοκοκκική νόσο, η οποία προκαλείται από το βακτήριο Neisseria meningitidis. Αυτό το παθογόνο μπορεί να αποικίζει τον ρινοφάρυγγα ατόμων που δεν εμφανίζουν συμπτώματα, γνωστών ως ασυμπτωματικοί φορείς. Η επιδημιολογία της νόσου είναι περίπλοκη, καθώς υπάρχουν άτομα που είναι χρόνια φορείς χωρίς να νοσούν και άλλοι που, μόλις εκτεθούν στον μηνιγγιτιδόκοκκο, μπορεί να αναπτύξουν σοβαρή λοίμωξη.
Σύμφωνα με τις στατιστικές, περίπου το 10% του γενικού πληθυσμού είναι ασυμπτωματικοί φορείς του μηνιγγιτιδόκοκκου. Ωστόσο, τα ποσοστά αποικισμού διαφέρουν ανά ηλικιακή ομάδα. Για παράδειγμα, τα ποσοστά κυμαίνονται από 2% σε παιδιά που δεν παρακολουθούν παιδικό σταθμό έως 24-37% στους εφήβους και τους νεαρούς ενήλικες ηλικίας 15-24 ετών. Η μετάδοση του μηνιγγιτιδόκοκκου συμβαίνει κυρίως μέσω άμεσης στενής επαφής μεταξύ ατόμων, μέσω των αναπνευστικών εκκρίσεων και των σταγονιδίων που εκπέμπονται κατά την ομιλία ή τον βήχα.
Η πρόληψη της μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου περιλαμβάνει τη σωστή ενημέρωση του κοινού σχετικά με τους κινδύνους και την ανάγκη εμβολιασμού, ιδίως για τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού όπως οι έφηβοι και οι φοιτητές που ζουν σε κοιτώνες. Είναι σημαντικό να διατηρούνται καλές συνθήκες υγιεινής και να αποφεύγεται η στενή επαφή με άτομα που παρουσιάζουν συμπτώματα αναπνευστικών λοιμώξεων.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, ο μηνιγγιτιδόκοκκος μπορεί να εισχωρήσει στο ρινοφαρυγγικό επιθήλιο του ατόμου, να εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος και να προκαλέσει απειλητική για τη ζωή ασθένεια, όπως μικροβιαιμία, μηνιγγιτιδοκοκκική σηψαιμία ή και μηνιγγιτιδοκοκκική μηνιγγίτιδα. Είναι γνωστό διεθνώς ότι υπάρχουν κεραυνοβόλες μορφές μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου.
Παράγοντες κινδύνου
Παράγοντες κινδύνου για νόσηση είναι το κάπνισμα, η πρόσφατη νόσηση από ιώσεις του ανώτερου αναπνευστικού, η πρόσφατη κατανάλωση αντιβιοτικών, ανοσολογικά ελλείμματα, το γενετικό υπόστρωμα του ατόμου, η ηλικία (βρέφη ηλικίας μικρότερης του έτους, έφηβοι και νεαροί ενήλικες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο νόσησης), η πρόσφατη αλλαγή περιβάλλοντος διαβίωσης, κλπ. Να σημειωθεί ότι μετά από έξαρση των αναπνευστικών ιώσεων παρατηρείται έξαρση κρουσμάτων μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου.
Επιδημιολογικά στοιχεία
Στην Ελλάδα, το έτος 2024 δηλώθηκαν στον ΕΟΔΥ 37 κρούσματα μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου και τον Νοέμβριο του ίδιου έτους καταγράφηκε ένας θάνατος σε άτομο ηλικίας 16 ετών. Από τις αρχές του έτους 2025 μέχρι σήμερα 29/1/2025, έχουν δηλωθεί 8 κρούσματα μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου. Με τα σημερινά δεδομένα, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις συρροής κρουσμάτων μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου στο Δήμο Πατρέων, για τον σκοπό αυτό δεν έχει μεταβεί κλιμάκιο του ΕΟΔΥ στην περιοχή.
Μέτρα πρόληψης και διαχείρισης του πρόσφατου περιστατικού
Για το πρόσφατο κρούσμα μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου σε φοιτητή Πανεπιστημιακού Ιδρύματος του Δήμου Πατρέων βρίσκεται σε εξέλιξη ιχνηλάτηση των στενών επικίνδυνων επαφών και χορηγείται χημειοπροφύλαξη σε αυτές.
Ο ΕΟΔΥ βρίσκεται σε εγρήγορση και παρακολουθεί στενά τα επιδημιολογικά δεδομένα της μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου και είναι σε ετοιμότητα να εφαρμόσει πρόσθετα μέτρα, αν και εφόσον χρειαστεί.
Σημαντικές διευκρινίσεις:
- Διευκρινίζεται ότι το μικρόβιο του μηνιγγιτιδόκοκκου δεν επιβιώνει στο περιβάλλον, γι’ αυτό δεν απαιτείται η εφαρμογή ειδικών μέτρων απολύμανσης και το κλείσιμο των εκπαιδευτικών μονάδων για την πρόληψη μετάδοσης της μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου.
- Ο ΕΟΔΥ τονίζει ιδιαίτερα τη μεγάλη σημασία που έχει η έγκαιρη ανίχνευση και θεραπεία των κρουσμάτων μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου. Οι πολίτες και κυρίως νεαρά άτομα που έχουν κλινικά συμπτώματα συμβατά με τη νόσο (πυρετό και εξάνθημα) πρέπει άμεσα να απευθύνονται σε Ιατρό. Οι Ιατροί επί υποψίας μηνιγγίτιδας πρέπει άμεσα να χορηγούν θεραπεία και να παραπέμπουν σε νοσοκομείο.
ygeiamou.gr