Δεν έχει σημασία η σκουριά στο σώμα του. Το πιστεύει- το βλέπεις στα μάτια του πως το πιστεύει. Μόλις 2 χρόνια νωρίτερα, τον Σεπτέμβριο του 1978, είχε κερδίσει τον Λέον Σπινκς και είχε κατακτήσει για 3η φορά στην πολυθρύλητη καριέρα του τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή στην κατηγορία βαρέων βαρών.
Ξέρει το δρόμο. Ή, τουλάχιστον, νομίζει ότι τον ξέρει. Είναι ο κορυφαίος πυγμάχος στην ιστορία του σπορ, ο “Greatest”, και γι’ αυτό δε θ’ αφήσει ένα «παιδαρέλι»- έναν μποξέρ που ήταν «αναλώσιμος» στις προπονήσεις του πριν μερικά χρόνια- να του χαλάσει ακόμα ένα περίλαμπρο comeback.
Όχι, ο Λάρι Χολμς χρειάζεται ένα μπερντάκι αδυσώπητο ξύλο. Γι’ αυτό, στις 2 Οκτώβρη του 1980, στο, προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του αγώνα, παρκινγκ του “Caesar’s Palace” στο Λας Βέγκας ο Μοχάμεντ Άλι ανεβαίνει και πάλι στο ρινγκ για να πετύχει το ακατόρθωτο: ν’ ανακτήσει τα σκήπτρα για 4η φορά. Οι πιθανότητες είναι, φυσικά, εναντίον του, όμως αν μπορεί κάποιος να τα καταφέρει, είναι αυτός. Ή μήπως όχι;
1ος γύρος: «Μην κοιτάζεις το ρολόι, κάνε ό,τι κάνει: προχώρα»
Είναι, από αγωνιστικής απόψεως, ξεκάθαρη τρέλα: έχει φτάσει στα 38 του, έχει 2 χρόνια στην στοργική αγκαλιά της σύνταξης που έχει αφήσει τα σημάδια της πάνω του, ο Χολμς παραμένει ο αήττητος πρωταθλητής, όμως…
Όμως είναι ο Μοχάμεντ Άλι και «πάσχει» από τη νόσο που υποφέρουν οι ελάχιστοι, μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού, πραγματικά πολύ σπουδαίοι του αθλητικού κόσμου: νομίζει ότι μπορεί να βρει τους δείκτες του αιώνιου ρολογιού και να τους κάνει να γυρίσουν ανάποδα για χάρη του. Έτσι, αντί να κοιτάξει απλά το ρολόι, το μιμείται και προχωράει. «Επιστρέφω», λέει κι ετοιμάζεται να φορέσει και πάλι τα γάντια του.
2ος γύρος: «Δεν μπορείς να γυρίσεις πίσω το ρολόι. Μπορείς, όμως, να το κουρδίσεις ξανά»
«Δεν είναι ο Λίστον. Δεν είναι ο Φρέιζερ. Είναι απλά ο Λάρι Χολμς και είναι ένα τίποτα. Μπορώ να το δω από τώρα: Ποπ! Ποπ! Μπαμ! Ο Χολμς έπεσε. Οχτώ… Εννιά… Δέκα. Για τέταρτη φορά, αριθμός- ρεκόρ που δεν πρόκειται ποτέ να σπάσει, ο Μοχάμεντ Άλι είναι ο παγκόσμιος πρωταθλητής βαρέων βαρών!».
Το δηλώνει λίγες ημέρες πριν τον αγώνα. Βλέπετε, πάντα λέει μεγάλα λόγια τα οποία τις περισσότερες φορές καταφέρνει να τα δικαιολογήσει. Έχει κουρδίσει και πάλι το προσωπικό του ρολόι και μοιάζει έτοιμος. Μοιάζει. Αλλά είναι;
3ος γύρος: «Ο χρόνος είναι μεγάλος γιατρός, αλλά είναι απαράδεκτος αισθητικός»
Το βλέπεις. Δε χρειάζεται να είσαι ειδήμων στο μποξ για να το διαπιστώσεις: είναι αρκετά βαρύς, έχει πάρει κιλά, η αέναη κίνηση στα πόδια δεν υπάρχει πια. Φημολογείται πως το πάρκινσον έχει κάνει ήδη την εμφάνισή του και ότι στα ιατρικά τεστ πριν τον αγώνα απέτυχε ν’ ακουμπήσει με το δάχτυλό του τη μύτη του.
«Αυτός ο αγώνας δεν πρέπει να ξεκινήσει», προειδοποιεί ο Φέρντι Πατσέκο (ο επί σειρά ετών γιατρός του Άλι τις μέρες της δόξας). «Όλοι όσοι είναι υπεύθυνοι γι’ αυτή τη μάχη πρέπει να συλληφθούν». Ο Πατσέκο έχει στείλει ήδη από το 1977- μια τριετία πριν, δηλαδή- τ’ αποτελέσματα στην οικογένεια του Άλι, λέγοντάς τους πως ρισκάρει να μη ζήσει από δω και πέρα μια φυσιολογική ζωή.
Ο Μοχάμεντ, όμως, κλείνει τ’ αυτιά του κι ακούει μόνο τον εσώτερο εαυτό του. Του λέει «Κάν’ το, πυγμάχησε. Για μια τελευταία φορά». Έτσι, στα 38 του, μπαίνει ν’ αντιμετωπίσει τον 31χρονο Χολμς. Σαν ένας ευρισκόμενος εν ζωή «νεκρός». Σαν μελλοθάνατος που ρίχτηκε στη ρωμαϊκή αρένα.
4ος γύρος: «Ο Χρόνος πετάει από πάνω μας, αλλά αφήνει τη σκιά του πίσω»
Μια αδιόρατη σκιά καλύπτει το πρόσωπό του καθώς μπαίνει στο “Caesar’s Palace”. Πολλοί το ερμηνεύουν ως αρραγή συγκέντρωση, όμως δείχνει να πηγάζει από κει που χτυπάει η καρδιά του πιο ερεβώδους κτήνους για έναν αθλητή: από τον φόβο. Ανεβαίνει στο ρινγκ. Αρχίζει να μιλάει, να εκτοξεύει προς την πλευρά του Χολμς απειλές. Έπεται η παρουσίαση και το εντυπωσιακό του ρεκόρ: 56 νίκες με 37 νοκ άουτ και μόλις 3 ήττες.
Δείχνει, πλέον, ασυγκράτητος. Όμως εκείνη η σκιά στο πρόσωπο δε λέει να τον εγκαταλείψει.
Που να πάρει, δε φεύγει με τίποτα.
5ος γύρος: «Το πιο σίγουρο δηλητήριο είναι ο Χρόνος»
Όχι, δεν κάνετε λάθος: λέει πράγματι «35 νίκες». Και τώρα κοιτάξτε λίγο πιο δίπλα- «0 ήττες». Μηδέν. Ο Λάρι Χολμς, το παιδί που κάποτε αποτελούσε τον σάκο του μποξ για τον “Greatest” έχει μεγαλώσει πολύ, έχει γίνει παγκόσμιος πρωταθλητής και, το κυριότερο, βρίσκεται στον Κολοφώνα της αγωνιστικής του φόρμας.
Στην απέναντι γωνία, ο Μοχάμεντ μοιάζει ν’ αυτοσυγκεντρώνεται για ένα δευτερόλεπτο με τον προπονητή του να του τρίβει τους ώμους. Ντινγκ! Καμπανάκι. Η αρχή του τέλους είναι ήδη εδώ.
6ος γύρος: «Ο Χρόνος είναι μεγάλος δάσκαλος, λένε. Το κακό είναι ότι σκοτώνει τους μαθητές του»
Θέλει να μπει σε μια νοητή μηχανή του χρόνου και να κάνει μια στάση στο- δυστυχώς μακρινό- παρελθόν: θέλει να πετάξει σαν πεταλούδα, να τσιμπήσει τον Χολμς σαν μέλισσα. Γι’ αυτό, στα πρώτα δευτερόλεπτα, παλεύει να ζεστάνει το γέρικο αγωνιστικό του κουφάρι, να δώσει λίγη ζωή στα πόδια του.
Αλλά ο Λάρι δεν αστειεύεται και ξεκινάει αμέσως την επίθεση, φέρνοντας τους δυο τους ολοένα και πιο κοντά. Μπουμ. Η πρώτη γροθιά πέφτει σαν οβίδα στο πρόσωπο του Άλι. Κρίμα- δεν μπορεί να πετάξει πια. Δεν έχει κουράγιο να τσιμπήσει κανέναν.
7ος γύρος: «Όταν είναι κανείς νέος, είναι πολύ νωρίς. Όταν είναι γέρος, είναι πολύ αργά»
Αν ήταν νέος, θα έπαιρνε και πάλι το χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο στους αγώνες της Ρώμης. Ή θα κέρδιζε, όπως τότε στα 22 του, τον παγκόσμιο τίτλο. Θα ξάπλωνε τον Λάρι Χολμς με μια «γροθιά- φάντασμα» όπως είχε κάνει με τον Σόνι Λίνστον. Θα έπαιρνε ξανά εκδίκηση από τον Φρέιζερ ή θα γκρέμιζε τον Φόρμαν στην «Ζούγκλα». Αν ήταν έστω και μερικά χρόνια νεότερος, αυτός ο αγώνας θα ήταν αμφίρροπος.
Αν, όμως. Πλέον είναι, με αμιγώς αγωνιστικά κριτήρια, ένας γέρος, τον οποίον ο Χολμς συνεχίζει να γρονθοκοπεί. Οσονούπω θα είναι, πια, πολύ αργά για τον Μοχάμεντ.
8ος γύρος: «Δεν είναι ο άνθρωπος που σταματάει τον Χρόνο. Είναι ο Χρόνος που σταματάει τον άνθρωπο»
Δεν είναι ένας πυγμαχικός αγώνας- είναι σφαγή. Ο Λάρι Χολμς τον χτυπάει στα πλευρά, στο πρόσωπο, στο στήθος, στα χέρια. Παντού και με τρομερή δύναμη. Κροσέ, άπερκατ, hooks. Με κάθε πιθανό και απίθανο τρόπο.
Ο Άλι- ένα κακέκτυπο του πρότερου, ανίκητου εαυτού του- δίνει την εντύπωση πως δέχεται μοιρολατρικά, σχεδόν, τα χτυπήματα, περιμένοντας απλά τη λύτρωση. Συνεχίζει, ίσως μονάχα επειδή υπήρξε ο Μέγιστος, να στέκεται όρθιος. Στον 9ο γύρο, όμως, ο αντίπαλός του με ένα hook του τσακίζει τα πλευρά. «Ούρλιαξε», λέει ένα μέλος από το τιμ του Μοχάμεντ. «Και δεν τον θυμάμαι ποτέ να ουρλιάζει».
9ος γύρος: «Ο Χρόνος τα παίρνει στο τέλος όλα, είτε μας αρέσει είτε όχι»
Θα ήταν, υποτίθεται, το ύστατο ο «ζήτω» για χάρη του πιο αναγνωρίσιμυο και αγαπητού πυγμάχο στην ιστορία του μποξ. Θα ήταν η τελευταία ολόχρυση πινελιά στο μύθο του, ένας τέταρτος παγκόσμιος τίτλος που θα τον εξύψωνε μια και καλή στη σφαίρα του ημίθεου, μιας και θ’ απεκδυόταν μ’ αυτή τη νίκη δια παντός το ανθρώπινο σαρκίο του. Θα ήταν ο ιδανικός επίλογος.
Αντί για γλυκιά σαμπάνια, όμως, γεύτηκε πολυκαιρισμένο ξύδι: στον 10ο γύρο ο Άλι κάθεται στο σκαμνάκι για να πάρει μερικές ανάσες μετά το ανηλεές ξύλο που δέχτηκε για 30 λεπτά, όμως δεν κατορθώνει να σηκωθεί ξανά.
Ο προπονητής του, ο Άντζελο Ντάνι, ρίχνει λευκή πετσέτα ζητώντας από τον διαιτητή να διακόψει τον αγώνα. Ο Λάρι Χολμς παραμένει αήττητος και κερδίζει το είδωλό του, ξεσπώντας σε κλάματα στ’ αποδυτήρια.
Όταν τελειώνει το «πανηγύρι» και κατακάθεται ο κουρνιαχτός, η απόλυτη ησυχία γίνεται δεύτερο πετσί στον Άλι και τον συνοδεύει σε κάθε άηχο βήμα του προς το οριστικό ρίξιμο της αυλαίας. Τίποτα δεν ακούγεται, παρά μονάχα ένα απάνθρωπο «τικ- τακ». Είναι ο Χρόνος που πέρασε και τα άλλαξε όλα. Ο Χρόνος που συνεχίζει να περνά. Ο Χρόνος που πάντοτε θα περνά.
Γύρος 10ος: «Τι κρίμα, αλήθεια, που πρέπει να γεράσουμε»
Νικημένος. Με τον χειρότερο τρόπο: για πρώτη φορά στην καριέρα του ηττάται με τον νοκ άουτ (έστω και τεχνικό). Το μυαλό και το κορμί φλερτάρει ξεδιάντροπα, πλέον, με το πάρκινσον, η σάρκα παραμένει ασθενής, όμως το πληγωμένο θηρίο ανεβαίνει και πάλι, έναν χρόνο αργότερα, στο ρινγκ για ν’ αντιμετωπίσει τον- άσημο πίσω στο 1981 – Τρέβορ Μπέρμπικ. Νέα ήττα κι ένα “The End” που κραυγάζει πως είναι επιβεβλημένο.
Τούτος ο γέρος απατεώνας, ο Χρόνος, θριάμβευσε και πάλι: μετέτρεψε ένα ονειρώδες φινάλε, την ακροτελεύτια σελίδα του παραμυθιού, σε πυγμαχικό εφιάλτη. Ο Μοχάμεντ Άλι ξάπλωσε για πάντα στο καναβάτσο. Τικ. Τακ. Τικ. Τακ. Διάολε, πού είναι το ρολόι μου;
