Η απώλεια μνήμης είναι ένα φαινόμενο που μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε, αλλά η συχνότητα και η ένταση αυτής της απώλειας μπορεί να διαφέρουν σημαντικά από άτομο σε άτομο. Για πολλούς ανθρώπους, η εμπειρία του να ξεχάσουν κάτι, όπως τα κλειδιά τους ή μια λέξη, είναι μια φυσιολογική πτυχή της καθημερινής ζωής. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις όπου αυτή η απώλεια μνήμης μπορεί να είναι ενδεικτική μιας πιο σοβαρής κατάστασης, όπως η άνοια.
Σύμφωνα με τη δρ. Nicole Purcell, νευρολόγο και διευθύντρια κλινικής πρακτικής στην Ένωση Αλτσχάιμερ, η διάκριση μεταξύ φυσιολογικής απώλειας μνήμης και άνοιας μπορεί να γίνει με την παρατήρηση του τρόπου που οι άνθρωποι ανακαλούν πληροφορίες. Ένας υγιής εγκέφαλος θα επιτρέπει στον χρήστη να θυμάται τις κινήσεις του και να εντοπίσει πού μπορεί να έχει αφήσει τα κλειδιά του. Αντίθετα, ένα άτομο που πάσχει από άνοια δεν θα έχει την ικανότητα αυτή και θα δυσκολεύεται να ανακαλέσει λεπτομέρειες σχετικά με τις πρόσφατες δραστηριότητές του.
Η άνοια δεν περιορίζεται μόνο στην απώλεια μνήμης. Περιλαμβάνει επίσης άλλες γνωστικές δυσκολίες που επηρεάζουν την καθημερινή ζωή ενός ατόμου. Αυτές οι δυσκολίες μπορεί να περιλαμβάνουν προβλήματα στην επικοινωνία, στη λήψη αποφάσεων και στην εκτέλεση καθημερινών εργασιών. Η κατανόηση αυτών των διαφορών είναι κρίσιμη για την έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση.
Η πρώιμη διάγνωση της άνοιας μπορεί να προσφέρει στους ασθενείς και τις οικογένειές τους πολύτιμες πληροφορίες για το μέλλον τους. Με την κατάλληλη υποστήριξη και θεραπεία, οι ασθενείς μπορούν να διαχειριστούν καλύτερα τα συμπτώματα τους και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους.
Αν και η άνοια είναι συχνότερο φαινόμενο στις μεγαλύτερες ηλικίες, δεν αποτελεί φυσιολογικό μέρος της γήρανσης, τονίζει το Εθνικό Ινστιτούτο Γήρανσης. Στην πραγματικότητα, πολλοί άνθρωποι ζουν μέχρι τα βαθιά γεράματα χωρίς κανένα ίχνος γνωστικής έκπτωσης.
Ποιες είναι οι βασικές ενδείξεις που μαρτυρούν άνοια;
1. Επεισοδιακή απώλεια μνήμης
«Το πρώτο αξιοσημείωτο σημάδι άνοιας είναι συνήθως η απώλεια της επεισοδιακής μνήμης», λέει η δρ. Purcell. «Για παράδειγμα, ένα άτομο μπορεί να θυμάται ότι πήγε διακοπές, αλλά όχι πού έμενε ή τι έκανε». Η επεισοδιακή μνήμη περιλαμβάνει την ανάμνηση συγκεκριμένων πληροφοριών σχετικά με πρόσφατα ή προηγούμενα γεγονότα ή εμπειρίες, σύμφωνα με το UCSF Weil Institute for Neurosciences Memory and Aging Center. Άλλα παραδείγματα περιλαμβάνουν το να θυμάστε πού παρκάρατε το αυτοκίνητό σας νωρίτερα μέσα στην ημέρα ή πού πήγατε για δείπνο την περασμένη εβδομάδα.
Ωστόσο, τα πρώιμα σημάδια της άνοιας δεν περιορίζονται στην απώλεια μνήμης. «Μερικές φορές, καταγράφονται αλλαγές στην κρίση, τη διάθεση ή τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι ολοκληρώνουν διάφορες εργασίες», επισημαίνει η δρ. Purcell. «Είναι πιο πιθανό να εντοπίσει τα σημάδια ο κοινωνικός περίγυρος, παρά το ίδιο το άτομο».
2. Δυσκολίες στην κρίση
Αν και ο καθένας μπορεί να πάρει μια κακή απόφαση περιστασιακά, τα άτομα με άνοια μπορεί να βιώσουν συχνότερες αλλαγές στην κρίση ή στη λήψη αποφάσεων, σύμφωνα με την Ένωση Αλτσχάιμερ. Για παράδειγμα, μπορεί να αδυνατούν να διαχειριστούν έναν προϋπολογισμό ή να αρχίσουν να παραμελούν την υγιεινή ή την εμφάνισή τους πιο τακτικά.
3. Μεταβολές στη διάθεση
Καθώς οι άνθρωποι γερνούν, γίνονται πιο αυστηροί με την τήρηση μιας ρουτίνας και οι αλλαγές τούς αποσυντονίζουν. Τα άτομα με άνοια, ωστόσο, αδυνατούν μερικές φορές να ελέγξουν τα συναισθήματά τους ή μπορεί συχνά να παρουσιάζουν σύγχυση, καχυποψία, κατάθλιψη, φόβο ή άγχος, σύμφωνα με την Ένωση Αλτσχάιμερ. Εν ολίγοις, αναστατώνονται ευκολότερα, ειδικά όταν βρίσκονται έξω από τη ζώνη άνεσής τους.
4. Δυσκολίες στην ολοκλήρωση εργασιών
Σχεδόν όλοι χρειάζονται βοήθεια για να μάθουν μια νέα τεχνολογία ή πώς να χρησιμοποιήσουν μια νέα συσκευή. Τα άτομα με άνοια, όμως, συχνά δυσκολεύονται να ολοκληρώσουν καθημερινές εργασίες που συνήθιζαν να κάνουν με ευκολία, όπως η οδήγηση σε μια οικεία διαδρομή ή η δημιουργία μιας λίστας σούπερ μάρκετ, παραθέτει η Ένωση Αλτσχάιμερ.
5. Προβλήματα στην ομιλία
Στην προσπάθεια να επικοινωνήσουμε γραπτά ή προφορικά, είναι σύνηθες φαινόμενο να ξεχάσουμε μια λέξη. Ωστόσο, οι ασθενείς με άνοια αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα πολύ πιο συχνά. Είναι πιθανό, για παράδειγμα, να δυσκολεύονται να βρουν τις λέξεις για γνωστά πράγματα ή να αποκαλούν κάτι με λάθος λέξη, εξηγεί η Ένωση Αλτσχάιμερ. Μπορεί, επίσης, να επαναλαμβάνονται συχνά.
Ο δρ. Finney τονίζει, τέλος, ότι οποιεσδήποτε αλλαγές στη μνήμη, τη σκέψη ή τη συμπεριφορά θα πρέπει να κινητοποιήσουν κάποιον, ώστε να απευθυνθεί στο γιατρό για μια σαφή διάγνωση.
ygeiamou.gr
