Μικρή η συμμετοχή αποδήμων στις εκλογές – Απογοητευτικά τα αποτελέσματα εφαρμογής του νόμου

Ο νόμος για τους απόδημους Έλληνες εκλογείς «έκοψε» τη συντριπτική πλειονότητα από την ψηφοφορία στον τόπο διαμονής τους. Για πρώτη φορά στις βουλευτικές εκλογές της 21ης Μαΐου συμμετέχουν και οι απόδημοι Έλληνες. Θα κληθούν το Σάββατο, παραμονή των εκλογών, να ψηφίσουν στα εκλογικά τμήματα που θα στηθούν σε διάφορες χώρες του πλανήτη, με βάση τον νόμο «περί διευκόλυνσης άσκησης εκλογικού δικαιώματος εκλογέων που βρίσκονται εκτός ελληνικής επικράτειας (ν. 4648/2019).

Τα αποτελέσματα της εφαρμογής του νόμου είναι άκρως απογοητευτικά. Από τα εκατομμύρια των Ελλήνων που ζουν στο εξωτερικό, μόνον 22.020 έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους των αποδήμων για να ψηφίσουν στον τόπο διαμονής τους. Η συντριπτική πλειονότητα των αποδήμων που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους στην Ελλάδα, δεν μπορούν να ασκήσουν τα εκλογικά τους δικαιώματα στον τόπο διαμονής. Για αυτούς μένει μόνον η λύση να μεταβούν στην Ελλάδα και να ψηφίσουν στην εκλογική περιφέρεια που είναι εγγεγραμμένοι.

Στον αποκλεισμό της μεγάλης μάζας των αποδήμων οδήγησε η διάταξη του νόμου που προβλέπει την παραμονή ενιαίας διετίας στην Ελλάδα τα τελευταία 35 χρόνια. Τη διάταξη αυτήν επέβαλαν εκείνες οι πολιτικές δυνάμεις που δεν έχουν ιδιαίτερη διείσδυση στους απόδημους και ως εκ τούτου προσδοκούν μικρή εκλογική πελατεία. Η διάταξη αυτή πέρασε ως ελάχιστος κοινός παρονομαστής στον νόμο που ψηφίστηκε από όλα τα κόμματα της προηγούμενης Βουλής.

Το αποτέλεσμα είναι τραγικό. Μία χώρα, με τη διασπορά που έχει η Ελλάδα ανά την υφήλιο, καταλήγει να έχει στα χαρτιά μόνον 22.020 Έλληνες που ψηφίζουν στον τόπο διαμονής τους.

Σημειωτέον επίσης ότι ο σημερινός νόμος δεν κάνει καμία διάκριση ανάμεσα στις υπερπόντιες, παραδοσιακές χώρες μετανάστευσης, ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία αφενός και στις χώρες της ΕΕ, οι οποίες για τους Έλληνες είναι πλέον χώρος ελεύθερης διακίνησης.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι Έλληνες της Γερμανίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών, στη Γερμανία, όπου ζουν πάνω από μισό εκατομμύριο Έλληνες, έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους μόλις 3.123 Έλληνες ψηφοφόροι: Άαχεν 56, Αμβούργο 176, Αννόβερο 62, Βερολίνο 679, Βούπερταλ 73, Δρέσδη 67, Κολωνία 139, Λουντβιγκσχάφεν 53, Μόναχο 581, Μπίλεφελντ 40, Ντόρτμουντ 114, Ντίσελντορφ 301, Νυρεμβέργη 118, Στουτγάρδη 371, Φρανκφούρτη 293. Αυτοί θα ψηφίσουν στα 19 εκλογικά τμήματα που θα στηθούν στις παραπάνω πόλεις.

Οι εγγραφές στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους αποδήμων επιβεβαιώνουν ότι ο νόμος απέκλεισε μαζικά την πρώτη γενιά μεταναστών, αλλά και μεγάλο μέρος της δεύτερης γενιάς που δεν επέστρεψαν στην Ελλάδα, π.χ. για πανεπιστημιακές σπουδές. Εκτός μένουν και εκείνοι που υπηρέτησαν μεν τη στρατιωτική τους θητεία, αλλά δεν συμπληρώνουν την ενιαία διετία παραμονής στην Ελλάδα.

Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα του Βερολίνου: Η γερμανική πρωτεύουσα ήταν προορισμός για πολλούς Έλληνες, την προηγούμενη δεκαετία της κρίσης, αυτοί πιστοποιούν εύκολα τη διετία σε αντίθεση με τους παλιούς «γκασταρμπάιτερ» της Γερμανίας. Μολονότι ο αριθμός εγγραφών είναι και στο Βερολίνο χαμηλός 679, συγκριτικά έχει περισσότερους εγγεγραμμένους από το Μόναχο, που μαζί με την Νυρεμβέργη είναι οι δύο πόλεις με εκλογικά τμήματα στη Βαυαρία όπου ζουν πάνω από 80.000 Έλληνες. Το ίδιο ισχύει και για άλλα κέντρα του Ελληνισμού στη Γερμανία, όπως Στουτγάρδη, Φρανκφούρτη, Κολωνία, Ντόρτμουντ, κ.α.

Ενδεικτικό επίσης είναι και το γεγονός ότι η Γερμανία με τους περισσότερους Έλληνες σε χώρα της Ευρώπης έχει λιγότερους εγγεγραμμένους από τη Μεγάλη Βρετανία με 4.558.

Απελπιστικά χαμηλή είναι η συμμετοχή των αποδήμων και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Βάσει των στοιχείων του υπουργείου Εσωτερικών έχουν εγγραφεί:

Αυστρία: Βιέννη 244, Σάλτσμπουργκ 55. Βέλγιο: Αμβέρσα 68, Βρυξέλλες 1505. Βουλγαρία: Σόφια 56. Γαλλία: Νάντη 44, Νίκαια 121, Παρίσι 756. Δανία: Κοπενγχάγη 559. Ελβετία: Βέρνη 851, Γενεύη 320, Λωζάννη 202. Ηνωμένο Βασίλειο: Γλασκώβη 134, Εδιμβούργο 293, Ληντς 276, Λονδίνο 3.855, Μπέρμιγχαμ 295. Ιρλανδία: Δουβλίνο 186. Ισπανία: Βαρκελώνη 237, Μαδρίτη 263. Ιταλία: Βενετία 42, Μιλάνο 203, Ρώμη 112. Κύπρος: Λάρνακα 210, Λεμεσός 255, Λευκωσία 909, Πάφος 83. Λουξεμβούργο: 566, Ολλανδία: Αϊντχόφεν 178, Άμστερνταμ 822, Ρότερνταμ 308, Χάγη 620. Σουηδία: Γκέτεμποργκ 129, Μάλμε 82, Στοκχόλμη 450. Εκλογικά τμήματα θα λειτουργήσουν και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με λιγότερους εγγεγραμμένους.

Απαγορευτικά λειτούργησε η εφαρμογή του νόμου για τους απόδημους στις υπερπόντιες χώρες. Στις ΗΠΑ δηλώθηκαν 1573: Άγιος Φραγκίσκος 194, Ατλάντα 55, Βοστώνη 226, Λος Άντζελες 123, Νέα Υόρκη 506, Ουάσιγκτον 207, Σικάγο 158, Τάμπας 85, Χιούστον 89. Στον Καναδά 153: Μόντρεαλ 60, Τορόντο 93. Στην Αυστραλία δηλώθηκαν μόλις 137: Μελβούρνη 81, Σίδνεϊ 56. Πρακτικά, τα μέλη των διπλωματικών αντιπροσωπειών και οι συγγενείς τους.