Η Γη μπορεί να είχε ένα περίπλοκο οικοσύστημα μικροοργανισμών πριν από 3,4 δισεκατομμύρια χρόνια, σύμφωνα με έρευνα.
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν στη Γερμανία, μελέτησαν απολιθώματα που ελήφθησαν από τον ύφαλο Buck Reef Chert στη ζώνη Barberton Greenstone στη Νότια Αφρική.
Η περιοχή είναι γνωστή επειδή έχει καλά διατηρημένα αρχαία ιζηματογενή πετρώματα κοντά στην επιφάνειά. Αυτά τα ιζήματα μπορούν να δώσουν απαντήσεις για την ιστορία του πλανήτη μας.
Σε ορισμένους από αυτούς τους βράχους, οι ερευνητές εντόπισαν χημικές ουσίες που έδιναν μια εικόνα για την βιοποικιλότητα των αρχαίων οργανισμών και στοιχεία για την αρχή της ζωής στον πλανήτη μας.
«Αυτό που καταλαβαίνω από αυτό είναι ότι η πρώιμη ζωή λειτουργούσε πολύ παρόμοια με τη ζωή σήμερα», είπε στο New Scientist η Frances Westall, ειδικός στην αρχαία βιολογία από το Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας, που δεν συμμετείχε στη μελέτη.
Η ζωή στη Γη πριν από 3 δισεκατομμύρια χρόνια
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η ζωή στη Γη ξεκίνησε πριν από περίπου 4,3 δισεκατομμύρια χρόνια. Ωστόσο η ανίχνευση στοιχείων που χρονολογούνται από εκείνη την εποχή είναι ένα δύσκολο έργο.
Με την διάτρηση, όμως, κατευθείαν σε αρχαίους βράχους, οι επιστήμονες βρήκαν περίεργα, πλούσια σε άνθρακα στρώματα σε αρκετούς πυρήνες που ελήφθησαν από όλο τον κόσμο. Αυτά τα στρώματα πιστεύεται ευρέως ότι είναι απολιθωμένη ζωή, που «πάγωσε» μέσα σε βράχο πριν από δισεκατομμύρια χρόνια.
Ο παλαιότερος αποδεκτός πυρήνας βράχου που περιέχει απολιθωμένη ζωή βρέθηκε στην Πιλμπάρα της Αυστραλίας. Θεωρείται ότι αυτό το δείγμα χρονολογείται πριν από περισσότερα από 3,5 εκατομμύρια
Παλαιότερα στρώματα πλούσια σε άνθρακα έχουν αποκαλυφθεί. Αλλά εξαιτίας της ηλικίας τους δεν είναι δυνατόν να γνωρίζουμε με βεβαιότητα εάν πρόκειται για απολιθώματα ή για κάποια άλλη μη βιολογική διαδικασία.
Έτσι, οι επιστήμονες αγωνίζονται για να βγάζουν όσα συμπεράσματα μπορούν από αυτά τα αρχαία απολιθώματα. Αυτό που κατάλαβαν είναι ότι η ζωή είχε αρχίσει να εμφανίζεται στην Γη πριν από περισσότερα από 3 δισεκατομμύρια χρόνια.
«Είναι πολύ δύσκολο να δεις την τάση, απλώς και μόνο λόγω της έλλειψης καλοδιατηρημένων πετρωμάτων. Προσωπικά, νομίζω ότι η ζωή εμφανίστηκε στη Γη κατά τη διάρκεια του Καταρχαιοζωικού ή Αδαίου μεγααιώνα, πιθανώς περίπου 4,2, με 4,1 δισεκατομμύρια χρόνια [πριν]», είπε η Westall αναφερόμενη στην χρονική περίοδο που έληξε πριν από περίπου 4 δισεκατομμύρια χρόνια.
Τα μικρόβια δισεκατομμύρια χρόνια μετά τον θάνατό τους
Τα δείγματα από τη ζώνη Barberton Greenstone είναι από τα παλαιότερα γνωστά απολιθώματα ζωής, που χρονολογούνται πριν από περίπου 3,42 δισεκατομμύρια χρόνια.
Προηγούμενες αναλύσεις είχαν εξετάσει το σχήμα των απολιθωμένων μικροβίων στο βράχο και έδειχναν ότι υπήρχε ποικιλία μικροβίων που πιθανώς ζούσαν κοντά στο νερό. Η νέα ανάλυση, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Precambrian Research, έδωσε νέα στοιχεία αφού εξέτασε τις χημικές ουσίες που συνέθεταν τα μικρόβια.
Η μελέτη έδειξε ότι, όπως ήταν αναμενόμενο, υπήρχαν πολλοί φωτοαυτότροφοι (σ.σ. οργανισμοί) τότε. Αυτό σημαίνει ότι τα βακτήρια ήταν σε θέση να πάρουν το φως του ήλιου και να το μετατρέψουν σε ενέργεια, όπως μερικά σημερινά βακτήρια.
Επίσης οι επιστήμονες βρήκαν στοιχεία ότι ορισμένα μικρόβια ήταν πιθανότατα ήδη σε θέση να καταναλώνουν θειϊκές ενώσεις και να παράγουν πολύπλοκες χημικές ουσίες, όπως μεθάνιο και οξικό άλας.
Αυτό ενισχύει την ιδέα ότι η ζωή ήταν ήδη πολύ περίπλοκη πριν από 3,4 δισεκατομμύρια χρόνια και ήταν σε θέση να χρησιμοποιεί άνθρακα με διάφορους τρόπους, που εξακολουθούμε να βλέπουμε σήμερα, ανέφεραν οι επιστήμονες στη μελέτη. «Αυτά τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν την ύπαρξη ενός προηγμένου βιολογικού κύκλου άνθρακα ήδη από 3,42 δισεκατομμύρια χρόνια πριν», είπαν οι επιστήμονες.