Το θέμα της λειτουργίας «Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας Βόρειας Κύπρου», που έφερε στη δημοσιότητα πριν από λίγες μέρες η εφημερίδα «Φιλελεύθερος», φαίνεται πως έχει διαστάσεις πολύ σοβαρότερες από αυτές που ενδεχομένως κάποιος θα μπορούσε να φανταστεί.
Η ειδησεογραφική ιστοσελίδα Cyprus Daily News, η οποία απευθύνεται κυρίως σε ρωσόφωνους της Κύπρου, αποκαλύπτει ενδιαφέρουσες πληροφορίες για το παρασκήνιο αυτής της υπόθεσης, οι οποίες δίνουν μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για το τι κρύβεται πίσω από αυτή την «Εκκλησία Βόρειας Κύπρου» η οποία λειτουργεί με τις ευλογίες των κατοχικών αρχών και φαίνεται να σχετίζεται με δραστηριότητες των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών.
Με στολή…
Η έρευνα που δημοσίευσε η Cyprus Daily News έχει τίτλο «Παλαιοί πιστοί με στολή». Όπως σημειώνει, η «Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία Βόρειας Κύπρου» ανήκει στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία εξωτερικού, η οποία δημιουργήθηκε μετά την Επανάσταση των Μπολσεβίκων το 1917, καθώς το κομουνιστικό καθεστώς γκρέμιζε ναούς, εκτελούσε ιερείς και απαγόρευε κάθε θρησκευτική δραστηριότητα. Ωστόσο, το 1943 ο Στάλιν για λόγους τακτικής και για να συσπειρώσει τους Ρώσους απέναντι στη γερμανική απειλή επέτρεψε την επαναλειτουργία κάποιων εκκλησιών κάτω από τον αυστηρό έλεγχο του καθεστώτος. Μάλιστα η Εκκλησία αποτελούσε μέρος της κρατικής δομής και σε αυτήν είχαν τοποθετηθεί ακόμα και ως ιερείς πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών (KGB). Το Πατριαρχείο Μόσχας ήταν εξάρτημα του καθεστώτος. Όπως σημειώνει η Cyprus Daily News, «έτσι η Εκκλησία έγινε ένα από τα μέσα καταστολής του κράτους και ελέγχου της κοινωνίας και χρησιμοποιήθηκε για σκοπούς εξωτερικής και εσωτερικής προπαγάνδας και ολικής παρακολούθησης του πληθυσμού».
Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης υπήρξε φιλελευθεροποίηση της θρησκευτικής λατρείας και το Πατριαρχείο Μόσχας απέκτησε σημαντική αυτονομία από το κράτος, το οποίο ωστόσο συνέχιζε να έχει λόγο. Με την ανάληψη της ηγεσίας της Ρωσίας από τον Βλαντίμιρ Πούτιν, η Ρωσική Εκκλησία έγινε και πάλι όργανο άσκησης κρατικής πολιτικής. Το 2007 οι Ρωσικές Εκκλησίες συγχωνεύθηκαν σε μία, αλλά μια μερίδα κληρικών και πιστών αρνήθηκαν να τεθούν υπό το Πατριαρχείο Μόσχας γιατί το θεωρούσαν όργανο της FSB (διάδοχη υπηρεσία της KGB).
Κατά το δημοσίευμα οι μυστικές υπηρεσίες της Ρωσίας φρόντισαν να τοποθετήσουν επισκόπους και κληρικούς στη δομή της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας εξωτερικού ώστε να ασκούν έλεγχο και να προωθούν πολιτικές που δεν μπορούσαν να προωθήσουν μέσα από το Πατριαρχείο Μόσχας.
Σύμφωνα με μία εκδοχή, κατά τη Cyprus Daily News, ένας από αυτούς τους κληρικούς είναι ο επίσκοπος Agafangel (Pashinsky), ο οποίος χειροτόνησε τον Alexey Ivanov που ασκεί καθήκοντα εφημέριου στην Κερύνεια και φέρεται να διατηρεί στενές σχέσεις με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες, οι οποίες τον είχαν στρατολογήσει κατά τη διάρκεια των σπουδών του στη Μόσχα.
Σκοτεινό παρασκήνιο
Η Cyprus Daily News, όπως αναφέρει, μίλησε με αξιόπιστη πηγή που θέλησε να κρατήσει για προφανείς λόγους την ανωνυμία της και υποστήριξε ότι η «Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία Βόρειας Κύπρου» βρίσκεται υπό τον έλεγχο των ρωσικών αρχών και των μυστικών υπηρεσιών από την πρώτη μέρα της εμφάνισής της.
Η ίδια πηγή εξήγησε ότι οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες φαίνεται να είχαν προγραμματίσει να πάρουν τον έλεγχο της ρωσόφωνης κοινότητας στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου, το οποίο, σύμφωνα με διάφορες εκτιμήσεις, αριθμεί από 10 έως 15 χιλιάδες ανθρώπους, αλλά δεν ήθελαν να θέσουν σε κίνδυνο τις σχέσεις της Μόσχας με την κυπριακή κυβέρνηση και την Κυπριακή Εκκλησία.
Οι υποστηρικτές
Σύμφωνα με την πηγή που επικαλείται η Cyprus Daily News, πρώην ηγέτης κυπριακού κόμματος συναντήθηκε πολλές φορές με τον Alexey Ivanov κατά τις επισκέψεις του στα κατεχόμενα. Μάλιστα ο ίδιος πολιτικός φέρεται να καυχήθηκε δημοσίως ότι ήταν σε θέση να «λύσει οποιοδήποτε πρόβλημα στο βόρειο τμήμα του νησιού» και ότι «οι Ρώσοι στο βόρειο τμήμα βρίσκονται υπό τον έλεγχο της ρωσικής πρεσβείας».
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, επιχειρηματίες που ζουν στις ελεύθερες περιοχές βοηθούν οικονομικά τον Alexey Ivanov. Μάλιστα ένας Ρώσος επιχειρηματίας και ένας Eλληνοκύπριος, στις ελεύθερες περιοχές, φέρονται ως οι χρηματοδότες ανακατασκευής των εκκλησιών που παρανόμως χρησιμοποιεί η «Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία Βόρειας Κύπρου». Η Cyprus Daily News υποστηρίζει πως ο Ivanov χρηματοδοτείται επίσης από ακόμη έναν Ρώσο επιχειρηματία και έναν Ρώσο τραπεζίτη που βρίσκεται πολύ κοντά στο Πατριαρχείο Μόσχας και τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες.
Κατά το δημοσίευμα της Cyprus Daily News, υπάρχει ακόμα ένας Κύπριος επιχειρηματίας που δουλεύει για τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες και επισκέπτεται συχνά τον Ivanov.
Υβριδική απειλή για Εκκλησία Κύπρου
Η πηγή που μίλησε στη Cyprus Daily News υποστήριξε πως η εμφάνιση της «Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας Βόρειας Κύπρου», που τυπικά δεν υπάγεται στο Πατριαρχείο της Μόσχας, αποτελεί μια κλασική υβριδική μέθοδο των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών για άσκηση επιρροής στον ρωσόφωνο πληθυσμό στα κατεχόμενα.
Ως εκ τούτου, θα μπορούσε να πει κάποιος ότι η Εκκλησία της Κύπρου απειλείται όχι τόσο από μια ενιαία ορθόδοξη ενορία στα κατεχόμενα, αλλά από μια δύναμη με εντελώς διαφορετικά συμφέροντα.
Η Cyprus Daily News διατυπώνει και κάποια εύλογα ερωτήματα:
- Το 2014 έγινε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες εντατικοποίησαν τη δραστηριότητά τους σε όλο τον κόσμο. Tότε ο Alexey Ivanov χειροτονείται ιερέας και τοποθετείται στα κατεχόμενα χωρίς να ασχοληθεί ουδείς μαζί του για πέντε χρόνια;
- Πώς είναι δυνατόν να λειτουργεί Ορθόδοξη Εκκλησία με την άδεια των κατοχικών αρχών χωρίς συμφωνία Ρωσίας – Τουρκίας;
Ό,τι και όπως προαιρείστε
Ο Alexey Ivanov σύμφωνα με το δημοσίευμα δεν κρύβει ότι λαμβάνει βοήθεια από επιχειρηματίες, αλλά δεν αποκαλύπτει τα ονόματά τους. Στην ιστοσελίδα της παράνομης «ενορίας», αυτοί που επιθυμούν να συνεισφέρουν οικονομικά μπορούν να το κάνουν σε ρούβλια, με πιστωτικές κάρτες, με δωρεά μέσω ρωσικών κινητών τηλεφώνων και από τις πλατφόρμες Yandex.Money, PayPal, ηλεκτρονικά πορτοφόλια και ATM στη Ρωσία. Επίσης η «Εκκλησία» δέχεται μετρητά σε οποιοδήποτε νόμισμα.
