Η στιγμή που ένα μωρό έρχεται στο σπίτι είναι γεμάτη συγκίνηση και προσδοκίες, ειδικά για τους νέους γονείς. Η προσαρμογή στη νέα πραγματικότητα συνοδεύεται από πολλές απορίες σχετικά με τη φροντίδα του βρέφους. Ένα από τα πιο σημαντικά θέματα που απασχολεί τους γονείς είναι ο ύπνος του μωρού και πώς μπορούν να εξασφαλίσουν την ασφάλεια και την άνεσή του.
Το ζήτημα της συνύπαρξης στον ύπνο προκαλεί συχνά ανησυχία στους γονείς. Πολλοί επιλέγουν να έχουν το μωρό στο ίδιο δωμάτιο ή ακόμα και στο ίδιο κρεβάτι, καθώς φοβούνται να το αφήσουν μόνο του. Ωστόσο, η επιστημονική κοινότητα παραμένει διχασμένη σχετικά με αυτή την πρακτική. Ορισμένοι ειδικοί προειδοποιούν ότι ο κοινός ύπνος μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πνιγμού ή εμφάνισης συνδρόμου αιφνίδιου βρεφικού θανάτου (SIDS). Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν υποστηρικτές που θεωρούν ότι η πρακτική αυτή ενισχύει τον μητρικό θηλασμό και προάγει τη συναισθηματική σύνδεση μεταξύ γονέα και παιδιού.
Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές πολλών παιδιατρικών οργανισμών, όπως η Canadian Pediatric Society, η ασφαλέστερη επιλογή είναι το μωρό να κοιμάται ανάσκελα σε δική του κούνια μέσα στο δωμάτιο των γονιών κατά τους πρώτους έξι μήνες της ζωής του. Αυτή η προσέγγιση μειώνει τον κίνδυνο SIDS ενώ παράλληλα επιτρέπει στους γονείς να ανταποκρίνονται άμεσα στις ανάγκες του βρέφους.
Οι ερευνήτριες του Université du Québec à Trois-Rivières και ειδικές στην πρώιμη παιδική ηλικία και τον ύπνο παιδιών και εφήβων, Gabrielle Fréchette-Boilard and Evelyne Touchette διερευνούν τα επιστημονικά ευρήματα και παρουσιάζουν τα υπέρ και τα κατά και των δύο πλευρών.
Ο ύπνος με το μωρό σημαίνει είτε ότι οι γονείς κοιμούνται με το μωρό στο ίδιο δωμάτιο, είτε ακόμη και στο ίδιο κρεβάτι. Μια πρόσφατη καναδική μελέτη ανέφερε ότι περίπου το 1/3 των μητέρων κοιμούνται στην ίδια επιφάνεια με το βρέφος, ενώ το 40% δηλώνει ότι δεν έχει κοιμηθεί ποτέ μαζί με το μωρό. Μια μελέτη στο Κεμπέκ στα τέλη της δεκαετίας του 1990 αποκάλυψε ότι το 1/3 των μητέρων κοιμόταν με το βρέφος στο ίδιο δωμάτιο. «Για τους πρώτους 6 μήνες, η πιο ασφαλής πρακτική είναι το μωρό να κοιμάται ανάσκελα, σε μια κούνια, που βρίσκεται στο ίδιο δωμάτιο με τους γονείς», υποστηρίζει η Canadian Pediatric Society.
Ο ύπνος με το μωρό προάγει τον θηλασμό και την επικοινωνία
Ο ύπνος με το μωρό διευκολύνει τον θηλασμό κατά τη διάρκεια της νύχτας, σύμφωνα με πλήθος επιστημονικών μελετών. Είναι, ωστόσο, δύσκολο να προσδιοριστεί εάν είναι ο θηλασμός που ευνοεί αυτή την πρακτική ή το αντίστροφο. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ο θηλασμός αποτελεί την κύρια αιτία για την οποία οι μητέρες επιλέγουν να κοιμούνται μαζί με το μωρό τους στο κρεβάτι. Παρ’ όλα αυτά, δε σημειώθηκαν διαφορές μεταξύ του ύπνου στο ίδιο δωμάτιο και του ύπνου στο ίδιο κρεβάτι αναφορικά με το θηλασμό, γεγονός που σημαίνει ότι ο ύπνος στο ίδιο δωμάτιο είναι εξίσου ευνοϊκός για το θηλασμό και ο ύπνος στο ίδιο κρεβάτι δεν είναι απαραίτητος.
Το ίδιο ισχύει και για την ικανοποίηση των αναγκών του παιδιού. Σύμφωνα με επιστημονική μελέτη, η σωματική επαφή και η εγγύτητα της συνύπαρξης στο ίδιο δωμάτιο προάγουν τον συγχρονισμό του κιρκάδιου ρυθμού του παιδιού με αυτόν του γονιού. Αυτό βοηθά το μωρό να κοιμάται καλύτερα και τους γονείς να παρακολουθούν πιο προσεκτικά τα σήματα του βρέφους, με αποτέλεσμα την άμεση και εύκολη ανταπόκριση στις ανάγκες του μωρού.
Ο κοινός ύπνος μειώνει το άγχος
Μια μελέτη που βασίστηκε σε απαντήσεις γονέων σχετικά με αυτό το θέμα διαπίστωσε ότι τα παιδιά που είχαν βιώσει ένα από τα δύο πρότυπα συνύπαρξης στον ύπνο είχαν χαμηλότερα επίπεδα άγχους στην προσχολική ηλικία, σε σύγκριση με εκείνα που είχαν κοιμηθεί με τους γονείς τους για λιγότερο από έξι μήνες. Μια άλλη μελέτη έδειξε ότι τα παιδιά που κοιμούνταν με έναν γονέα είχαν χαμηλότερη απόκριση στο στρες σε ηλικία 12 μηνών σε σύγκριση με εκείνα που κοιμούνταν μόνα. Ωστόσο, συγκρίνοντας μια συνθήκη υψηλότερου στρες με μια άλλη, μέτριου στρες, η διαφορά μεταξύ των δύο ομάδων ήταν μικρότερη.
Η συνύπαρξη έχει ως αποτέλεσμα έναν πιο διαταραγμένο ύπνο
Τα μωρά που κοιμούνται με τους γονείς ξυπνούν πιο συχνά από εκείνα που κοιμούνται μόνα στην αρχή της ζωής. Το ίδιο ισχύει, βέβαια, και για τους γονείς. Μια μελέτη που αξιολόγησε τον ύπνο στους 6, 12 και 18 μήνες έδειξε ότι τα παιδιά που κοιμούνταν με τους γονείς σε μια κοινόχρηστη επιφάνεια ή στο ίδιο δωμάτιο ξυπνούσαν περισσότερο κατά τη διάρκεια της νύχτας. Οι μητέρες που μοιράζονται το κρεβάτι με τα μωρά τους αναφέρουν ότι τα βρέφη κοιμούνται πιο εύκολα και γρήγορα, αλλά ξυπνούν πιο συχνά. Υπολογίζοντας τον ύπνο των μητέρων, διαπιστώθηκε ότι ήταν πιο κατακερματισμένος τους πρώτους 18 μήνες. Μια άλλη μελέτη αποκαλύπτει ότι ο μακροπρόθεσμος ύπνος σε κοινή επιφάνεια -για τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού- σχετίζεται με μικρότερη διάρκεια ύπνου τη νύχτα, μεγαλύτερη ανάγκη για ύπνο κατά τη διάρκεια της ημέρας και υψηλότερο ποσοστό διαταραχών ύπνου.
Συνδέεται ο ύπνος σε κοινή επιφάνεια με ισχυρότερη προσκόλληση του παιδιού;
Το ζήτημα αυτό διχάζει και πάλι. Ορισμένες μελέτες αναφέρουν ισχυρότερο δεσμό προσκόλλησης των μωρών που κοιμούνται μαζί σε μια κοινή επιφάνεια με τους γονείς, σε σχέση με όσα κοιμούνται μόνα. Άλλα επιστημονικά ευρήματα υποστηρίζουν ότι δεν εντοπίζεται συσχέτιση, θετική ή αρνητική.
Συμπερασματικά, το σημαντικό σε κάθε επιλογή που κάνουν οι γονείς είναι να ενημερώνονται σωστά και ολοκληρωμένα, ζυγίζοντας τα θετικά και τα αρνητικά κάθε επιλογής.
