Μια από τις πιο σοβαρές παθογένειες της διαδικασίας μετάκλησης εργατών γης από τρίτες χώρες είναι η πολυπλοκότητα της γραφειοκρατίας, που την καθιστά χρονοβόρα. Επίσης, υπάρχουν πολλά συναρμόδια υπουργεία που δεν μπορούν να συντονιστούν μεταξύ τους
Η τροπολογία Καιρίδη, που θεωρητικά θα διευκόλυνε τη νομιμοποίηση μεταναστών που εργάζονται στην Ελλάδα για 3 χρόνια, ήρθε πολύ αργά και ενώ είχαν ήδη φύγει οι έμπειροι εργάτες στην Ευρώπη.
Ο Μόσχος Κορασίδης, γενικός διευθυντής της Εθνικής Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ), επισημαίνει ότι «πρέπει να υπάρξει σχετικό μητρώο στο οποίο να ανατρέχει ο παραγωγός, καθώς αυτή τη στιγμή οι αγρότες είναι μόνοι τους στην αναζήτηση εργατών, ψάχνουν στα τυφλά, και αυτό έχει δημιουργήσει ένα ευκαιριακό παρασιτικό κύκλωμα με μεσάζοντες. Επίσης, για να λειτουργήσει η μετάκληση πρέπει να στελεχωθούν επαρκώς τα προξενεία».
Ο αντιπρόεδρος της ΕΘΕΑΣ Χρήστος Γιαννακάκης τόνισε ότι «πριν από μία εβδομάδα είχαμε μια σύσκεψη με τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, Νικόλαο Παναγιωτόπουλο, τον οποίο ενημερώσαμε ότι δεν προχωρούν οι διαδικασίες με τις μετακλήσεις εργατών γης. Υπάρχουν επίσης καθυστερήσεις με την έκδοση ΑΜΚΑ. Εκτός από το Βιετνάμ, οι διμερείς συμφωνίες που έχουμε υπογράψει με τρίτες χώρες δεν προχωρούν. Επίσης, οι εταιρίες που υποδεικνύουν εργάτες εισπράττουν υψηλές αμοιβές από τους ενδιαφερομένους, που είναι πολύ δύσκολο όταν έρθουν στη χώρα μας να τις αναπληρώσουν. Ενα ακόμη πρόβλημα είναι τα σπίτια όπου θα μείνουν. Δεν έχουν οργανωθεί οι συνεταιρισμοί, αλλά και δεν υπάρχει η σχετική έκδοση αδειών για να γίνει ομαδική κατασκευή προκάτ οικίσκων όπου θα μείνουν οι εργάτες. Πρόβλημα υπάρχει και με την κινητικότητα. Η συγκομιδή στη φυτική παραγωγή μπορεί να διαρκέσει περίπου 4 μήνες – έναν εργάτης που έρχεται από την Ασία δεν τον συμφέρει να φύγει τόσο γρήγορα από τη χώρα. Γίνεται προσπάθεια από την ΕΘΕΑΣ να δημιουργήσει ένα δίκτυο για να μπορούν να μετακινηθούν οι εργάτες σε διάφορες περιοχές της χώρας και να κάνουν τις συγκομιδές».
Ο Δημήτρης Μόσχος, αντιπρόεδρος στον Σύνδεσμο Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ), δηλώνει στον «Ε.Α.» ότι «υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με τους εργάτες και πολλοί αναγκάζονται να μειώσουν τα κοπάδια τους. Εμείς δεν πληρώνουμε με εργόσημο, αλλά κανονική ασφάλιση μισθωτού. Για αυτό ζητάμε από την κυβέρνηση να υπάρχει στην κτηνοτροφία επιδοτούμενη εργασία, όπως γίνεται και στους υπόλοιπους κλάδους. Ακόμη ζητάμε στους πρόσφυγες που μένουν στην χώρα να εκδώσουν άδειες εργασίας για να δουλέψουν νόμιμα».
Τα αιτήματα των αγροτών
Οι αγρότες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, τονίζοντας ότι η κατάσταση που επικρατεί στον πρωτογενή τομέα σχετικά με την έλλειψη εργατικού δυναμικού θα φέρει σειρά ανατιμήσεων, αλλά κυρίως θα δυσμενείς καταστάσεις στην κάλυψη των εγχώριων αναγκών σε αγροτικά προϊόντα. Σήμερα, δυστυχώς, επαληθεύεται με τον χειρότερο τρόπο η πρόβλεψή μας, αφού, προς απογοήτευση όλων των αγροτών, δεν έχει προχωρήσει κανένα ουσιαστικό και προς τη σωστή κατεύθυνση μέτρο για αυτό το θέμα.
Οι αγρότες ζητούν:
-Aπό το υπουργείο Εργασίας να αλλάξουν οι όροι εργασίας για την πρόσληψη ανέργων εγγεγραμμένων στη ΔΥΠΑ, ως κίνητρο για απασχόλησή τους στον πρωτογενή τομέα.
-Από το υπουργείο Εσωτερικών να ενισχυθούν με υπαλληλικό προσωπικό τα κατά τόπους Τμήματα Αλλοδαπών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, με στόχο να μειωθεί κατά πολύ ο χρόνος διεκπεραίωσης των υποθέσεων, αλλά μάταια έως σήμερα.
-Από το υπουργείο Εξωτερικών να στελεχώσει επαρκώς τις ελληνικές πρεσβείες για την ταχύτερη εξέταση των αιτημάτων απόκτησης θεώρησης εισόδου στην Ελλάδα, καθώς και να αλλάξει το καθεστώς εξέτασης (συνέντευξη) σε υπηκόους τρίτων χωρών.
-Από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου να τροποποιηθούν οι διατάξεις στον Κώδικα Μετανάστευσης, ώστε να επικαιροποιηθούν τα στοιχεία σύμφωνα με τις υπάρχουσες ανάγκες.
-Από το υπουργείο Οικονομικών την τροποποίηση στη διαδικασία έκδοσης ΑΜΚΑ, ΑΦΜ και άδειας διαμονής, ώστε οι μετακλητοί εργάτες να αποκτήσουν αυτά τα απαραίτητα στοιχειά πριν εισέλθουν στην Ελλάδα.
-Από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να δρομολογήσει εξελίξεις, με πίεση προς όλα τα συναρμόδια υπουργεία, για να λυθεί αυτό το ζήτημα.
«Βουνό» τα δικαιολογητικά, αλλά ποιος τα ελέγχει…
Στο ΦΕΚ (αρ. φύλλου 1807) δημοσιεύθηκε η απόφαση με τα δικαιολογητικά για χορήγησης αδειών διαμονής σε εργάτες γης πολιτών τρίτων χωρών:
1. Εγκριση απασχόλησης
Αίτηση εργοδότη, που υποβάλλεται στην υπηρεσία μίας στάσης της αρμόδιας Αποκεντρωμένης Διοίκησης όπου υπάγεται ο εργοδότης, περιλαμβάνει τα στοιχεία και την ιθαγένεια των προς απασχόληση πολιτών τρίτων χωρών, την ειδικότητα και το χρονικό διάστημα απασχόλησης, και συνοδεύεται από:
α) Σύμβαση εργασίας για ένα τουλάχιστον έτος στην Ελλάδα για πλήρη απασχόληση, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις,
β) εκκαθαριστικό σημείωμα φόρου εισοδήματος, φυσικού ή νομικού προσώπου, από το οποίο προκύπτει το εισόδημα του εργοδότη, το ελάχιστο προαπαιτούμενο ύψος του οποίου καθορίζεται στην υπουργική απόφαση της παρ. 29 του άρθρου 176 του ν. 5038/2023,
γ) αποδεικτικό καταβολής τέλους ύψους 200 ευρώ για κάθε πολίτη τρίτης χώρας που θέλει να απασχολήσει, το οποίο εισπράττεται υπέρ του Δημοσίου,
δ) βεβαίωση των αρμόδιων υπηρεσιών του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για τη «Μετάκληση πολιτών τρίτων χωρών» αναφορικά με την αντιστοιχία της καλλιεργήσιμης έκτασης ή του ζωικού κεφαλαίου ανά εργαζόμενο, όπου χρησιμοποιείται μεταξύ άλλων και η Μονάδα Ανθρώπινης Εργασίας (ΜΑΕ).
2. Εθνική θεώρηση εισόδου
α) Εγκριση απασχόλησης
β) Υπογραφή από τον εργαζόμενο σύμβασης εργασίας
γ) Προξενικό τέλος εθνικής θεώρησης ύψους 180 ευρώ.
δ) Τα γενικά δικαιολογητικά.
3. Χορήγηση άδειας διαμονής
α) Επικυρωμένο αντίγραφο του ταξιδιωτικού εγγράφου με την απαιτούμενη εθνική θεώρηση εισόδου (VISA D).
β) Σύμβαση εργασίας
γ) Αναγγελία πρόσληψης σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
δ) Βεβαίωση ότι έχει υποβληθεί αίτηση στον οικείο ασφαλιστικό φορέα για τη λήψη πλήρους ασφάλισης ασθένειας για το σύνολο των κινδύνων που καλύπτονται για τους ημεδαπούς.
ε) Παράβολο ύψους 150 ευρώ.
4. Ανανέωση άδειας διαμονής
α) Σύμβαση εργασίας
β) Αποδεικτικό εκπλήρωσης φορολογικών υποχρεώσεων κατά την περίοδο ισχύος της προς ανανέωση άδειας διαμονής
γ) Αποδεικτικό κατοχής ενεργού ασφαλιστικής ικανότητας, το οποίο εκδίδεται από τον οικείο ασφαλιστικό οργανισμό βάσει της κείμενης νομοθεσίας
δ) Παράβολο ύψους 150 ευρώ.
Το παράδειγμα της Γαλλίας, με χαλαρό καθεστώς εργατών γης
Στη Γαλλία ισχύει το «χαλαρό» καθεστώς εργατών γης από τρίτες χώρες. Με νομοσχέδιο -που ψήφισε η κυβέρνηση μετά τις φετινές αγροτικές κινητοποιήσεις- συμπεριέλαβε τη γεωργία στην λίστα επαγγελμάτων με «ελλιπές προσωπικό», ώστε να διευκολύνει την πρόσληψη μη Ευρωπαίων, που εργάζονται ήδη παράτυπα στη χώρα.
Η FNSEA, το μεγαλύτερο αγροτικό συνδικάτο της Γαλλίας, υποστηρίζει εδώ και καιρό την ένταξη της γεωργίας στους τομείς που παρουσιάζουν έλλειψη εργασίας, με στόχο την κάλυψη ορισμένων από τις 70.000 κενές θέσεις στη χώρα κάθε χρόνο, ιδίως στη διάρκεια συγκομιδής φρούτων και λαχανικών. Συγκεκριμένα, οι παράτυποι μετανάστες που θα υποβάλουν αίτηση για την άδεια θα πρέπει πλέον να αποδεικνύουν ότι βρίσκονται στη Γαλλία επί τρία χρόνια (αντί για 10) και να προσκομίζουν 12 μισθοδοτικές καταστάσεις (αντί για 24).
Οπως δηλώνει ο Γεώργιος Πολυχρονάκης, ειδικός σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit Hellas, «προτείνουμε, κατά το πρότυπο του ψηφισθέντος γαλλικού Διατάγματος, να επιτραπεί στους μετανάστες χωρίς χαρτιά που ήδη ζουν στη χώρα μας και εργάζονται (παράνομα) να αποκτήσουν κατόπιν αιτήσεώς τους μια ειδική άδεια παραμονής (χωρίς δικαίωμα μετάβασης σε άλλη χώρα της Ε.Ε. και σε άλλον τομέα) και να γίνουν νόμιμοι εργαζόμενοι, με τον όρο να εργάζονται σε ορισμένους τομείς που αντιμετωπίζουν έλλειψη εργατικού δυναμικού, όπως ως εργάτες γης για συγκομιδή προϊόντων, παράλληλα με την υφιστάμενη νομοθεσία για μετακλητούς εργάτες από διάφορες τρίτες χώρες. Με την αλλαγή του καθεστώτος θα εργάζεται μόνο στον αγροτικό τομέα, αλλά θα μπορεί να αλλάζει εργοδότη, κάτι που είναι σύνηθες στην ελληνική φυτική παραγωγή (πλην θερμοκηπιακών καλλιεργειών), μια και οι εργασίες κρατάνε μόνο για κάποιους μήνες. Ετσι, θα καταπολεμηθεί η μαύρη εργασία και το κράτος θα εισπράττει εισφορές και φόρους».
Αναζήτηση στα τυφλά
Η αναζήτηση εργατών γίνεται στα τυφλά. Επίσης, πολλοί που θέλουν να εργαστούν στη χώρα μας δεν φτάνουν ποτέ εδώ, αφού ο δρόμος τους σταματά στο ελληνικό προξενείο.
Μόλις 50 από Αίγυπτο
Περιμέναμε από την Αίγυπτο για το 2024 να έρθουν με τη μετάκληση 5.000 εποχικά εργαζόμενοι για να εργαστούν στην αγροτική παραγωγή, αλλά τελικά ήρθαν μόλις 50.
Άλυτο πρόβλημα
Το μεγάλο πρόβλημα με την έλλειψη εργατών γης παραμένει άλυτο και η αγωνία των παραγωγών εντείνεται καθημερινά για το μέλλον της παραγωγής τους.
ΠΗΓΗ: Εφημερίδα «Έλληνας Αγρότης»