Η Ιταλία είναι ένας κορυφαίος παγκοσμίως τουριστικός προορισμός. Κάποιες από τις πόλεις της, είναι ανάμεσα στους πιο δημοφιλείς προορισμούς του κόσμου και μάλιστα υποφέρουν από τον υπερτουρισμό. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει σε όλες τις ιταλικές πόλεις. Στον αντίποδα αυτής της δημοφιλίας βρίσκονται πόλεις όπως η Νάπολη, που όχι μόνο δεν είναι τουριστικοί προορισμοί αλλά είναι τρομερά «υποτιμημένη» αλλά δεν θα έπρεπε…
«Δείτε τη Νάπολη και πεθάνετε μετά!» Το διάσημο ρητό, που διαδόθηκε από τον Γερμανό συγγραφέα του 18ου αιώνα Γκαίτε, είναι ένα στοργικό νεύμα στην ομορφιά της νότιας ιταλικής πόλης-λιμανιού, που τυλίγεται από τον κόλπο της και στεφανώνεται από τον Βεζούβιο.
Αλλά στις μέρες μας, η φράση έχει πάρει ένα εντελώς νέο νόημα.
Ως το πολύ “κακοποιημένο” επίκεντρο της άγριας συμμορίας Camorra της Ιταλίας, η Νάπολη συχνά βρίσκεται στην κορυφή των κακόφημων πόλεων των τουριστών.
Ενώ η Νάπολη μπορεί κάποτε να ήταν η ένδοξη πρωτεύουσα ενός βασιλείου – που μαρτυρείται από την πολυτελή αρχιτεκτονική και τις αξιόλογες γαστρονομικές δημιουργίες της – πολλά από αυτά έχουν ξεθωριάσει σε σύγκριση με τη αδιάκοπη επίθεση που δέχεται στον Τύπο.
Οι ειδήσεις της πόλης συνοδεύονται συχνά από θλιβερές εικόνες αστικής παρακμής και εξαθλίωσης. Η δημοφιλής ερευνητική δημοσιογραφική σειρά «Γκόμορρα» του Ρομπέρτο Σαβιάνο, που απεικονίζει τη σκληρή ζωή στα ναπολιτάνικα προάστια, συνέβαλε περαιτέρω στην εδραίωση της εικόνας της ως αστικής ζούγκλας γεμάτη εγκλήματα και σκουπίδια.
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι τουρίστες γενικά απομακρύνονται από τη Νάπολη , απλώς σταματούν καθ’ οδόν προς τις παραλίες του Κάπρι και του Αμάλφι ή τα ερείπια της Πομπηίας.
Αλλά τώρα που η Νάπολη και οι κάτοικοί της παλεύουν ενεργά για να αποτινάξουν την κακή εικόνα, μήπως είναι καιρός να αγκαλιάσουμε τις ανείπωτες ομορφιές που έχει να προσφέρει η πόλη και να θέσουμε εκτός τα αρνητικά στερεότυπα;
Εδώ θα δείτε γιατί η Νάπολη θα πρέπει να βρίσκεται στην κορυφή της λίστας με τα ταξίδια σας το 2024 – και γιατί είναι λάθος να την παραλείπετε.
Από τις μπαρόκ εκκλησίες μέχρι τα κρυμμένα σοκάκια: τα καλλιτεχνικά θαύματα της Νάπολης
Μετά την ιστορική πτώση της Νάπολης, ο μακροχρόνιος αγώνας της πόλης με τη φτώχεια και το έγκλημα την οδήγησε να την απορρίψουν τόσο οι Ιταλοί όσο και οι τουρίστες.
Πράγματι, η απόρριψη βρίσκεται στο επίκεντρο της ίδιας της ιδρυτικής μυθολογίας της πόλης. Όπως λέει ο μύθος, η σειρήνα Παρθενόπη αυτοκτόνησε μετά την απόρριψή της από τον Οδυσσέα και ξεβράστηκε στις ακτές του μέρους που αργότερα θα γινόταν η Νάπολη.
Γι αυτό πολλοί φτάνουν στην πόλη με βαθιές προκαταλήψεις. Αλλά φεύγουν με μια εντελώς διαφορετική άποψη.
Αν η νοσταλγία είναι το “νόμισμα” της Ιταλίας, το χάος η καρδιά της, το ποδόσφαιρο η θρησκεία της και η θρησκεία το περίβλημά της, δεν το περικλείει πουθενά καλύτερα από τη Νάπολη . Είναι η μοναδική αντιπαράθεση της γοητείας και της γοητείας της πόλης που την κάνει τόσο ενδιαφέρουσα.
Αν κατευθυνθείτε στον μεγάλο παραλιακό δρόμο της πόλης, μέχρι τις νεοκλασικές κιονοστοιχίες της Piazza del Plebescito, το μεγαλοπρεπές Palazzo Reale (βασιλικό παλάτι) και την όπερα San Carlo, θα πάρετε μια γεύση από τη ναπολιτάνικη αριστοκρατία και όλη της την μεγαλοπρέπεια.
Από την άλλη πλευρά, πίσω από το μεγαλείο κρύβεται η εργατική τάξη Quartieri Spagnoli (Ισπανικές συνοικίες). Ένας σφιχτός λαβύρινθος από σοκάκια, η γειτονιά προσφέρει μια συμπυκνωμένη έκρηξη χρωμάτων (το γαλάζιο, το χρώμα της ποδοσφαιρικής ομάδας SSC Napoli, κυριαρχεί) και τη ναπολιτάνικη ζωή στους δρόμους όπου η τοπική διάλεκτος – αντί της ιταλικής – είναι η ανεπίσημη γλώσσα.
Οι λάτρεις του παντός ιερού μπορεί να αποφύγουν τη Νάπολη υπέρ της Ρώμης , όπου μπορείτε να επιλέξετε από 900 εκκλησίες, αλλά η πόλη της νότιας Ιταλίας έχει επίσης πολλά να προσφέρει.
Από τις παλαιοχριστιανικές κατακόμβες μέχρι τα μεσαιωνικά μοναστήρια με πλακάκια της Santa Chiara και τη μπαρόκ μεγαλοπρέπεια της εκκλησίας Gesù Nuovo, η πόλη έχει περισσότερο από αρκετό για να κρατήσει απασχολημένο κάθε λάτρη της αρχιτεκτονικής.
Σε αντίθεση με τη Ρώμη, όπου η θρησκεία είναι θεατρική, αλλά μερικές φορές στερείται ουσίας, είναι στο αίμα της ναπολιτάνικης ζωής.
Τόσο πολύ που κάθε 16 Δεκεμβρίου, οι κάτοικοι της πόλης περιμένουν με αγωνία το αποξηραμένο αίμα του προστάτη Αγίου Ιανουάριου – που είναι αποθηκευμένο στον Καθεδρικό Ναό της Νάπολης – να υγροποιηθεί ως σήμα καλής τύχης το επόμενο έτος (να είστε σίγουροι, το 2023 έφερε καλά νέα).
Ένας παράδεισος για καλοφαγάδες: Ποια είναι τα καλύτερα πράγματα για φαγητό στη Νάπολη;
Με τον κίνδυνο να πυροδοτηθεί… γαστρονομικός πόλεμος θα μπορούσαμε να ορίσουμε τη Νάπολη ως την πρωτεύουσα του φαγητού της Ιταλίας (η Μπολόνια δεύτερη).
Είναι η πόλη που μας έδωσε τη πίτσα Margherita – που δημιουργήθηκε για να τιμήσει τη βασίλισσα της Ιταλίας το 1889 – η οποία είναι μια διαχρονική βάση σε διάσημες πιτσαρίες όπως η Da Michele ή η Gino Sorbillo.
Αλλά η Νάπολη έχει πολύ περισσότερα να προσφέρει από ένα μόνο πιάτο . Στην καρδιά της, η ναπολιτάνικη κουζίνα είναι φρέσκο street food που έχει επωφεληθεί από μια αξιοζήλευτη τοποθεσία.
Σε απόσταση αναπνοής από τη θάλασσα και μία ώρα οδικώς από τα ευωδιαστά περιβόλια του Αμάλφι, η Νάπολη έχει πρόσβαση σε εκλεκτά φυσικά προϊόντα, δίνοντάς μας απίστευτες συνταγές όπως σπαγγέτι alle vongole (μακαρόνια με αχιβάδα), ζυμαρικά alla puttanesca (ζυμαρικά με κάπαρη και γαύρο), ριζότο alla pescatora (ριζότο θαλασσινών) και insalata caprese (μοτσαρέλλα και σαλάτα ντομάτας).
Η αλμυρή απλότητα αντικαθίσταται με την υπερβολή στη σφαίρα των επιδορπίων, καθώς τα ναπολιτάνικα αρτοσκευάσματα – από τον εμποτισμένο με ρούμι baba μέχρι την τραγανή sfogliatelle – είναι μια πιο απρόσμενη απόλαυση.
Για μια εξίσου τοπική εμπειρία, το Caffè Gambrinus του 19ου αιώνα σάς επιτρέπει να απολαύσετε ναπολιτάνικα εδέσματα που περιβάλλονται από fin-de-siècle διακόσμηση.
Και δεν χρειάζεται να ξοδέψετε πολλά ή ακόμα και να βγείτε πολύ μακριά για να απολαύσετε το καλύτερο φαγητό που έχει να προσφέρει η Νάπολη. Γύρω από τον κεντρικό σταθμό βρίσκεται ένα μέρος ιδανικό για οποιονδήποτε ψάχνει γλυκές γεύσεις: το Cuori di Sfogliatella, το οποίο πουλά λαχταριστά αρτοσκευάσματα και sfogliatelle που μπορείτε να προσαρμόσετε όπως θέλετε.
Η Νάπολη είναι μια απροσδόκητη απόλαυση τα Χριστούγεννα
Η Νάπολη και τα Χριστούγεννα δεν φαίνονται σαν ένα προφανές ζευγάρι. Το μεσογειακό σκηνικό της πόλης δεν προκαλεί αμέσως εικόνες λευκών Χριστουγέννων.
Πράγματι, οι χειμερινές θερμοκρασίες στην πόλη τείνουν να παραμένουν μάλλον φθινοπωρινές, και σχεδόν ποτέ δεν πέφτουν κάτω από το μηδέν. Αν και δεν θα χιονίζει στις διακοπές (εκτός αν θέλετε να τολμήσετε να φτάσετε στην κορυφή του Βεζούβιου), η Νάπολη σίγουρα θα σας προσφέρει μεγάλη εορταστική ευθυμία.
Η πόλη αντιμετωπίζει τα Χριστούγεννα με σχεδόν ζήλο και σοβαρότητα, με αποτέλεσμα μια από τις πιο μοναδικές παραδόσεις της. Το Presepi, ή οι σκηνές της Γέννησης, είναι κάτι περισσότερο από μια απλή χριστουγεννιάτικη διακόσμηση. Στη Νάπολη, είναι μια μορφή τέχνης, ένα εμπόριο.
Περίτεχνα και γεμάτα με ειδώλια που απεικονίζουν χαρακτήρες από τη ζωή του ναπολιτάνικου δρόμου, το Presepi είναι ταυτόχρονα μια ανάμνηση του παρελθόντος της πόλης και μια ζωντανή αντανάκλαση του παρόντος της. Κάθε χρόνο, προστίθενται νέα ειδώλια – συχνά διασημοτήτων και πολιτικών – και ένας δρόμος (Via Gregorio Armeno) είναι εξ ολοκλήρου αφιερωμένος στη μορφή τέχνης.
«Το presepe ξεπερνά τα ίδια τα Χριστούγεννα», λέει στο Euronews Travel μια δημιουργός πρέσπε, η Rossella Zeno. «Είναι μια υπενθύμιση της ζωής μας εδώ στη Νάπολη, της χαράς μας, που μας φέρνει πίσω στο χρόνο και συνδέει το παρελθόν με το παρόν».
Είναι ασφαλές να επισκεφθείτε τη Νάπολη;
Η Νάπολη δεν είναι ξένη στο έγκλημα , και ακόμη λιγότερο στο κουτσομπολιό για τους υποτιθέμενους κινδύνους της.
Η συμμορία Camorra, μέρος του δικτύου οργανωμένου εγκλήματος της Ιταλίας, έχει διεισδύσει στην πόλη εδώ και δεκαετίες, καταστρέφοντας τα προς το ζην και πνίγοντας τις επιχειρήσεις, ειδικά στο απόγειό της στις δεκαετίες του 1970 και του 80.
Αλλά ενώ η Καμόρα σίγουρα εξακολουθεί να υπάρχει, έχουν γίνει σημαντικές προσπάθειες για να περιοριστεί η επιρροή της, ειδικά σε υποβαθμισμένες γειτονιές όπως η Σκάμπια, όπου το δημοτικό συμβούλιο άνοιξε ακόμη και μια σχολή πανεπιστημίου.
Είναι πολύ σπάνιο το οργανωμένο έγκλημα να επηρεάζει τους τουρίστες. Πράγματι, με ποσοστό ανθρωποκτονιών περίπου τρεις ανά 100.000 άτομα, όχι μόνο η Νάπολη είναι πολύ πιο ασφαλής από τις περισσότερες ΗΠΑ, αλλά είναι πιο πιθανό να σκοτωθείς στις Βρυξέλλες ή τη Γλασκώβη παρά στην κακόφημη ιταλική πόλη.
Δεν βρίσκεται καν στην κορυφή του τελευταίου δείκτη εγκληματικότητας της Ιταλίας, όπου το Μιλάνο και η Ρώμη κατατάσσονται υψηλότερα – και πόσο μάλλον της Ευρώπης .
Εάν υπάρχει κάτι που μπορεί να αντιμετωπίσετε κίνδυνο στη Νάπολη, είναι στο αυτοκίνητο. Η οδήγηση στην πόλη είναι γεμάτη κινδύνους, καθώς οι οδικοί κανόνες αποκτούν εντελώς άλλο νόημα και τα φανάρια θεωρούνται απλώς προαιρετικά από ορισμένους.
Μεταξύ των άλλων πραγμάτων που τρομάζουν τους τουρίστες είναι τα σκουπίδια της πόλης . Μια σειρά από κρίσεις σκουπιδιών πριν από μια δεκαετία, που προκλήθηκαν από ένα μείγμα κακής τοπικής διακυβέρνησης και οργανωμένου εγκλήματος, έχουν αποτυπωθεί μόνιμα στο μυαλό των Ιταλών και των ξένων, αφήνοντάς τους να φοβούνται να μπουν σε αυτό που περιμένουν να είναι μια αστική χωματερή.
Ωστόσο, τελευταία, τα περισσότερα πεζοδρόμια φαινόταν σχετικά καθαρά και οι υπερχειλισμένοι κάδοι σκουπιδιών δεν είναι τόσο πανταχού παρόντες όσο θα ανέφεραν τα δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης.
Ομολογουμένως, ανάλογα που ζει ο καθένας, το χάος δεν είναι ενοχλητικό όσο μπορεί να νομίζει κανείς. Αλλά δεδομένου ότι οι περισσότεροι τουρίστες φαίνεται να μπορούν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα της ίδιας της Αιώνιας Πόλης με τα σκουπίδια, δεν υπάρχει λόγος να παραλείψουν τη Νάπολη, η οποία δεν είναι πιο βρώμικη και έχει καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να καθαρίσει.
Και μερικές από τις προσπάθειες ανοικοδόμησης της πόλης ήταν όμορφες. Η γραμμή του μετρό της Νάπολης, που εγκαινιάστηκε το 2012, είναι ένα λαμπρό παράδειγμα των συνεχιζόμενων προσπαθειών της πόλης. Ο σταθμός του Τολέδο έχει γίνει από μόνος του τουριστικό αξιοθέατο.
«Θα κερδίσουμε ξανά την καρδιά της Ιταλίας»
Οι Ναπολιτάνοι έχουν υποφέρει αρκετά από τις εγκληματικές συμμορίες και την ανίκανη δημόσια διοίκηση. Έχουν επίσης υπομείνει τις συνέπειες του να ζουν με ένα κακό όνομα. Όπως λέει και η ιταλική παροιμία, la parola uccide (οι λέξεις σκοτώνουν).
Όμως τα τελευταία χρόνια, η Νάπολη έχει δει μια ώθηση στον τουρισμό και οι κάτοικοι της πόλης καταβάλλουν μεγάλες -και συχνά δημιουργικές- προσπάθειες για να διαλύσουν τα αρνητικά στερεότυπα. Κάνοντας χρήση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ορισμένοι καλλιτέχνες με έδρα τη Νάπολη γιορτάζουν και ξαναφαντάζουν την πόλη τους για να αψηφήσουν τα αρνητικά στερεότυπα.
«Η καταπολέμηση των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων είναι δύσκολη, αλλά προσπαθώ», λέει στο Euronews Travel ο Antonio Avitabile, ένας influencer και καλλιτέχνης που δημοσιεύει έργα του στο Instagram. Ενώ σημειώνει ότι η πόλη εξακολουθεί να αντιμετωπίζει κάποιες δομικές προκλήσεις, είναι αισιόδοξος ότι η καλή θέληση των Ναπολιτάνων θα μπορούσε να βοηθήσει.
«Αν όλα πάνε καλά, η Νάπολη θα ανέβει σιγά σιγά στο μέλλον και θα κερδίσουμε ξανά την καρδιά της Ιταλίας – προς το παρόν, έχουμε την καρδιά των τουριστών ».
Ανάμεσα στα έργα τέχνης του υπάρχουν εικόνες της Νάπολης που δημιουργήθηκαν από την τεχνητή νοημοσύνη και απεικονίζονται σαν να ήταν ταινία της Disney – «για να δείξει τη Νάπολη με διαφορετικό φως», λέει ο Antonio.
Η πραγματικότητα δεν απέχει πολύ από αυτό το όραμα. Η Νάπολη είναι μια αληθινή παραμυθένια πόλη που ζωντανεύει, με ό,τι συνεπάγεται η ζωή. Ίσως εξακολουθεί να είναι θύμα προκατάληψης, αλλά αυτό δεν πρέπει εμποδίσει κάποιον να επισκεφτεί την αναμφισβήτητα πιο παρεξηγημένη πόλη όχι μόνο της Ιταλίας αλλά ίσως της Ευρώπης. Η Νάπολη στο τέλος θα ανταμείψει επαρκώς και τις πέντε αισθήσεις σας.
