Νέα εποχή στον τομέα της ακτινολογίας ανοίγει με την επικαιροποίηση των διαγνωστικών πρωτοκόλλων, που διενεργεί η Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία (ΕΑΕ). Ήδη έχουν επικαιροποιηθεί 80 πρωτόκολλα, που αντιπροσωπεύουν περίπου τα 2/3 του συνόλου και μέχρι το τέλος του Νοεμβρίου θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία και για τα υπόλοιπα. Η ένταξη των πρωτοκόλλων στο σύστημα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης μπορεί να μειώσει την προκλητή ζήτηση εξετάσεων και να βελτιώσει την ποιότητα της διάγνωσης και θεραπείας χιλιάδων ασθενών.
Κύριο μέλημα της επικαιροποίησης είναι να βοηθήσει στην επιλογή του βέλτιστου πρωτοκόλλου για κάθε ασθενή, με βάση τρεις άξονες:
- Ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών απεικόνισης όπου αυτές έχουν ένδειξη
- Μείωση των άχρηστων εξετάσεων που δεν βοηθούν τον ασθενή και επιπλέον τον επιβαρύνουν οικονομικά τόσο αυτόν όσο και την πολιτεία.
- Προστασία του ασθενούς από αλόγιστη χρήση της ιονίζουσας ακτινοβολίας.
Επισημαίνεται ότι όλες οι προτεινόμενες απεικονιστικές τεχνικές παρατίθενται με 5 κατηγορίες ιεράρχησης (απόλυτη ένδειξη-ενδεδειγμένη εξέταση-σχετική ένδειξη-ένδειξη σε ορισμένες περιπτώσεις-μη ενδεδειγμένη εξέταση) ούτως ώστε να διασφαλίζεται η κατά το δυνατόν ισότιμη εφαρμογή τους σε όλη τη χώρα, με δυνατότητα σχετικής επιλογής.
Η Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία βρίσκεται σε επαφή με την ηγεσία του υπουργείου Υγείας, ώστε να ενταχθούν τα νέα διαγνωστικά πρωτόκολλα στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση, από το 2025. Η πρόταση της ΕΑΕ προς το Υπουργείο και την ΗΔΙΚΑ, περιλαμβάνει τον σχεδιασμό πλατφόρμας συνταγογράφησης με φίλτρα ενδείξεων. Αυτή θα επιτρέπει ή θα προτείνει τον απεικονιστικό έλεγχο που θα πρέπει να συνταγογραφηθεί από τον κλινικό ιατρό με online δυνατότητα. Επίσης, η συνταγογράφηση θα βασίζεται σε επιστημονικά κριτήρια και με πρακτική υποστήριξη για τις δυνατές επιλογές απεικονιστικής μεθόδου κατά περίπτωση (ιστορικού, κλινικών σημείων, παρακολούθησης πορείας νόσου, η θεραπευτικού σχήματος κ.λπ.).
Φραγμός στην προκλητή ζήτηση
Η παρουσίαση των «Διαγνωστικών Πρωτοκόλλων» και των «Πρωτοκόλλων Ογκολογικής Απεικόνισης» έγινε σε συνέντευξη Τύπου, την Πέμπτη (31/10/2024) από τον πρόεδρο της ΕΑΕ Δρ. Αθανάσιο Χαλαζωνίτη. Τα οικονομικά οφέλη που θα προκύψουν μετά την εφαρμογή του παρουσίασε η κυρία Ρουμπίνη Γεωργακοπούλου, Μέλος Επιτροπής Διαπραγμάτευσης clawback του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου (ΠΙΣ) και Μέλος Επιτροπής Επαγγελματικών Θεμάτων της Ελληνικής Ακτινολογικής Εταιρείας.
Τα διαγνωστικά πρωτόκολλα στην ακτινολογία επικαιροποιούνται για δεύτερη φορά. Αναπτύχθηκαν το 2012 και επικαιροποιήθηκαν το 2018. Όπως τονίστηκε, όμως, «ουδείς αρμόδιος από το υπουργείο Υγείας ή άλλο σχετικό φορέα (π.χ. ΗΔΙΚΑ), αξιοποίησε το συγκεκριμένο επιστημονικό έργο, το οποίο ήταν όχι μόνο πρωτοποριακό για το χρόνο που παρουσιάσθηκε, αλλά και το μοναδικό μεταξύ των λοιπών Επιστημονικών Ιατρικών Εταιρειών. Αντ’ αυτού ο ΕΟΠΥΥ επέβαλε στους συμβεβλημένους εργαστηριακούς ιατρούς, “ποιοτικά” κριτήρια για εξετάσεις με αξονική και μαγνητική τομογραφία τα οποία κατά βάση αποτελούν εμπορικά (και όχι επιστημονικά) κριτήρια και συνδέουν την αποζημίωση του εργαστηριακού ιατρού (ποιοτικό rebate) αυθαίρετα με τα τεχνικά χαρακτηριστικά του χρησιμοποιούμενου εξοπλισμού. Αγνοώντας παντελώς την ποιότητα των εξετάσεων και κυρίως την αμοιβή του ιατρού που γνωματεύει την εξέταση (την υπεραξία δηλαδή των γνώσεων και της εμπειρίας αυτού). Πολύ πρόσφατα το υπουργείο Υγείας προσπαθώντας να ελέγξει την υπέρμετρη συνταγογράφηση προχώρησε στην έκδοση του Συντελεστή Εξομάλυνσης, χωρίς ωστόσο να έχει λάβει υπόψη του ότι σήμερα ασκείται μορφή εξατομικευμένης ανά περίπτωση ιατρικής γενικά και κυρίως χωρίς να έχει αξιολογήσει και αποτιμήσει επιστημονικά κριτήρια που τελικά θα οδηγήσουν σε ορθή διάγνωση, μέσω του συνόλου των απεικονιστικών εξετάσεων».
Η Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία, τέλος, επισημαίνει ότι η ένταξη των διαγνωστικών πρωτοκόλλων στο σύστημα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης μπορεί να θέσει φραγμούς στην προκλητή ζήτηση απεικονιστικών εξετάσεων και την «αμυντική» άσκηση της ιατρικής, συμβάλλοντας καθοριστικά στην ορθολογική διαχείριση των πόρων του ΕΟΠΥΥ. Ακόμη, με την εφαρμογή των διαγνωστικών πρωτοκόλλων μπορεί να διασφαλιστεί η παροχή τεκμηριωμένης ιατρικής φροντίδας και αξιόπιστης διάγνωσης, με την ορθή επιλογή της πλέον ενδεδειγμένης απεικονιστικής πράξης καθώς και να περιοριστεί η έκθεση του γενικού πληθυσμού σε περιττή ιοντίζουσα ακτινοβολία.
