Σίγουρα όλοι έχουμε βρεθεί κάποια στιγμή σε μια άβολη θέση που έχουμε ξεχάσει το όνομα του ατόμου που είναι απέναντι μας ενώ το γνωρίζουμε.
Ερευνητές από το τμήμα ψυχολογίας, το πρόγραμμα γνωστικής νεροεπιστήμης και αυτό της διατμηματικής νευροεπιστήμης του Northwestern University, δημοσίευσαν μια μελέτη στο ιατρικό περιοδικό NPJ: Science of Learning.
Κατ’ αρχάς διευκρίνισαν ότι «η αναγνώριση -εκ μνήμης- των προσώπων, συμπεριλαμβανομένης της ανάκλησης του ονόματος ενός ανθρώπου, είναι εξαιρετικής σημασίας στην κοινωνική ζωή.
Όπως πολλές άλλες λειτουργίες μνήμης, και αυτή έχει σχέση με τον ύπνο. Ερευνήσαμε αν η στοχευμένη επανενεργοποίηση της μνήμης -κατά τη διάρκεια του ύπνου- θα μπορούσε να βελτιώσει τις συνειρμικές και αντιληπτικές πτυχές του face memory».
Για να διαπιστώσουν αν γίνεται όντως, αυτό ζήτησαν από τους 24 ανθρώπους που πήραν μέρος στην έρευνα να μελετήσουν 80 φωτογραφίες που ανέφεραν πάνω και συγκεκριμένο όνομα η κάθε μία.
Στη συνέχεια, ενώ οι εθελοντές είχαν πέσει για ύπνο το μεσημέρι, οι επιστήμονες έκαναν διακριτική, προφορική παρουσίαση υποσυνόλου αυτών των ονομάτων, με σχετική μουσική υπόκρουση (πχ στην κατηγορία ‘μαθητές’ η μουσική ήταν ανάλογη της κουλτούρας που μελετούσαν).
«Αυτός ο χειρισμός βελτίωσε την ανάκληση των ονομάτων και τη σύνδεση προσώπου και ονόματος για αυτά που είχαν ακούσει στον ύπνο τους». Η προφορική αναφορά των ονομάτων έγινε κατά τη διάρκεια του σταδίου Ν3 του ύπνου.
Kατά τον ύπνο, το σώμα μας εναλλάσσεται μεταξύ του τύπου REM (Rapid Eye Movement -που πέραν της γρήγορης κίνησης των ματιών έχει ακανόνιστη αναπνοή -ενδεχομένως και άπνοια-, ενώ εκεί βλέπουμε όνειρο και νιώθουμε εικονική παράλυση του σώματος) και του τύπου εκτός REM. Αυτός αφορά τρία στάδια.
Ο Ν1 προκύπτει αμέσως αφότου κοιμηθούμε και κρατάει 10 λεπτά -πρόκειται για ελαφρύ ύπνο. Ο Ν2 διαρκεί 30 λεπτά με μια ώρα και οι μύες μας χαλαρώνουν, ενώ ‘πέφτει’ η εγκεφαλική δραστηριότητα. Ο Ν3 είναι ο βαθύς ύπνος που διαρκεί από 20 έως 40 λεπτά και η δραστηριότητα του εγκεφάλου αυξάνεται, ενώ μπορεί να κάνουμε και κάποιες κινήσεις. Δύσκολα όμως, θα ξυπνήσουμε.
Πίσω στη μελέτη, (ξεκίνησε με σύνδεση των μετεχόντων με μηχάνημα καταγραφής εγκεφαλικών κυμάτων, πριν τους ζητηθεί να κοιμηθούν) όπου υπήρχε διαταραχή ύπνου, δεν υπήρχε καλή μνήμη. Η τεχνική που χρησιμοποιήθηκε, βοήθησε τους μετέχοντες να θυμούνται 1 1/2 περισσότερα ονόματα αφότου ξυπνούσαν.
Οι επιστήμονες δήλωσαν ότι «η έρευνα μας έδειξε πως οι αναμνήσεις μπορούν να επανενεργοποιηθούν κατά τη διάρκεια του ύπνου και οι ικανότητες μνήμης μπορούν να είναι βελτιωμένες αφότου ξυπνήσουμε».
Αναγνώρισαν πως ό,τι έκαναν έγινε σε μικρό δείγμα «εν τούτοις προκαλεί ενθουσιασμό η ιδέα του πόσα ενδεχομένως να μπορούμε να μάθουμε, ενώ κοιμόμαστε ποιοτικά».