Με τους νεκρούς από τον νέο κοροναϊό να ανέρχονται πλέον σε 26 και τη διεθνή κοινότητα να βρίσκεται σε συναγερμό, εύλογα γεννάται η απορία πότε το ξέσπασμα μιας ασθένειας που εξαπλώνεται μπορεί να λάβει τον χαρακτηρισμό «επιδημία» ή «πανδημία». Η Rosalind Eggo, αναπληρώτρια καθηγήτρια λοιμώξεων στη Σχολή Υγιεινής του Λονδίνου, μιλώντας στο BBC, εξηγεί τη διαφορά ανάμεσα στους δύο όρους που, σίγουρα, όλοι μας έχουμε μπερδέψει κάποια στιγμή.
Πριν απαντήσει στο ερώτημα «ποια είναι η διαφορά», αναλύει τι είναι ένας ιός. Σύμφωνα με την Eggo, λοιπόν, ιός είναι ένα «μικρό μίγμα» από πρωτεϊνες και γενετικό υλικό. Παράλληλα, αναφέρει πως υπάρχουν πάρα πολλοί ιοί στον κόσμο, ενώ ο πιο συχνός από τον οποίο ασθενούν οι άνθρωποι διεθνώς κάθε χρόνο είναι ο ιός της γρίπης. Όπως στην περίπτωση της γρίπης, έτσι και η πλειονότητα των ιών εξαπλώνονται με το φτέρνισμα, τον βήχα, τις μολυσμένες επιφάνειες, γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντικό το συχνό πλύσιμο χεριών για την πρόληψή τους. Επιπλέον, υπάρχουν και ιοί που εξαπλώνονται με την άμεση επαφή, όταν οι άνθρωποι αγκαλιάζονται ή φιλιούνται, ενώ υπάρχουν και εκείνοι που μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή όπως ο HIV.
Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα σε «πανδημία» και «επιδημία»
Αρχικά, η επιστήμονας αναφέρεται στον όρο «ενδημία». Μια λοίμωξη χαρακτηρίζεται ως «ενδημική» όταν είναι παρούσα σε μία συγκεκριμένη περιοχή όλο τον χρόνο, κάθε χρόνο. Τέτοια είναι η περίπτωση της ανεμοβλογιάς, η οποία συμβαίνει κάθε χρόνο, ανεξαρτήτως εποχής. Αντίστοιχη περίπτωση είναι και η ελονοσία σε περιοχές της Αφρικής.
Τον όρο «επιδημία» μπορούμε να τον αποδώσουμε στις περιπτώσεις που η λοίμωξη παρουσιάζει σημαντική αύξηση κρουσμάτων με κορύφωση και έπειτα ακολουθεί μείωση.
«Πανδημία» έχουμε όταν η επιδημία συμβαίνει σε παγκόσμιο επίπεδο, σχεδόν στο ίδιο χρονικό διάστημα, όπως για παράδειγμα το 2009 όταν καταγράφηκε πανδημία της γρίπης η οποία ξεκίνησε από το Μεξικό. Η πανδημία εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο επειδή οι άνθρωποι ταξιδεύουν και δεν θα σταματήσουν να ταξιδεύουν, γι’ αυτό και η Eggo κάνει ειδική μνεία στη σημασία του εμβολιασμού για την πρόληψη των πανδημιών.
Τέλος, όσον αφορά στο ερώτημα αν ο πλανήτης είναι προετοιμασμένος για μία πανδημία, η καθηγήτρια εμφανίζεται αισιόδοξη, λέγοντας πως είμαστε πιο προετοιμασμένοι από ποτέ, τονίζοντας πως οι χώρες, οι επιστήμονες και οι δημόσιες υπηρεσίες Υγείας, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, συνεργάζονται στενά ώστε να διασφαλίσουν τη διεθνή ετοιμότητα σε περίπτωση πανδημίας.
