Το 2005, ο τότε πρωθυπουργός της Ισπανίας υποστήριξε την ανάγκη για μαζική νομιμοποίηση 600.000 μεταναστών, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι μια τέτοια κίνηση θα ενίσχυε τα δημόσια έσοδα μέσω της αύξησης των φορολογικών εισπράξεων και θα προσέφερε αναγκαία στήριξη στα συνταξιοδοτικά ταμεία. Αυτή η νομιμοποίηση αποτέλεσε την τελευταία από τις συνολικά εννέα που πραγματοποιήθηκαν στη χώρα κατά τη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών. Από αυτές, πέντε υλοποιήθηκαν από τις κυβερνήσεις του συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος και οι υπόλοιπες πέντε από τις σοσιαλιστικές κυβερνήσεις.
Κάθε φορά που οι οικονομικές συνθήκες απειλούσαν τη βιωσιμότητα των συντάξεων, οι εκάστοτε κυβερνήσεις αποφάσιζαν να προχωρήσουν σε νομιμοποιήσεις αλλοδαπών, οι οποίοι με τις εισφορές τους στα ασφαλιστικά ταμεία και τη φορολόγησή τους συνέβαλαν σημαντικά στην ενίσχυση των δημόσιων οικονομικών.
Ωστόσο, η Ισπανία βρέθηκε αντιμέτωπη με έναν δημογραφικό συναγερμό καθώς ο πληθυσμός γερνάει και οι γεννήσεις μειώνονται. Η οικονομική κρίση του 2008 επέφερε σοβαρές προκλήσεις, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να εστιάσει κυρίως στα οικονομικά προβλήματα που προέκυψαν και να παραμερίσει τις σχετικές διαδικασίες νομιμοποίησης αλλοδαπών. Η ανάγκη για μια στρατηγική που θα αντιμετώπιζε τόσο την δημογραφική πρόκληση όσο και την οικονομική ανάκαμψη παραμένει επιτακτική.
Μέχρι τον περασμένο Απρίλιο που υπερψηφίστηκε στη Βουλή νέα διαδικασία για την ρύθμιση του νόμου για την μετανάστευση. Σήμερα η κυβέρνηση οριστικοποιεί τη μεταρρύθμιση αυτή που θα διευκολύνει τις άδειες παραμονής και εργασίας για δεκάδες χιλιάδες αλλοδαπούς
Η ισπανική κυβέρνηση επιχειρεί εδώ και μήνες να αποστασιοποιηθεί της αυξανόμενης ρητορικής μίσους προς τους ξένους τόσο στην Ισπανία όσο και στην Ευρώπη γενικότερα. Ο σοσιαλιστής Πέδρο Σάντσεθ, στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην ουσία έμεινε μόνος να υπερασπίζεται ότι «Η νόμιμη μετανάστευση είναι ένας τρόπος χρηματοδότησης των οικονομιών μας». Η αύξηση των ακροδεξιών δυνάμεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο παρασύρει στο ζήτημα της μετανάστευσης και το Λαϊκό Κόμμα τόσο στην Ισπανία όσο και στην Ευρώπη.
Στις ανησυχίες των Ισπανών σε έρευνα του CIS ( Κέντρο Κοινωνιολογικών ερευνών)η συζήτηση για την μετανάστευση είναι εμφανής αλλά και αρκούντως πολωτική , όπως ακριβώς συμβαίνει και στα πολιτικά κόμματα που δίνουν το στίγμα, με πρωταγωνιστή πάντα το ακροδεξιό κόμμα Vox.
Στο μεταξύ οι εργοδότες ψάχνουν για αλλοδαπούς οδηγούς, ηλεκτρολόγους, εργάτες, σερβιτόρους ή φροντιστές καθώς δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες τους από το εργατικό δυναμικό της χώρας. «Η μεταναστευτική πολιτική καθιστά δυνατή την άμβλυνση της πίεσης που υφίστανται ορισμένοι τομείς της αγοράς εργασίας στους οποίους υπάρχει έλλειψη εργατικού δυναμικού […]», αναφέρει η έκθεση του CIS . Και προσθέτει: «Οι προτεινόμενες ρυθμιστικές καινοτομίες αναμένεται να έχουν θετική επίδραση στο μέλλον μέσω της αύξησης της αξίας του διαθέσιμου ανθρώπινου κεφαλαίου. Η ένταξη ξένων εργαζομένων στην αγορά εργασίας θα πρέπει να ευνοήσει την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των ισπανικών εταιρειών στην παγκόσμια αγορά».
Η νέα πρόταση της ισπανικής κυβέρνησης θα προχωρήσει ως βασιλικό διάταγμα τον ερχόμενο Νοέμβριο και θα επιτρέψει σε δεκάδες χιλιάδες αλλοδαπούς να νομιμοποιηθούν στην Ισπανία , μπαίνοντας στην αγορά εργασίας. Στην δημόσια διαβούλευση που ακολούθησε από τον περασμένο Απρίλιο υπάρχουν εκατοντάδες προτάσεις από κοινωνικούς φορείς , οργανώσεις κ.α. για τον τρόπο αφομοίωσης των ξένων στην Ισπανία.
Και ενώ οι Βρυξέλλες έχουν δεσμευτεί να περιπλέξουν την καθημερινότητα των αλλοδαπών και φλερτάρουν με την ιδέα της δημιουργίας κέντρων απέλασης σε τρίτες χώρες ( όπως η πρόταση Μελόνι για Αλβανία) στη Μαδρίτη, το υπουργείο Μετανάστευσης ολοκληρώνει νέους κανονισμούς μετανάστευσης που θα διευκολύνουν τις διαδικασίες για τα 6,5 εκατομμύρια μετανάστες που ήδη ζουν στην Ισπανία. Και πολλοί άλλοι που σχεδιάζουν να έρθουν αναζητώντας εργασία.
Αυτή η τροποποίηση, η δεύτερη σε μόλις δύο χρόνια, θα αλλάξει τα ψιλά γράμματα της εφαρμογής του μεταναστευτικού νόμου: οι προθεσμίες πρόσβασης σε άδειες διαμονής και εργασίας θα μειωθούν, θα γίνουν μεγαλύτερες ανανεώσεις, θα καταργηθούν οι απαιτήσεις και θα διευκολυνθεί, γενικά, η ένταξη στην αγορά εργασίας. Αν και υπόκεινται ακόμη σε αλλαγές, πολλές ομάδες θα επωφεληθούν ιδιαίτερα από τους νέους κανόνες, συμπεριλαμβανομένων των φοιτητών, των εργαζομένων που αναζητούν εργασία, των οικογενειών και δεκάδων χιλιάδων αιτούντων άσυλο στους οποίους απορρίφθηκε το αίτημά τους τα τελευταία χρόνια.
Η μεταρρύθμιση επιδιώκει να απλοποιήσει τη γραφειοκρατία, να διαχειριστεί τη νέα δημογραφική πραγματικότητα και να εγγυηθεί τα δικαιώματα των αλλοδαπών αν και η ανάγνωση παραμένει πρωτίστως οικονομική.
