Ερευνα που δημοσιεύθηκε στο Brain αποκαλύπτει μια νέα προσέγγιση στην αντιμετώπιση της νόσου Αλτσχάιμερ που ενδεχομένως να καταστήσει εφικτή την αναστροφή της απώλειας μνήμης, η οποία αποτελεί κυρίαρχο σύμπτωμα της νόσου σε προχωρημένο στάδιο.
Η ερευνητική ομάδα υπό την καθοδήγηση των επιστημόνων του Πανεπιστημίου Buffalo ανακάλυψε ότι εστιάζοντας στη μελέτη των κληρονομήσιμων αλλαγών στην έκφραση των γονιδίων χωρίς αλλαγές στην αλληλουχία του DNA – δηλαδή εστιάζοντας στις επιγενετικές αλλαγές – μπορούσαν να αναστρέψουν την απώλεια μνήμης σε πειραματόζωα με νόσο Αλτσχάιμερ.
Η Zhen Yan, επικεφαλής ερευνήτρια και καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Buffalo δήλωσε: «Σε αυτή την έρευνα δεν εντοπίσαμε μόνο τους επιγενετικούς παράγοντες που επιφέρουν την απώλεια μνήμης, αλλά βρήκαμε επίσης τρόπους για την προσωρινή αντιστροφή τους».
Η έρευνα διεξήχθη σε ποντίκια που ήταν φορείς γονιδιακών μεταλλάξεων της νόσου Αλτσχάιμερ και σε εγκεφαλικούς ιστούς θανόντων ασθενών που έπασχαν από τη Νόσο Αλτσχάιμερ.
«Διαπιστώσαμε ότι στη νόσο Αλτσχάιμερ, πολλές υπομονάδες των υποδοχέων γλουταμινικού οξέος στον μετωπιαίο φλοιό του εγκεφάλου μειώνονται, με αποτέλεσμα να διαταράσσονται τα σήματα διέγερσης, γεγονός που επιδρά στη μνήμη εργασίας» εξήγησε η Δρ. Yan.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η απώλεια των υποδοχέων γλουταμινικού οξέος οφείλεται σε κατασταλτικές τροποποιήσεις της ιστόνης, ένα επιγενετικό μηχανισμό που παρουσιάζεται σε μεγάλο βαθμό στη νόσο του Αλτσχάιμερ.
Όπως εξήγησε η Δρ. Yan αυτή η μη φυσιολογική τροποποίηση της ιστόνης που σχετίζεται με τη νόσο καταστέλλει την έκφραση των γονιδίων, μειώνοντας τους υποδοχείς γλουταμινικού οξέος, που με τη σειρά τους οδηγούν σε απώλεια των συνάψεων μεταξύ των νευρώνων και σε ελλείμματα μνήμης.
Με δεδομένο ότι η τροποποίηση της ιστόνης ελέγχεται από ένζυμα η κατανόηση αυτού του μηχανισμού αποκάλυψε και πιθανούς στόχους φαρμάκων επισημαίνει η Δρ. Yan και συμπληρώνει:«Η μελέτη μας όχι μόνο αποκαλύπτει τη συσχέτιση μεταξύ των επιγενετικών αλλαγών και της νόσου του Αλτσχάιμερ, αλλά διαπιστώσαμε ότι μπορούμε να διορθώσουμε τη γνωστική δυσλειτουργία στοχεύοντας τα επιγενετικά ένζυμα με στόχο την αποκατάσταση των υποδοχέων του γλουταμινικού οξέος».
Στα τρωκτικά που έπασχαν από τη νόσο του Αλτσχάιμερ χορηγήθηκε ενέσιμα συστατικά σχεδιασμένα να αναστείλουν το ένζυμο που ελέγχει την κατασταλτική τροποποίηση της ιστόνης.
Διαπίστωσαν δε ότι με αυτό τον τρόπο παρουσίασαν σημαντική βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας τους, της χωροταξικής μνήμης και της μνήμης εργασίας. Η βελτίωση αυτή διήρκεσε για μια εβδομάδα.
Οι μελλοντικές έρευνες θα εστιάσουν σε πιο δραστικά συστατικά που θα διεισδύσουν πιο αποτελεσματικά στον εγκέφαλο επομένως θα έχουν και πιο μακροχρόνια δράση.
