Η έλλειψη ύπνου δεν περιορίζεται μόνο σε μια κακή διάθεση ή σε αίσθημα υπνηλίας την επόμενη ημέρα. Οι συνέπειες του ανεπαρκούς ύπνου είναι πολύ πιο σοβαρές και περιλαμβάνουν την ενίσχυση της χρόνιας φλεγμονής, η οποία αποτελεί παράγοντα κινδύνου για σοβαρές ασθένειες όπως ο καρκίνος, οι καρδιοαγγειακές παθήσεις και ο διαβήτης.
Μια πρόσφατη μελέτη που διεξήχθη από ερευνητές στο Ιατρικό Κέντρο Beth Israel Deaconess αποκαλύπτει μια πιθανή λύση για τις επιπτώσεις της αϋπνίας. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό SLEEP, η λήψη μόλις 81 mg ασπιρίνης την επόμενη ημέρα μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση των φλεγμονωδών αντιδράσεων που προκαλούνται από την έλλειψη ύπνου. Αυτή η δόση ισοδυναμεί με τη δόση της παιδικής ασπιρίνης και προσφέρει μια οικονομική και απλή μέθοδο προστασίας για άτομα που αντιμετωπίζουν τους κινδύνους του ανεπαρκούς ύπνου.
Αυτά τα ευρήματα είναι ιδιαίτερα σημαντικά για ομάδες ανθρώπων που συχνά υποφέρουν από έλλειψη ύπνου, όπως οι εργαζόμενοι σε βάρδιες, οι νέοι γονείς ή οι φοιτητές που ξενυχτούν προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους. Η χρήση της ασπιρίνης ως προληπτικό μέτρο μπορεί να συμβάλλει στη μείωση των κινδύνων που σχετίζονται με τη χρόνια φλεγμονή και τις συναφείς ασθένειες.
Συνοψίζοντας, η έλλειψη ύπνου έχει σοβαρές συνέπειες για την υγεία μας, αλλά η έρευνα δείχνει ότι μια απλή λύση όπως η λήψη ασπιρίνης μπορεί να προσφέρει κάποια προστασία από αυτές τις επιπτώσεις.
Η μελέτη
Οι ερευνητές διεξήγαγαν μια τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο (placebo) δοκιμή με συμμετοχή 46 υγιών ενηλίκων. Όλοι οι συμμετέχοντες έλαβαν μέρος σε τρία διαφορετικά πειράματα διάρκειας 25 ημερών, τα οποία περιλάμβαναν μια φάση 14 ημερών στο σπίτι, ακολουθούμενη από μια 11ήμερη παραμονή στο νοσοκομείο, όπου γινόταν καταγραφή και έλεγχος του ύπνου.
Οι συμμετέχοντες έλαβαν είτε χαμηλή δόση ασπιρίνης είτε εικονικό φάρμακο. Στο πλαίσιο της μελέτης, μια ομάδα συμμετεχόντων στερήθηκαν ώρες νυχτερινού ύπνου, περιορίζοντάς τον στις τέσσερις ώρες κατά το πρότυπο μιας εβδομάδας εργασίας με ξενύχτι ή πολύ πρωινό ξύπνημα, ενώ άλλοι διατήρησαν ένα υγιές πρόγραμμα οκτάωρου ύπνου.
Για τη μέτρηση της φλεγμονής, οι ερευνητές συνέλεξαν αιματολογικά δείγματα και εξέτασαν τα επίπεδα της ιντερλευκίνης-6 (IL-6) και της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP), βασικών δεικτών φλεγμονής. Έλεγξαν επίσης τις αντιδράσεις των μιας ομάδας ανοσοκυττάρων, τα μονοκύτταρα, στους λιποπολυσακχαρίτες, συστατικό της μεμβράνης βακτηρίων, για να αξιολογήσουν το επίπεδο ετοιμότητας του ανοσοποιητικού συστήματος για έναρξη φλεγμονής.
Εξουδετερώνει τη φλεγμονή
Σε σύγκριση με την ομάδα του εικονικού φαρμάκου, όσοι έλαβαν ασπιρίνη εμφάνισαν χαμηλότερα επίπεδα IL-6, CRP και υπεραντιδραστικών μονοκυττάρων μετά τον ανεπαρκή ύπνο. Η ασπιρίνη ουσιαστικά παρεμπόδιζε -και με μεγάλη επιτυχία- την προσπάθεια του οργανισμού να ενεργοποιήσει τους συναγερμούς φλεγμονής λόγω απώλειας ύπνου.
«Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι είναι δυνατόν να αμβλυνθούν τα φλεγμονώδη μονοπάτια που ενεργοποιούνται από τη στέρηση ύπνου μέσω της προληπτικής χορήγησης χαμηλής δόσης ασπιρίνης. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων θεραπευτικών ουσιών που στοχεύουν ειδικά σε αυτά τα μονοπάτια, χωρίς τις ανεπιθύμητες ενέργειες της ασπιρίνης, όπως η αιμορραγία και το εγκεφαλικό επεισόδιο. Τέτοιες θεραπείες θα μπορούσαν να συμπληρώσουν τις συμπεριφορικές ψυχοθεραπείες βελτίωσης του ύπνου για την καλύτερη πρόληψη ή τον καλύτερο έλεγχο της φλεγμονής και των συνεπειών της σε όσους περνούν διαστήματα με ανεπαρκή ύπνο» σχολίασε η επικεφαλής συγγραφέας Larissa Engert, διδάκτωρ συμπεριφορικής φυσιολογίας και μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Νευρολογίας του Beth Israel Deaconess και στο Τμήμα Ιατρικής Ύπνου της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ στη Βοστώνη.
