Το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής στην Ευρώπη έχουν οι Έλληνες πολίτες σύμφωνα με τη τη μεγάλη πανευρωπαϊκή έκθεση «Η κατάσταση της υγείας στην ΕΕ: Ελλάδα, Προφίλ Υγείας 2019», που εκπονήθηκε από τον ΟΟΣΑ και το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για τα Συστήματα και τις Πολιτικές Υγείας (European Observatory on Health Systems and Policies), σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Σύμφωνα με το πόρισμα της έρευνας, οι Έλληνες έχουν προσδόκιμο ζωής 81,4 χρόνια, λίγο παραπάνω από τον μέσο όρο των υπόλοιπων Ευρωπαίων πολιτών. Το αποτέλεσμα αυτό αφορά τους άνδρες, οι οποίοι είδαν αύξηση του προσδόκιμου ενώ οι γυναίκες παρέμειναν σταθερές στα 76,4 χρόνια.
Ωστόσο, όπως αναφέρει η ίδια έρευνα, οι Έλληνες έχουν αρνητικό πρόσημο στην ποιότητα ζωής και στο κόστος για το σύστημα υγείας. Αναλυτικά, οι πιθανότεροι λόγοι θανάτου των Ελλήνων φαίνεται πως είναι τα εγκεφαλικά επεισόδια, η ισχαιμική καρδιοπάθεια και ο καρκίνος του πνεύμονα.
Κοινωνικοοικονομικές διαφορές
Άξιες αναφοράς είναι και οι ανισότητες που παρατηρούνται στο προσδόκιμο ζωής λόγω της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης των ατόμων. Συγκεκριμένα, το 2016 η διαφορά στο προσδόκιμο ζωής των 30χρονων μεταξύ των ατόμων με χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο και των ατόμων με τριτοβάθμια εκπαίδευση ήταν έξι χρόνια για τους άνδρες και 2.4 χρόνια για τις γυναίκες.
«Η διαφορά μπορεί να εξηγηθεί, τουλάχιστον εν μέρει, από τα διαφορετικά επίπεδα έκθεσης στους παράγοντες κινδύνου και τον διαφορετικό τρόπο ζωής, όπως πχ υψηλότερα ποσοστά καπνίσματος στους άνδρες με χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο» σημειώνεται στην έκθεση.
Τα ρίσκα που παίρνουν οι Έλληνες
Σχεδόν το 40% των Ελλήνων όπως καταγράφεται στην έρευνα, πεθαίνει από αιτίες που σχετίζονται άμεσα με τον κακό τρόπο ζωής που επιλέγουν. Κάπνισμα, παχυσαρκία, αλκοολισμός, καθιστική ζωή είναι μερικά μόνο παραδείγματα.
Όπως σημειώνει η έκθεση, «το 42% των θανάτων στην Ελλάδα μπορεί να αποδοθεί σε συμπεριφορικούς παράγοντες κινδύνου (πάνω από το 39% που είναι ο μέσος όρος της ΕΕ), με το κάπνισμα να αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα. Περισσότεροι από ένας στους τέσσερις ενηλίκους καπνίζουν σε καθημερινή βάση, που είναι το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό μεταξύ των χωρών της ΕΕ.
Τα υψηλά ποσοστά υπερβολικού βάρους και παχυσαρκίας αποτελούν επίσης πηγή ανησυχίας, όπως και η έλλειψη άσκησης των παιδιών. Τα σχετικά χαμηλά ποσοστά βλαβών που σχετίζονται με την κατανάλωση αλκοόλ αποτυπώνουν τη χαμηλή κατανάλωση αλκοόλ από τους ενηλίκους, ωστόσο η ευκαιριακή άμετρη κατανάλωση αλκοόλ στα παιδιά σημειώνει άνοδο».
Ο ρόλος του τσιγάρου
Μείζονος σημασίας ρόλο παίζει στους θανάτους των Ελλήνων και το τσιγάρο. Μάλιστα, το 1/5 των θανάτων του 2017 οφείλονταν στο κάπνισμα, τόσο ενεργητικό όσο και παθητικό.
Αξίζει να σημειωθεί πως ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί τη συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο ενώ έχει αυξηθεί από το 2000 και μετά η θνησιμότητα από καρκίνο του παγκρέατος και ορθοκολικό καρκίνο. Ακόμη, οι θάνατοι από διαβήτη ή κάποια χρόνια πάθηση του αναπνευστικού συστήματος αποτελούν αυξανόμενο πρόβλημα για τη χώρα μας.
Αύξηση, η οποία αποτελεί απόδειξη της αδυναμίας περίθαλψης που παρέχεται στην Ελλάδα για τις χρόνιες παθήσεις. Το ποσοστό των Ελλήνων που δηλώνουν ότι δεν πάσχουν από χρόνια νόσο (47%) είναι παρόμοιο με τον μέσο όρο της ΕΕ (46%), όμως ένα μικρότερο ποσοστό αναφέρει ότι αντιμετωπίζει περιορισμούς σε βασικές καθημερινές δραστηριότητες, όπως το ντύσιμο και το ντους (1 στους 9 Έλληνες ηλικίας 65 ετών και άνω, έναντι 1 στους 6 στην ΕΕ).
«Πολλά έτη ζωής μετά την ηλικία των 65 ετών διάγνονται με χρόνιες παθήσεις και αναπηρίες» τονίζεται στην έκθεση. Με δεδομένο, μάλιστα, ότι αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής και μειώνονται οι δείκτες γονιμότητας, προβλέπεται πως το ποσοστό του 22% των Ελλήνων που είναι σήμερα ηλικίας 65 ετών και άνω, θα φτάσει το 34% έως το 2070. Ένας στους 3 Έλληνες θα είναι δηλαδή ηλικίας άνω των 65 χρόνων – έναντι 1 στους 5 που είναι σήμερα.
