Ένα 24ωρο μετά το άνοιγμα της Παναγίας Σουμελά στη Ματσούκα του Πόντου, μετά από έξι χρόνια έργων αποκατάστασης και συντήρησης, άφησε την τελευταία του πνοή ο μητροπολίτης Δράμας Παύλος, ένα γνήσιο τέκνο του Πόντου.
Ο μακαριστός Δεσπότης Δράμας ήταν μεταξύ εκείνων που πήραν μέρος στην πρώτη επίσημη πατριαρχική Θεία Λειτουργία, το 2010, στο ιερότερο μνημείο των απανταχού Ποντίων.
Τότε, μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας είχε προσφωνήσει τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο ζητώντας την ευλογία του να αποδοθεί ένα τραγούδι για την Παναγία Σουμελά υπό τη συνοδεία της ποντιακής λύρας, εκεί στο Όρος Μελά.
«Επρόκειτο για συναισθήματα μοναδικά και ανεπανάληπτα, τα οποία θα μείνουν ανεξίτηλα χαραγμένα στη μνήμη και στην καρδιά μου. Όλοι οι προσκυνητές που ανεβαίναμε στο μοναστήρι, αισθανόμασταν ότι κουβαλούσαμε μαζί μας τις ψυχές των προγόνων μας, οι οποίοι έκλεισαν τα μάτια τους με νοσταλγία για την πατρίδα, που ανήθικοι διπλωμάτες τους τη στέρησαν», είχε δηλώσει με συγκίνηση.
Οι… αντάρτικες Θείες Λειτουργίες στα ιερά προσκυνήματα του Πόντου
Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο μακαριστός μητροπολίτης είχε πρωτοστατήσει σε τέτοιες ενέργειες στα ιερά προσκυνήματα του Πόντου. Το 1993, δηλαδή 17 χρόνια νωρίτερα, ο ίδιος, εμφορούμενος από βαθιά πίστη και σεβασμό για τα ιερά και τα όσια του Πόντου, είχε κάνει τις απαραίτητες ενέργειες ώστε να ακουστούν μετά από πολλές δεκαετίες το Ευαγγέλιο και η ορθόδοξη ψαλμωδία στο ιερό μοναστήρι.
Με τη βοήθεια φίλου αγά της Τραπεζούντας, αλλά χωρίς επίσημη άδεια από το τουρκικό κράτος, ο μητροπολίτης Παύλος εκπλήρωσε το μεγάλο του όνειρο: Να λειτουργήσει στην «καρδιά» του όρους Μελά του Πόντου, στο μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά!
Το επανέλαβε δύο χρόνια αργότερα, το 1995, στα ερείπια της ιεράς μονής του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα.
Το 1997 επιχείρησε να τελέσει Θεία Λειτουργία και στα ερείπια του μοναστηριού του Αγίου Ιωάννη Βαζελώνος. Ωστόσο, ο σχεδιασμός έγινε γνωστός στις τουρκικές Αρχές, με αποτέλεσμα να εμφανιστούν στρατοχωροφύλακες και να τους εκδιώξουν. «Εκείνη την ημέρα στην Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννη Βαζελώνος βίωσα την εμπειρία της απαγόρευσης, το τι σημαίνει να απαγορεύεται σε κάποιον να ασκήσει τα λατρευτικά του καθήκοντα. Έκλαψα πολύ. Δεν μπορώ να καταλογίσω ευθύνη 100% στην τουρκική πλευρά, διότι όλα αυτά έγιναν χωρίς άδεια».
