«Θα είναι ένα τόσο απίστευτα κωμικό πράγμα σε 50 χρόνια», λέει ο Πολ ΜακΚάρτνεϊ από τους Beatles, ένα κρύο πρωινό μιας Δευτέρας, τον Ιανουάριο του 1969.
Προβλέπει ότι οι άνθρωποι θα πουν: «Χώρισαν γιατί η Γιόκο κάθισε σε έναν ενισχυτή» και «Λοιπόν, βλέπεις, ο Τζον συνέχισε να φέρνει μαζί αυτό το κορίτσι».
Ο ΜακΚάρτνεϊ λέει για την ερωμένη του Τζον Λένον την ίδια μέρα (13 Ιανουαρίου): «Είναι υπέροχη. Πραγματικά είναι εντάξει. Θέλουν απλώς να είναι ο ένας κοντά στον άλλον».
Μια εβδομάδα περίπου αργότερα, υπάρχει ένα «ξέφρενο» στιγμιότυπο με τη Γιόκο να ουρλιάζει σε ένα μικρόφωνο, τον Πολ ΜακΚάρτνεϊ να μπαίνει στη θέση του Ρίνγκο Σταρ και να παίζει ντραμς σαν τρελός, ενώ ο Τζον Λένον παράγει παραμορφωμένους μικροφωνισμούς από την κρεμ Epiphone Casino κιθάρα του.
The Beatles: Get Back – Το υλικό του ντοκιμαντέρ βρισκόταν κλειδωμένο σε θησαυροφυλάκιο για πάνω από μισό αιώνα
Τώρα, 50 συν δύο χρόνια μετά, μπορούμε επιτέλους να δούμε την αστεία πλευρά του συγκροτήματος, καθώς οι Beatles κατευθύνονταν προς το τέλος του ταξιδιού τους.
Ποτέ δεν υπήρξε ένα τόσο κοντινό και προσωπικό κινηματογραφικό πορτρέτο μιας μπάντας, όπως η τριμερής σειρά με τίτλο «The Beatles: Get Back» του Πίτερ Τζάκσον. Συγκεκριμένα, το 1969, μια ομάδα τηλεοπτικού συνεργείου είχε λάβει άδεια να καταγράψει τους Beatles στη δουλειά. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα πάνω από 57 ώρες καταγραφής υλικού με τις πιο ενδόμυχες σκηνές που γυρίστηκαν ποτέ με την μπάντα.
Φτιαγμένο εξ ολοκλήρου από βίντεο που δεν έχει ξαναπροβληθεί και πλεόν έχει αποκατασταθεί, παρέχει την πιο οικεία και ειλικρινή ματιά στη δημιουργική διαδικασία και τη σχέση μεταξύ του Τζον, του Πολ, του Τζορτζ και του Ρίνγκο που γυρίστηκε ποτέ.
Σκηνοθετημένο από τον βραβευμένο με τρία Όσκαρ σκηνοθέτη Πίτερ Τζάκσον (τριλογία «The Lord of the Rings», «They Shall Not Grow Old»), το «The Beatles: Get Back» ταξιδεύει το κοινό πίσω στο χρόνο στις ηχογραφήσεις του συγκροτήματος τον Ιανουάριο του 1969, μια κομβική στιγμή στην ιστορία της μουσικής.
Η σειρά ντοκιμαντέρ παρουσιάζει τη δημιουργική διαδικασία των Beatles καθώς προσπαθούν να γράψουν 14 νέα τραγούδια προετοιμάζοντας την πρώτη τους ζωντανή συναυλία μετά από δύο χρόνια. Αντιμέτωποι με μια σχεδόν αδύνατη προθεσμία, οι ισχυροί δεσμοί φιλίας που μοιράζονται οι Τζον Λένον, Πολ ΜακΚάρτνεϊ, Τζορτζ Χάρισον και Ρίνγκο Σταρ τίθενται σε δοκιμασία.
Το ντοκιμαντέρ αποτελείται από σχεδόν 60 ώρες άγνωστων μέχρι στιγμής πλάνων, που γυρίστηκαν σε 21 ημέρες, σε σκηνοθεσία Μάικλ Λίντσεϊ-Χογκ το 1969, και από περισσότερες από 150 ώρες ανήκουστου ήχου, τα περισσότερα από τα οποία ήταν κλειδωμένα σε ένα θησαυροφυλάκιο για πάνω από μισό αιώνα. Ο Τζάκσον είναι το μόνο άτομο εδώ και 50 χρόνια που του δόθηκε πρόσβαση σε αυτόν τον θησαυρό των Beatles, ο οποίος έχει πλέον αποκατασταθεί με τον καλύτερο τρόπο.
Αυτό που προκύπτει είναι ένα απίστευτα οικείο πορτρέτο των Beatles, που δείχνει πώς, με την πλάτη τους στον τοίχο, μπορούσαν ακόμα να βασίζονται στη φιλία, το καλό χιούμορ και τη δημιουργική τους ιδιοφυΐα. Ενώ τα σχέδια εκτροχιάζονται και οι σχέσεις τίθενται σε δοκιμασία, μερικά από τα πιο εμβληματικά τραγούδια του κόσμου συντίθενται και ερμηνεύονται. Το ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει – για πρώτη φορά στο σύνολό του – την τελευταία ζωντανή εμφάνιση των Beatles ως γκρουπ, την αξέχαστη συναυλία στον τελευταίο όροφο στο Savile Row του Λονδίνου, καθώς και άλλα τραγούδια και κλασικές συνθέσεις που περιλαμβάνονται στα δύο τελευταία άλμπουμ του συγκροτήματος, Abbey Road και Let it Be.
Οι σπάνιες στιγμές των Beatles που προβάλλονται για πρώτη φορά
Για μισό αιώνα, η δημοφιλής πεποίθηση ήταν ότι οι Beatles χωρίστηκαν κάτω από ένα παλιρροϊκό κύμα δριμύτητας. Πολύς λόγος έχει γίνει για τους καβγάδες για φίλες που μπαίνουν εμπόδιο, ο Τζορτζ Χάρισον που πήγαινε σε διαφορετική κατεύθυνση και η διχαστική ανάμειξη του επιχειρηματία Άλεν Κλάιν.
Υπήρχε αυξανόμενη αποδοχή από τον Λένον και τον ΜακΚάρτνεϊ ότι η πιο επιτυχημένη συγγραφική συνεργασία είχε «παγώσει». Σ την αρχή του ντοκιμαντέρ, ο Λένον λέει: «Οι Beatles ήταν σε λήθαργο για τουλάχιστον ένα χρόνο», ένα σχόλιο που προκαλεί έκπληξη, βλέποντας ότι η περίοδος έδωσε τον δίσκο τους, με τίτλο White Album.
Ο ΜακΚάρτνεϊ, ο οποίος αισθάνεται ξεκάθαρα ότι πρέπει να οδηγήσει τα πάντα «χωρίς μεγάλη υποστήριξη», αποφασίζει ότι αυτό έχει να κάνει με τον θάνατο του μάνατζέρ τους. «Είμαστε πολύ αρνητικοί από τότε που πέθανε ο κύριος Έπσταϊν», λέει.
Αλλά, σε γενικές γραμμές, το «The Beatles: Get Back» αφηγείται μια ιστορία φιλικών χαζολογημάτων, έξυπνου χιούμορ και καταστάσεων στις οποίες ξεκαρδίζονται στα γέλια – αν και με υπόγεια ρεύματα έντασης.
Όταν κάνουν πρόβες στο Across The Universe και πρόκειται για το ρεφρέν του «nothing’s gonna change my world» («τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει τον κόσμο μου»), ο Τζον Λένον σκύβει στο μικρόφωνό του και προσθέτει: «Μακάρι να το κάνει».
Σε μια άλλη σκηνή, συζητούν να κάνουν τον Μπίλι Πρέστον, ο οποίος είχε συμμετάσχει στις ηχογραφήσεις τους, «τον πέμπτο Beatle». Ο Χάρισον αναφωνεί: «Θα ζητήσω από τον Ντύλαν να γίνει μέλος των Beatles και θα το κάνει», με τον Λένον να λέει: «Θα το ονομάσουμε (το συγκρότημα) The Beatles & Co».
Υπάρχει μια εξαιρετική στιγμή όταν ο Τζορτζ τραγουδά έναν στίχο από το «Mama You Been On Mind«» του Μπομπ Ντίλαν, καθώς η φίλη του Πολ, μετέπειτα σύζυγος, η Λίντα χαμογελά.
Και βλέπουμε την εξάχρονη κόρη της Λίντα, Χέδερ, που αργότερα υιοθετήθηκε από τον ΜακΚάρτνεϊ, να χορεύει τριγύρω και να έχει μια συζήτηση με τον Λένον για τις τίγρεις.
Ίσως νομίζετε ότι γνωρίζετε καλά τους Beatles ή αλλιώς «The Fab Four» επειδή ακούτε τα τραγούδια τους εδώ και τόσες δεκαετίες κι έχετε διαβάσει περιστασιακά για αυτούς. Αλλά αν περάσετε τις επτά ολόκληρες ώρες και 18 λεπτά αυτού του ντοκιμαντέρ με την παρέα τους, θα νιώσετε σαν να είναι οι καλύτεροί σας φίλοι.
Είτε βρίσκονται στα σπηλαιώδη Twickenham Studios (επεισόδιο 1), στο στενό υπόγειο του Apple HQ στο Savile Row (επεισόδιο 2) είτε στη σκηνή του τελευταίου ορόφου (επεισόδιο 3), είναι σαν τα παιδιά σε ζαχαροπλαστείο, όταν βρίσκονται γύρω από τα όργανα και τα μικρόφωνα τους.
Είναι εύκολο να ξεχάσουμε πόσο νέοι ήταν ακόμα, παρά τα έξι χρόνια κυριαρχίας στα chart με τον Τζον Λένον να είναι 28 ετών, τον Ρίνγκο Σταρ επίσης 28, τον Πολ ΜακΚάρτνεϊ 26 και τον Τζορτζ Χάρισον, μόλις 25 ετών.
Στη σειρά της Disney+ βλέπουμε τον Λένον να νοσταλγεί και αναφέρεται στον σύλλογο της Λίβερπουλ, μιας και στη συγκεκριμένη πόλη σχηματίστηκαν το 1959.
Μια εμφανώς χαρούμενη σκηνή είναι όταν ο Τζον και ο Πολ χαζολογούν δημιουργώντας το παιχνιδιάρικο Two Of Us, ένα από τα λίγα ντουέτα τους των τελευταίων ημερών στους Beatles, και τα πρόσωπά τους είναι γεμάτα χαμόγελα.
«Το σπουργίτι στο τοστ» και οι μιμήσεις του Έλβις
Οι μικρές λεπτομέρειες είναι επίσης συναρπαστικές, όπως το αν η Γιόκο Όνο τρώει μαρμελάδα στο πρωινό της ή τι παραγγέλνουν για μεσημεριανό στον road manager Μαλ Έβανς.
Ο Λένον αστειεύεται ότι θέλει να φάει «ένα σπουργίτι σε τοστ» ενώ ο χορτοφάγος Χάρισον ρωτά αν υπάρχει σάλτσα τυριού για το κουνουπίδι του.
Όταν δεν παίζουν τα δικά τους κομμάτια, παίζουν μουσική rock ‘n’ roll από τους παλιούς τους ήρωες όπως ο Τσακ Μπέρι. Ο ΜακΚάρτνεϊ κάνει ακόμη και μια πολύ καλή μίμηση του Έλβις Πρίσλεϊ την επόμενη μέρα μετά τα 34α γενέθλια του Βασιλιά της ποπ.
Η δημιουργία του ντοκιμαντέρ
Πώς γίνεται λοιπόν να έχουμε αυτή την ανεκτίμητη θέα στον κόσμο των Beatles; Χρειάστηκε ένα θαυματουργό και επίπονο επίτευγμα τεχνολογίας για να μετατρέψει τα κοκκώδη παλιά πλάνα και τις λεπτές ηχογραφήσεις στον εντυπωσιακό ήχο και όραμα που απολαμβάνουμε τον 21ο αιώνα.
Όλα γυρίστηκαν τον Ιανουάριο του 1969, λίγο περισσότερο από ένα χρόνο πριν χωριστούν, οι λεγόμενες ηχογραφήσεις Get Back δημιουργήθηκαν με σκοπό την ταχεία παραγωγή νέων τραγουδιών για μια ζωντανή τηλεοπτική εκπομπή.
Παρά το ότι το μυθισκό σόου ολοκληρώθηκε στην ταράτσα, το έργο τέθηκε στο ράφι και το συγκρότημα επέστρεψε στο πνευματικό του σπίτι, το Abbey Road, για να δημιουργήσει το άλμπουμ που, το οποίο ονόμασε από τα στούντιο στο St. John’s Wood.
Μόνο καθώς διαλύθηκαν την άνοιξη του 1970, οι καρποί των κινηματογραφικών τους κόπων εμφανίστηκαν με τη μορφή του άλμπουμ Let It Be και μιας συνοδευτικής ταινίας σε σκηνοθεσία Μάικλ Λίντσεϊ-Χογκ.
Αν όλα αυτά άφησαν άσχημη γεύση στους θαυμαστές, καθώς οι κυκλοφορίες συνέπεσαν με την απώλεια της μπάντας που λάτρευαν τόσο πολύ, τουλάχιστον όλα αυτά τα χρόνια αργότερα ο Πίτερ Τζάκσον είχε μια υπέροχα πλούσια πηγή πρώτης ύλης… 60 ώρες βίντεο και 150 ώρες ήχου.
Η «πνιγμένη δημιουργικότητα» του Τζον και ο ειρηνευτής Ρίνγκο
Κοιτάζοντας τον ΜακΚάρτνεϊ εκείνο το χειμωνιάτικο πρωινό της 13ης Ιανουαρίου, την πιο κομβική ίσως μέρα σε όλη την ιστορία του συγκροτήματος, μπορείς να δεις ότι δεν ξέρει αν πρέπει να γελάσει ή να κλάψει.
Με τα μαυροκαστανά μαλλιά του και τα γεμάτα γένια του, αυτά τα σκοτεινά μάτια που κοιτάζουν στη μέση απόσταση, ξέρει ότι διακυβεύεται η ίδια η ύπαρξη των Beatles.
Την προηγούμενη Παρασκευή ο Χάρισον είχε φύγει και τα υπόλοιπα τρία μέλη του συγκροτήματος δεν ήξεραν ακόμα αν θα επέστρεφε.
Όταν ο Τζον Λένον φτάνει τελικά το μεσημέρι, αυτός και ο ΜακΚάρτνεϊ πηγαίνουν για μια ιδιωτική συνομιλία στην καντίνα του Twickenham στούντιο… μόνο που, εν αγνοία τους, ένα μικρόφωνο έχει φυτευτεί σε ένα μάτσο λουλούδια.
Έχουν μια πλήρη και ειλικρινή συζήτηση για τον Χάρισον και για τα προβλήματά τους μεταξύ τους. Μάλιστα, ο Πολ λέει σε μια στιγμή στον Τζον, «Εσύ ήσουν πάντα αφεντικό».
Αλλά είναι η δημιουργικότητα και τα γέλια που έχουν προτεραιότητα στο τέλος. Ακούγεται ο Τζον Λένον, φορώντας το σήμα κατατεθέν του, τα γυαλιά με χρυσό σκελετό, να εξηγεί ότι η μυωπία του οφείλεται σε υπερβολικό αυνανισμό. Αποκαλύπτει μια κάποια ευθραυστότητα και παραδέχεται ότι φέρεται άσχημα στο σώμα του «μαστουρώνοντας» το προηγούμενο βράδυ.
«Ο Λένον άργησε ξανά, σκέφτομαι να τον ξεφορτωθώ», σχολιάζει ο ΜακΚάρτνεϊ.
Με τα φανταχτερά ρούχα του απ’ την Carnaby Street, συμπεριλαμβανομένου ενός ροζ κοστουμιπύ με πολύχρωμες ρίγες, ο Χάρισον αποτελεί μια ενδιαφέρουσα φιγούρα σε όλο το ντοκιμαντέρ.
Από νωρίς, νιώθει ξεκάθαρα ότι η δημιουργικότητά του στραγγαλίζεται από τους άλλους και, με σφιχτά δόντια, λέει στον ΜακΚάρτνεϊ: «Θα παίξω ό,τι θέλεις να παίξω, αλλιώς δεν θα παίξω καθόλου αν δεν θέλεις να παίξω». Μόλις είχε αρχίσει να συνεισφέρει υπέροχα τραγούδια στους Beatles, δοκιμάζοντας ακόμη και την πρώτη του προσπάθεια στο Something κατά τη διάρκεια αυτών των ηχογραφήσεων.
«Γ@@@ το, πάμε να το κάνουμε!»
Αυτό μπορεί να εξηγήσει την περίφημη αποχώρησή του μετά την πρώτη μιάμιση εβδομάδα στο Twickenham.
Μόνο μετά τη συνάντησή τους σε ένα αυτοσχέδιο στούντιο στο υπόγειο Apple, ο Χάρισον επιστρέφει, με τη διάθεσή του να ανεβαίνει πολύ όταν ο Πρέστον συμμετέχει στις ηχογραφήσεις με ηλεκτρικό πιάνο.
Ο ατελείωτα χαρούμενος Ρίνγκο δεν τραβάει πολύ τα φώτα της δημοσιότητας, αλλά εμφανίζεται ως ο κύριος Καλός Τύπος που τα κρατά όλα μαζί, μερικές φορές παρέα με την πρώτη του σύζυγο Μορίν.
Είναι πραγματικά πολύ συγκινητικό να βλέπεις τον Χάρισον, στην ακουστική κιθάρα, να βοηθά τον Σταρ, καθισμένο στο πιάνο, να δημιουργήσει το Octopus’s Garden. «Θα είσαι στα ντραμς», λέει ο Ρίνγκο στον Τζον γελώντας.
Αν οι σκηνές του στούντιο δείχνουν εκπληκτικά πράγματα όπως ο ΜακΚάρτνεϊ, στο πιάνο, ερμηνεύοντας το τραγούδι Let It Be που όλοι ξέρουμε και αγαπάμε, το τρίπτυχο του Τζάκσον δείχνει όλα ένα εντυπωσιακό φινάλε στην οροφή του Apple.
Στη χειμωνιάτικη, γκρίζα 30η Ιανουαρίου, μετά από κάμποσες συζητήσεις, ανεβαίνουν στον επάνω όροφο αφού ο Λένον φώναξε: «Γ@@@ το, πάμε να το κάνουμε!». Είναι η τελευταία φορά που οι Beatles παίζουν ζωντανά μαζί.
Το επεισόδιο 3 τελειώνει με περισσότερα από 40 λεπτά πλάνα σε πραγματικό χρόνο για να παρουσιάσει το όλο θέμα. Τα εννέα τραγούδια, συνδυάζονται με όλα τα αστεία σχόλια από συγκλονισμένους Λονδρέζους που κοιτάζουν προς τον ουρανό, προς την πηγή της βαβούρας.
Εκτός από τις εκπληκτικές ερμηνείες, υπάρχει μια ξεκαρδιστική παράλληλη ιστορία. Δύο νεαροί αστυφύλακες, που προφανώς δεν γνωρίζουν καθόλου τι έχουν να αντιμετωπίσουν, περνούν όλη την ώρα προσπαθώντας να τους κλείσουν. Τελικά, ο αρχιφύλακας τους φτάνει και αυτό είναι, τελείωσε. Όμως όχι πριν οι Beatles δημιουργήσουν ένα άλλο κομμάτι της ιστορίας.
