Η τουρκική εισβολή στην Κύπρο, εκτός από τους γνωστούς ήρωες που θυσιάστηκαν για την ελευθερία του λαού, άφησε ως παρακαταθήκη και κάποιους λιγότερο γνωστούς. Αξιωματικούς που «έπεσαν» ηρωϊκά πολεμώντας τον κατακτητή και που για σχεδόν μισό αιώνα έμειναν στην αφάνεια.
Οι Λοχαγοί Σωτήριος Σταυριανάκος και Βασίλειος Σταμπουλής και ο Υπολοχαγός Σωτήριος Τσιώνος, υπηρετούσαν στην ΕΛΔΥΚ (Ελληνική Δύναμη Κύπρου) κατά τη διάρκεια της εισβολής του ΄74 και οι ιστορίες τους αποτελούν παράδειγμα αυταπάρνησης.
Σωτήριος Σταυριανάκος, Λοχαγός Μηχανικού
Κατά τη δεύτερη φάση της εισβολής τον Αύγουστο του ΄74, οι Τούρκοι στόχευαν στην κατάληψη του στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ στη Λευκωσία.
Αρχικά ο Σταυριανάκος ως επικεφαλής μίας ομάδας 33 αντρών, κατάφερε να εμποδίσει τα σχέδια των Τούρκων. Όμως, στις 16 Αυγούστου και μετά απο τριήμερη πολιορκία του στρατοπέδου, ο λοχαγός θα έπεφτε νεκρός από βολή πυροβόλου άρματος την ώρα που προσπαθούσε να αποτρέψει την προέλαση άλλων εχθρικών αρμάτων.
Ηρωϊκές, όμως, δεν ήταν μόνο οι πράξεις του.
Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του στρατοπέδου, κάποιος λοχίας βλέποντας την ανισορροπία των δυνάμεων, ρώτησε το λοχαγό: «Δε μου λες κύριε Λοχαγέ, εμείς εδώ οι λίγοι, τι κάνουμε; Τι παριστάνουμε; Τους 300 του Λεωνίδα; Γιατί όσο και να αντέξουμε, όσο και να κρατήσουμε, σε κάποια στιγμή θα πέσουμε.»
Η απάντηση που πήρε ο λοχίας απο τον Σταυριανάκο, ήταν ξεκάθαρη.
«Άκουσε να σου πω Λοχία. Είμαστε Έλληνες Στρατιώτες, εδώ είναι Ελλάδα και είμαστε υποχρεωμένοι να πέσουμε μέχρι ενός. Τα άρματα θα περάσουν από πάνω μας!»
Πριν απο τη δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής, είχε φτάσει στην Κύπρο η μετάθεσή του για την Κοζάνη, αλλά ο Σταυριανάκος, όπως είχε αποκαλύψει στη γυναίκα του, την απέρριψε επειδή δεν ήθελε να αφήσει τους στρατιώτες του.
Η προτομή του Σταυριανάκου στη γενέτειρά του, στο Σκουτάρι Μάνης
Ο Λοχαγός Βασίλης Σταμπουλής και οι φρικαλεότητες των Τούρκων
Ο Βασίλης Σταμπουλής, πολεμούσε στο ίδιο στρατόπεδο με τον συνάδελφό του Σωτήριο Σταυριανάκο, όταν μετά απο πολύωρες και άνισες μάχες, έπεσε νεκρός στις 16 Αυγούστου 1974.
Σύμφωνα με μαρτυρίες, όταν οι εισβολείς κατέλαβαν το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ, αποκεφάλισαν δέκα σορούς από τους νεκρούς στρατιώτες της ΕΛΔΥΚ και αφού τοποθέτησαν τα κεφάλια τους στο οδόστρωμα της εισόδου του στρατοπέδου, άρχισαν να φωτογραφίζονται μαζί τους.
Συνεχίζοντας το μακάβριο έργο τους, έγδυσαν πολλούς απο τους νεκρούς στρατιώτες και τους άφησαν εκτεθειμένους για μέρες.
Σωτήριος Τσιώνος, Υπολοχαγός
Σε ηλικία μόλις 29 ετών, ο Σωτήριος Τσιώνος τραυματίστηκε βαρύτατα σε μάχη στο χωριό Κιόνελι, όταν ο λόχος του οποίου ηγείτο δέχθηκε ανελέητη επίθεση απο πυροβόλα όπλα. Άφησε την τελευταία του πνοή στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας στις 29 Ιουλίου 1974.
Το 2008, 34 χρόνια μετά το θάνατό του, Ελληνική πολιτεία του απένειμε τιμητικά το βαθμό του Αντιστράτηγου για την ηρωική του δράση.
Η μαρτυρία
Το 2012, δημοσιεύθηκε το ντοκυμαντέρ με τίτλο «Παγωμένος Χρόνος», παρουσιάζοντας τα γεγονότα της τραγικής εκείνης περιόδου, μέσα από τα λόγια του Αντισυνταγματάρχη Παναγιώτη Σταυρουλόπουλου, ο οποίος ήταν ο υποδιοικητής της ΕΛΔΥΚ το 1974.
Δείτε απόσπασμα από τη συνέντευξη του Αν/χη Σταυρουλόπουλου.
σε εμας τους ελληνες απο τα αρχαια χρονια τα τωρινα και αυτα που θα ελθουν, τρεχει μεσα στο αιμα το γονιδιο του ηρωα του ατρομητου.παντα θα υπαρχουν λεωνιδες παπαφλεσας ηρωες του επους του σαραντα και στην κυπρο το74.και οποτε χρειαστει στο μελλον.
ΑΘΑΝΑΤΟΙ
Δυςτυχως δεν νομιζω να υπαρχουν τέτοιοι Ελληνες πια. Σήμερα μπορει ενας νέος άνθρωπος να σκοτωθεί για την ομάδα του, οχι ομως για την πατριδα του. Τετοια ει αι η κατάντια μας. Δυςτυχως.
Όλοι αυτοί είναι πραγματικοί ΕΛΛΗΝΕΣ ΗΡΩΕΣ άξιοι κάθε τιμής. Αν η ΠΑΤΡΙΔΑ είχε ΕΛΛΗΝΙΚΗ κυβέρνηση, τα ονόματα και οι πράξεις τους έπρεπε να διδάσκονται στα σχολεία στις νεώτερες γενεές ΕΛΛΗΝΩΝ. Η παράδοσή τους στην λήθη ισοδυναμεί με παράδοση της ΠΑΤΡΙΔΟΣ στον εχθρό και πρέπει να τιμωρηθεί ως πράξη εσχάτης προδοσίας.
ΑΘΑΝΑΤΟΙ.
Τιμή και δόξα στους αγωνιστές. Και στο συμπατριώτη μας το Σταυριανάκο που βγήκε με το 45αρι να πυροβολήσει τον οδηγό του τουρκικού άρματος. Άλλος ένας επιζών συμπατριώτης Λάκωνας είναι ο καταδρομέας Γλεντζές ο οποίος τσακισε τους Τούρκους αλεξιπτωτιστές με υποδειγματική καταδρομική επιχείρηση που διδάσκεται στο εξωτερικό και στη Λακωνία δεν τον έχουν τιμήσει. Μια συνέντευξη απο αυτόν Στέφανε θα ήταν όλα τα λεφτά.
Ξεχάσατε και τον Συνταγματάρχη Πυροβολικού Εμμανουήλ Χατζηδάκη που έπεσε μαχόμενος και σήμερα στην Κύπρο, στρατόπεδο φέρει το όνομα του. Ψάξτε το.
…. την ίδια εποχή ήταν και ο μπαμπάς μου στην ΕΛΔΥΚ…. Όταν επέστρεφε η οικογένεια μου στην Ελλάδα, το ’73 λέγαν στους γονείς μου “άντε, του χρόνου και μεις”… Κάποιοι δεν γύρισαν πίσω… Τραγωδία… Άδικα…
Α.Θ.Α.Ν.Α.Τ.Ο.Ι. Η.Ρ.Ω.Ε.Σ. !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!